1. Egzekucji administracyjnej podlegają m.in.:
* podatki, opłaty i inne należności, do których stosuje się ordynacja podatkowa;
* grzywny i kary pieniężne wymierzane przez organy administracji publicznej;
* należności pieniężne wobec organów administracji publicznej;
* należności przypadające od jednostek budżetowych;
* wpłaty na rzecz funduszy celowych utworzonych na podstawie odrębnych przepisów.
2. Organem, który egzekwuje te zobowiązania jest przede wszystkim naczelnik urzędu skarbowego.
3. Może ich dochodzić z:
* pieniędzy;
* wynagrodzenia za pracę;
* świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego oraz ubezpieczenia społecznego;
* rachunków bankowych;
* innych wierzytelności pieniężnych;
* papierów wartościowych oraz z wierzytelności z rachunku pieniężnego;
* weksla;
* autorskich praw majątkowych, pokrewnych oraz z własności przemysłowej;
* udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością;
* pozostałych praw majątkowych;
* ruchomości;
* nieruchomości.
Z DECYZJĄ I BEZ
1. Dochodzenie obowiązków w trybie egzekucji administracyjnej jest możliwe, gdy wynikają z decyzji, postanowień lub orzeczeń właściwych organów albo - w przypadku administracji publicznej - bezpośrednio z przepisów prawa.
2. Bez wydawania decyzji można dochodzić należności płatnika, podatnika wynikających bezpośrednio z przepisów prawa, na przykład:
* zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych czy od osób prawnych - jeżeli wynikają z zeznania lub z deklaracji złożonej przez podatnika/płatnika;
* długów celnych oraz podatków wykazanych w zgłoszeniu celnym - jeżeli wynikają ze zgłoszenia celnego złożonego przez zobowiązanego;
* składek na ubezpieczenie społeczne - jeżeli wynikają z deklaracji rozliczeniowej złożonej przez podatnika lub płatnika.
TEGO NIE ZABIORĄ
W toku przymusowego dochodzenia obowiązków organ egzekucyjny ma obowiązek stosowania środków egzekucyjnych (wskazanych w przepisach), które bezpośrednio prowadzą do ich wykonania.
UWAGA
Jednak - aby zapewnić zobowiązanemu i członkom jego rodziny tzw. minimum egzystencji - egzekucji administracyjnej nie podlegają określone składniki majątkowe.
Należą do nich m.in.:
* niezbędne przedmioty urządzenia domowego, pościel, bielizna i ubranie (również niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu) - zarówno osoby, która nie uiściła zobowiązań, jak i będących na jej utrzymaniu członków rodziny;
UWAGA
Przedmiotem niezbędnym nie są między innymi meble stylowe i stylizowane, futra szlachetne, dzieła sztuki. A także kolorowy telewizor (jeśli od roku jego produkcji nie upłynęło ponad pięć lat), odbiornik stereofoniczny i radioodbiornik, magnetofon i magnetowid, komputer i urządzenia z nimi współpracujące - chyba że są niezbędne zobowiązanemu do pracy zarobkowej.
* narzędzia i inne przedmioty niezbędne do pracy zarobkowej wykonywanej osobiście przez zobowiązanego (z wyłączeniem środka transportu) oraz surowce niezbędne do tej pracy na okres siedmiu dni;
* dokumenty osobiste;
* po jednej obrączce zobowiązanego i jego współmałżonka, wykonanej z metali szlachetnych;
* ordery i odznaczenia oraz przedmioty niezbędne zobowiązanemu i członkom jego rodziny do nauki lub wykonywania praktyk religijnych;
* pieniądze otrzymane na pokrycie wydatków służbowych;
* wynagrodzenie ze stosunku pracy - zgodnie z zasadami określonymi w przepisach Kodeksu pracy;
* świadczenia pieniężne przewidziane w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym - zgodnie z zasadami określonymi w tych przepisach;
* świadczenia alimentacyjne oraz zasiłki/dodatki rodzinne, pielęgnacyjne, porodowe i dla sierot zupełnych.
TAK PRZEBIEGA
1. Organ egzekucyjny wszczyna egzekucję administracyjną na wniosek wierzyciela i na podstawie wystawionego przez niego tytułu wykonawczego.
2. W przypadku zobowiązań podatkowych wierzycielem jest organ podatkowy. Gdy odzyskuje należności na wniosek innego podmiotu, nie bada zasadności i wymagalności sprawy objętej tytułem wykonawczym. Sprawdza jednak dopuszczalność egzekucji administracyjnej.
3. Jej wszczęcie następuje z chwilą:
* doręczenia zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego; lub
* doręczenia dłużnikowi zajętej wierzytelności zawiadomienia o zajęciu wierzytelności lub innego prawa majątkowego - jeżeli ten ruch nastąpił przed doręczeniem zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego.
MOŻNA ZASKARŻYĆ
1. Zastosowanie postępowania egzekucyjnego jest najbardziej dotkliwym sposobem zaspokojenia wierzyciela. Dlatego jest sformalizowane i poddane kontroli sądu administracyjnego.
2. Naruszenie zasad stanowi podstawę do złożenia m.in.:
* zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej;
* skargi na czynności egzekucyjne organu egzekucyjnego/egzekutora oraz na przewlekłość postępowania egzekucyjnego;
* zażalenia na wydane w toku egzekucji postanowienie.
3. Podstawą zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej może być:
* wykonanie lub umorzenie w całości albo w części obowiązku;
* przedawnienie, wygaśnięcie albo nieistnienie obowiązku;
UWAGA
Zgodnie z ordynacją podatkową zobowiązanie podatkowe ulega przedawnieniu w ciągu pięciu lat - licząc od końca roku, w którym upłynął termin płatności. Termin przedawnienia ulega jednak przerwaniu m.in. przez zastosowanie środka egzekucyjnego, o którym podatnik został powiadomiony.
Nie przedawniają się zobowiązania zabezpieczone hipoteką lub zastawem skarbowym.
* odroczenie terminu wykonania obowiązku;
* rozłożenie na raty spłaty należności pieniężnej;
* określenie egzekwowanego obowiązku niezgodnie z treścią wynikającą z decyzji, postanowienia lub innego orzeczenia;
* błąd co do osoby zobowiązanego;
* niewykonalność obowiązku o charakterze niepieniężnym;
* niedopuszczalność egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka;
* brak uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia - jeżeli jest to wymagane;
* zastosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego;
* prowadzenie egzekucji przez niewłaściwy organ;
* treść tytułu wykonawczego, która nie spełnia wymogów ustawowych.
ZAPAMIĘTAJ
Zarzuty w postępowaniu egzekucyjnym spełniają podobną funkcję jak odwołanie w postępowaniu orzekającym.
4. Skargi w postępowaniu egzekucyjnym przysługują zobowiązanemu na:
* czynności egzekucyjne organu egzekucyjnego i egzekutora;
* przewlekłość postępowania egzekucyjnego.
5. Taka skarga przysługuje również wierzycielowi, zainteresowanemu organowi oraz podmiotowi, którego interes prawny lub faktyczny został naruszony w wyniku niewykonania obowiązku.
6. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu egzekucyjnego - w terminie 14 dni od dokonania zakwestionowanej czynności. Rozstrzyga ją postanowieniem organ nadzoru.
WAŻNE
Wniesienie zarzutu, skargi czy też zażalenia nie wstrzymuje postępowania egzekucyjnego. Dzieje się tak jedynie w uzasadnionych wypadkach.
ZAWIESZENIE I UMORZENIE
1. Do zawieszenia postępowania dochodzi, gdy nastąpi:
* wstrzymanie wykonania, odroczenie terminu wykonania obowiązku albo rozłożenie na raty spłat należności pieniężnych;
* śmierć zobowiązanego - jeżeli obowiązek jest ściśle związany z jego osobą;
* utrata zdolności do czynności prawnych przez zobowiązanego i brak jego przedstawiciela ustawowego;
* żądanie wierzyciela;
* inne przypadki przewidziane w ustawach.
2. Umorzenie ma miejsce w przypadkach, gdy:
* obowiązek został wykonany przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego;
* obowiązek nie jest wymagalny, został umorzony lub wygasł z innego powodu albo jeżeli nie istniał;
* został określony niezgodnie z treścią obowiązków wynikających z decyzji organu administracyjnego, orzeczenia sądowego lub bezpośrednio z przepisu prawa;
* zachodzi błąd co do osoby zobowiązanego lub gdy egzekucja nie może być prowadzona ze względu na jego osobę;
* w razie śmierci zobowiązanego - gdy obowiązek jest ściśle z nim związany;
* egzekucja lub zastosowany środek są niedopuszczalne albo gdy brak uprzedniego upomnienia zobowiązanego (jeżeli prawo przewiduje jego doręczenie);
* zawieszone na żądanie wierzyciela postępowanie egzekucyjne nie zostało podjęte przed upływem roku od dnia zgłoszenia tego żądania;
* zażądał tego wierzyciel;
* w innych przypadkach przewidzianych w ustawach;
* gdy wiadomo, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty przewyższającej związane z nim wydatki.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?