Brexit: Co nas czeka po 1 stycznia 2021 roku? Koniec Erasmusa i karty EKUZ, paszporty, wizy, praca. Sprawdź, co się zmieni

Unia Europejska i Wielka Brytania doszły do ostatecznego porozumienia w wigilię Bożego Narodzenia, czyli zaledwie tydzień przed końcem okresu przejściowego. Dzięki wypracowanej umowie handlowej nie będzie tzw. twardego brexitu, czyli opuszczenia UE bez uregulowanych stosunków. W ponad tysiącstronicowym dokumencie zawartych jest wiele kwestii, część z tych ustaleń jest już znana. Sprawdziliśmy co się zmieni po brexicie, czyli po 1 stycznia 2021 roku.

Brexit zmieni zasady handlu polską żywnością:

Wizy dla studentów i pracowników

Obywatel państwa członkowskiego UE może wjechać na terytorium Wielkiej Brytanii w celach turystycznych bez konieczności posiadania wizy, jeśli pobyt nie przekracza 6 miesięcy. Posiadanie wizy konieczne jest w przypadku pobytów przekraczających 6 miesięcy, a także w przypadku chęci podjęcia studiów lub pracy na terenie Wielkiej Brytanii.

Do Zjednoczonego Królestwa dotrzemy tymi samymi drogami. Dzięki wynegocjowanej umowie zapewniona została łączność lotnicza między państwami członkowskimi UE a Wielką Brytanią. Dostęp do niej będzie również możliwy drogą morską.

Turystom będą potrzebne paszporty

Obecnie dokumentem podróży uprawniającym do wjazdu i pobytu na terytorium Wielkiej Brytanii jest ważny paszport lub dowód osobisty. Na skutek brexitu za pomocą ważnego dowodu osobistego granicę brytyjską będzie można przekraczać tylko do 30 września 2021 roku. Po tej dacie, przekraczanie granicy możliwe będzie wyłącznie na podstawie ważnego paszportu.

Będąc turystą udającym się do Wielkiej Brytanii możemy zostać poproszeni o udowodnienie, że: przyjeżdżamy w celach turystycznych; posiadamy wystarczającą ilość środków na utrzymanie na czas naszego pobytu (lub mamy kogoś, kto nam pomoże); mamy zapewnione miejsce noclegowe na czas pobytu; będziemy w stanie zakupić bilet powrotny (lub mamy już zakupiony lub mamy kogoś kto nam go kupi), a także, że opuścimy Wielką Brytanię w zaplanowanym terminie.

Czego od 1 stycznia 2021 roku nie może robić turysta w Wielkiej Brytanii: wykonywać płatnej lub bezpłatnej pracy dla brytyjskiej firmy lub jako osoba samozatrudniona; ubiegać się o środki publiczne (świadczenia); mieszkać w Wielkiej Brytanii przez długi okres (np. dzięki ponownym, częstym wizytom); zawrzeć związku małżeńskiego lub rejestrować związku partnerskiego lub powiadomić o małżeństwie lub związku partnerskim (w tym celu potrzebna jest Marriage Visitor visa).

Podróżując do Wielkiej Brytanii po 1 stycznia 2021 roku trzeba się będzie liczyć ze wzrostem cen biletów lotniczych czy drogim roamingiem (minuta połączenia z Polski może kosztować nawet 4,94 zł).

Co z kartą EKUZ?

- Wydane dotychczas karty EKUZ 1 stycznia utracą ważność i przestaną być honorowane na terenie Wielkiej Brytanii, niezależnie od widniejącej na nich daty. Osoby, które wyjadą już w 2021 r. nie będą miały prawa do świadczeń zdrowotnych z tytułu ubezpieczenia w NFZ - mówi Mikołaj Woźniak z biura prasowego wielkopolskiego oddziału NFZ.

Nieco inna jest sytuacja tych, którzy pobyt czasowy rozpoczęli lub rozpoczną jeszcze w tym roku. Osoby przebywające już w Wielkiej Brytanii powinny zwrócić się do NFZ o wydanie certyfikatu tymczasowo zastępującego EKUZ. Ubiegać mogą się o niego tylko Ci, którzy rozpoczęli pobyt czasowy, studia lub zostali oddelegowani do pracy w tym państwie przed 31 grudnia 2020 r. Razem z wnioskiem wypełnić trzeba oświadczenie potwierdzające prawo do świadczeń wynikające z umowy wyjścia. W razie nagłej potrzeby osoby te otrzymają pomoc medyczną także po 31 grudnia – do daty posiadania uprawnień określonej na certyfikacie.

