Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Andrzej Toczewski: W 1945 roku Polska zdobyła te ziemie

Dariusz Chajewski
Andrzej Toczewski, dyrektor Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze, autor licznych prac na temat historii naszego regionu.
Andrzej Toczewski, dyrektor Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze, autor licznych prac na temat historii naszego regionu. Mariusz Kapała
Wkrótce kolejne miejscowości będą obchodziły rocznice wydarzeń z 1945 roku. O tym rozmawiamy z historykiem Andrzejem Toczewskim.

Styczeń, luty 1945 roku, czerwone i biało- czerwone flagi powiewające w kolejnych lubuskich miejscowościach. Sakramentalne pytanie przy tych rocznicach... To było zdobycie czy wyzwolenie?
Zdecydowanie zdobycie. Przez dziesiątki lat była to sprawa delikatna politycznie i stąd mówiono o wyzwoleniu i kurczowo szukano piastowskich uzasadnień praw do tych ziem. Czasami używamy także łagodniejszej formy mówiąc o... zajęciu. Ale to tylko słowa.

1945 rok to najważniejsza data w historii Środkowego Nadodrza?
I jedna z najważniejszych w historii Polski. A także początek tworzenia się nowej społeczności regionu. Tutaj spotkały się wszystkie regiony II Rzeczpospolitej, a silne piętno odcisnęli przybysze z Kresów.

My teraz raczej mówimy o... nowym początku historii naszego regionu.
A początki naprawdę nie były łatwe. Przede wszystkim w 1945 roku, do czasu konferencji w Poczdamie,nikt nie wiedział, czy będzie tutaj Polska. Na przykład w Zielonej Górze burmistrzem został niemiecki komunista, a miejscowi Niemcy trzymali z Rosjanami, Polaków traktując jak intruzów. Tymczasem pionierzy przybywali coraz tłumniej.

Gdyby miał pan wybrać jedno miejsce, które jest symbolem tego, co zdarzyło się w naszym regionie w 1945...
Takich miejsc jest wiele. Kilka miejsc pamięci, Międzyrzecki Rejon Umocniony, Gubin lub Głogów. Jednak, może dlatego, że w Kostrzynie spędziłem kawał dzieciństwa, że bawiłem się wśród ruin, to właśnie to miasto jest dla mnie symboliczne. Nawiasem mówiąc właśnie ukazuje się moja książka o twierdzy Kostrzyn.

O wydarzeniach z 1945 pamiętamy tylko przy okazji rocznic?
I częściej mówimy o tym, co działo się tutaj w średniowieczu lub wieku XVIII niż w drugiej połowie lat 40. Przez lata byłem chyba jedynym, który starał się poznać tamte czasy. Na szczęście nowe pokolenie historyków, regionalistów podchodzi do tego już całkiem inaczej. A to już ostatni dzwonek, aby rozmawiać ze świadkami, uczestnikami tamtych wydarzeń. W domowych szufladach leżą przecież jeszcze dokumenty, fotografie... Mamy źródła. Powinniśmy spróbować ożywić tamten czas.

70 lat temu rozpoczęła się nowa historia regionu

Rocznica zakończenia II wojny światowej jest również rocznica wyzwolenia (zdobycia) naszego regionu. I wreszcie 70 lat temu na Środkowe Nadodrze zaczęli przybywać osadnicy z różnych regionów II Rzeczpospolitej.

Wraz z Muzeum Ziemi Lubuskiej i Muzeum Ziemi Wschowskiej chcielibyśmy przypomnieć ten czas, stąd prośba o Wasze wspomnienia, refleksje Waszych rodziców i dziadków: Redakcja Gazety Lubuskiej, Zielona Góra, aleja Niepodległości 25; tel. 68 324 88 79 lub mail [email protected]

Oferty pracy z Twojego regionu

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gazetalubuska.pl Gazeta Lubuska