Dla kogo wcześniejsza emerytura (cz. III)

Zasady dotyczące przejścia na wcześniejszą emeryturę zależą od wieku osoby zainteresowanej takim świadczeniem oraz rodzajem wykonywanej przez nią pracy.

Emerytura kolejowa

Prawo do wcześniejszej emerytury kolejowej mają:

a) mężczyźni urodzeni przed 1 stycznia 1949 roku, którzy:

* osiągnęli wiek emerytalny wynoszący 60 lat; oraz

* udowodnili okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat - w tym co najmniej 15 lat zatrudnienia na kolei, łącznie z okresami zaliczanymi do takich i równorzędnymi.

b) kobiety urodzone w latach 1949-1953, o ile:

* warunki wymagane do przyznania tego świadczenia od urodzonych przed 1 stycznia 1949 roku spełniły do 31 grudnia 2008 roku; oraz

* nie przystąpiły do otwartego funduszu emerytalnego lub złożyły wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.

Emerytura górnicza

I. Urodzeni przed 1 stycznia 1949 roku mają prawo do emerytury górniczej na starych i nowych zasadach.

1. Zgodnie z przepisami obowiązującymi do końca 2006 roku takie świadczenie przysługuje pracownikowi, który do 31 grudnia 2008 roku:

* ukończył 55 lat i udowodnił okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn - w tym co najmniej 5 lat pracy określonej w art. 36 ust. 1 ustawy emerytalnej; lub

* ukończył 50 lat i udowodnił okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn - w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej określonej w art. 36 ust. 1 ustawy emerytalnej.

2. Emerytura górnicza na zasadach obowiązujących od 1 stycznia 2007 roku przysługuje pracownikowi, który:

* ukończył 55 lat i ma okres pracy górniczej oraz równorzędnej wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn - w tym minimum 10 lat pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1 ustawy emerytalnej; albo

* ukończył 50 lat i ma ten okres pracy wynoszący - odpowiednio dla kobiet i mężczyzn - co najmniej 20 lub 25 lat - w tym minimum 15 lat pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1 ustawy emerytalnej.

3. Prawo do górniczej emerytury bez względu na wiek i zajmowane stanowisko przysługuje pracownikom, którzy wykonywali pracę górniczą pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przez co najmniej 25 lat.

Ważne! Aby mieć przyznane to świadczenie, nie trzeba zwalniać się z pracy.

II. Urodzeni po 31 grudnia 1948 roku a przed 1 stycznia 1969 roku.

1. Mogą uzyskać prawo do emerytury górniczej na dotychczasowych zasadach jeśli:

* do 31 grudnia 2008 roku spełnili warunki wymagane do przyznania tej emerytury od osób urodzonych przed 1949 rokiem (wymienione w art. 34 ustawy emerytalnej);

* nie są członkami OFE lub złożą wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku funduszu, za pośrednictwem ZUS, do budżetu państwa;

* rozwiążą stosunek pracy - jeśli są pracownikami (warunek ten może być spełniony również po 31 grudnia 2008 roku).

2. Nadal mają również możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę bez względu na wiek na podstawie ustawy emerytalnej obowiązującej 31 grudnia 2006 roku jeśli:

* do 31 grudnia 2008 roku spełnili warunek wykonywania pracy górniczej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przez okres wynoszący co najmniej 25 lat;

* nie są członkami OFE lub złożą wniosek o przekazanie środków;

* rozwiążą stosunek pracy (warunek ten można spełnić też po 31 grudnia 2008 roku).

3. Mogą też nabyć prawo do emerytury górniczej na zasadach obowiązujących od 1 stycznia 2007 roku jeśli :

* ukończyli 55 lat i mają okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn - w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej (określonej w art. 50c ust. 1 ustawy emerytalnej); albo

* ukończyli 50 lat i mają ten okres pracy wynoszący - odpowiednio - co najmniej 20 lub 25 lat - w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej;

* nie przystąpili do OFE albo zawnioskowali o przekazanie środków do budżetu państwa.

Obniżony wiek z tytułu pracy górniczej

1. Osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 roku, które nie spełniają warunków do emerytury górniczej na nowych zasadach mogą przejść na tę w obniżonym wieku z tytułu wykonywania pracy górniczej. Pod warunkiem, że:

* posiadają wymagany staż składkowy i nieskładkowy (20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn);

* udowodniły co najmniej 5 lat pracy górniczej - wykonywanej pod ziemią, na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego oraz w kopalniach otworowych siarki - stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Ubezpieczonemu, który spełnił te warunki wiek emerytalny jest obniżany o sześć miesięcy za każdy rok wspomnianej pracy - nie więcej jednak niż o 15 lat.

2. Emeryturę w obniżonym wieku z tytułu pracy górniczej mogą uzyskać również osoby urodzone po 31 grudnia 1948 roku a przed 1 stycznia 1969 roku, które warunki wymagane do uzyskania tego świadczenia spełniły do 31 grudnia 2008 roku. Dodatkowym warunkiem dla nich jest nieprzystąpienie do OFE lub zgłoszenie wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w funduszu do budżetu państwa.

Zawodowi kuratorzy sądowi

Możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę mają zawodowi kuratorzy sądowi urodzeni przed 1 stycznia 1949 roku, z którymi rozwiązano stosunek pracy w szczególnych okolicznościach. To znaczy z powodu likwidacji sądu albo jego reorganizacji uniemożliwiającej dalsze zatrudnienie, jak również z powodu trwałej utraty zdolności fizycznej lub psychicznej do pracy na zajmowanym stanowisku (jeżeli nie ma możliwości przeniesienia ich do innej pracy, odpowiedniej do stanu zdrowia i kwalifikacji zawodowych; nie dotyczy to przypadku, gdy odmówili przejścia do niej).

Ważne! Obecnie wcześniejsza emerytura może być przyznana mężczyznom, którzy ukończyli wiek 60 lat do dnia rozwiązania stosunku pracy w charakterze zawodowego kuratora sądowego oraz posiadają staż składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat.

Inwalidzi wojenni i wojskowi

Chodzi o osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 roku. Dla nich warunkiem uzyskania wcześniejszej emerytury jest:

* ustalenie prawa do renty inwalidy - * wojennego z tytułu częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy pozostającej w związku z działaniami wojennymi lub mającymi charakter wojennych * wojskowego z tytułu częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy;

* osiągnięcie wieku emerytalnego wynoszącego 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn (oraz - odpowiednio - 50 lub 55 lat w przypadku posiadania co najmniej całkowitej niezdolności do pracy);

* udowodnienie okresu i nieskładkowego wynoszącego co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Kombatanci

Podlegający represjom wojennym i okresu powojennego mogą nabyć prawo do wcześniejszej emerytury pod warunkiem:

* ukończenia wieku 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna); oraz

* udowodnienia okresu składkowego i nieskładkowego wynoszącego co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Jeśli nie mają prawa do emerytury lub renty na podstawie przepisów o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin lub innych, mogą uzyskać emeryturę w drodze wyjątku. Pod warunkiem, że:

* osiągnęli wiek 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn; oraz

* nie mają niezbędnych środków utrzymania.

Oferty pracy z Twojego regionu