Pobranie niezbędnych dokumentów do wniosku o certyfikat możliwe jest na stronie NFZ w zakładce Brexit-Certyfikat.

Nie będzie Erasmusa, powstanie nowy program

Jak poinformował premier Boris Johnson Wielka Brytania rezygnuje z udziału w akademickim programie Erasmus. W jego miejsce brytyjski rząd powoła nowy program wymiany studenckiej, którego patronem będzie angielski matematyk Alan Turing. W rozmowie z BBC premier zaznaczył, że dzięki nowemu programowi brytyjscy studenci otrzymają możliwość nauki nie tylko w europejskich uniwersytetach, ale w najlepszych uczelniach na świecie. 

Czytaj też: Wielka Brytania wycofuje się z międzynarodowego programu wymiany studenckiej Erasmus. "Ciężka decyzja"

Dzięki programowi Erasmus rocznie kilkanaście tysięcy brytyjskich studentów uczyło się na innych europejskich uniwersytetach, a około 30 tys. (dane na 2017 rok) Europejczyków studiowało w Wielkiej Brytanii.

Zmiany dotyczące studiowania w Zjednoczonym Królestwie mają wejść w życie od nowego roku akademickiego.

Praca

By móc pracować na terenie Wielkiej Brytanii będzie potrzebna wiza. By ją uzyskać trzeba przejść przez System punktowy dla imigrantów. Każdy kandydat będzie musiał wykazać w nim m.in. znajomość języka angielskiego oraz przedstawić ofertę pracy, do której się udaje. Za te dwa spełnione kryteria otrzyma się 50 punktów. By uzyskać wizę kandydat będzie potrzebował łącznie 70 punktów. Podwyższyć wynik można jeśli wykaże się, że proponowana praca ma wynagrodzenie na poziomie co najmniej 23 tys. funtów rocznie, a także dzięki odpowiedniemu wykształceniu (np. dodatkowe 10 punktów za tytuł doktora) lub ubieganiu się o pracę w jednej z pożądanych w Wielkiej Brytanii profesji.

Transport

Od dnia 1 stycznia 2021 roku, polscy przewoźnicy będą mogli wykonywać przewozy do/z terytorium Unii Europejskiej i do/z oraz przez terytorium Wielkiej Brytanii bez ograniczeń, na podstawie licencji wspólnotowej (wypis z licencji powinien znajdować się w pojeździe).

Czytaj też: Ruszył pierwszy na świecie program wsparcia dla zrównoważonego paliwa lotniczego. Cel? Obniżać emisję CO2

Na terytorium Wielkiej Brytanii będą uznawane dokumenty Unii Europejskiej, wymagane dotychczas przy wykonywaniu przewozów drogowych, jak na przykład licencje przewozowe i prawo jazdy.

Główną zmianą od 1 stycznia 2021 roku będzie powrót do kontroli granicznych. Będą obowiązywały także nowe procedury celne, fitosanitarne, a także nowe zasady organizacji ruchu na granicy zewnętrznej UE z UK. Więcej informacji na temat transportu TUTAJ

Poradnik dla przedsiębiorców

Na rządowej stronie dotyczącej brexitu można znaleźć poradnik dla przedsiębiorców. Ważną informacją w nim zawartą jest to, że od 1 stycznia 2021 roku towary przywożone z Wielkiej Brytanii lub wywożone do Wielkiej Brytanii będą musiały zostać objęte procedurą celną.

Po brexicie wszystkie produkty wywożone z UE do Wielkiej Brytanii będą też musiały spełniać wymagania określone w przepisach i normach brytyjskich, oraz będą podlegać wszelkim stosownym kontrolom, których celem jest przestrzeganie uregulowań dotyczących przywozu. Podobnie wszystkie produkty przywożone z Wielkiej Brytanii do UE będą podlegać unijnym normom i kontrolom.

Cały poradnik dla przedsiębiorców można znaleźć TUTAJ

ZOBACZ TEŻ: