Dynia, arbuz i melon – poznaj zdrowotne właściwości roślin dyniowatych!
Rośliny dyniowate kojarzą się przede wszystkim z tytułową dynią, podczas gdy w skład tej rodziny wchodzą też inne przepyszne warzywa, a także owoce! Są niezwykle soczyste, kolorowe, bardzo smaczne i sycące! Działają orzeźwiająco i odświeżająco. Niektóre świetnie nadają się do domowych przetworów, inne najlepsze są spożywane na surowo, a inne – upieczone.
Dyniowate są przede wszystkim świetną opcją dla osób odchudzających się, bowiem są bardzo niskokaloryczne. Dostarczają mnóstwo potasu i beta-karonenu, który wykazuje działanie przeciwutleniające. Mają stosunkowo niewiele błonnika, co przedkłada się na to, że są łatwostrawne i sprawia, że mogą być spożywane przez osoby z zaburzeniami funkcjonowania przewodu pokarmowego.
Czy potrafisz bez zastanowienia wymienić 6 rodzajów roślin dyniowatych? Bez względu na to, czy odpowiedziałeś: tak lub nie, z pewnością dowiesz się wielu ciekawych faktów na temat tej wyjątkowej grupy roślin.
DYNIA
Dynia jest najbardziej typowym przedstawicielem rodziny roślin dyniowatych. Jej obecność w krajach europejskich zawdzięczamy Krzysztofowi Kolumbowi.
Istnieje wiele odmian dyni, z których najpopularniejsze w Polsce to:
• dynia piżmowa – o najbardziej zbitym i kremowym miąższu – idealna na zupy krem,
• dynia hokkaido – nie wymaga obierania przed spożyciem – świetna do nadziewania ponieważ jest nie duża,
• dynia makaronowa – jej miąższ wygląda jak wstążki ugotowanego makaronu spaghetti – dobrze zastąpi ten rodzaj makaronu w daniach z sosami,
• dynia muscat – duża, mięsista i o intensywnie pomarańczowym miąższu – świetna do pieczenia,
• dynia zwyczajna – klasyk wśród dyń, jest nie droga i najbardziej dostępna – w kuchni uniwersalna.
Pomarańczowy miąższ dyni to źródło związków o działaniu antyoksydacyjnym, takich jak beta-karoten, witamina C i E. Dynia, a szczególnie pestki dyni to zasobne źródło cynku – składnika, który wpływa na odporność organizmu, płodność u mężczyzn, a także sprawia, że cera staje się promienna.
CUKINIA
Cukinia to botaniczna odmiana dyni zwyczajnej, występująca w odcieniach kolorów zielonego i żółtego. W odróżnieniu od pomarańczowej dyni, cukinia swoją barwę zawdzięcza zielonemu barwnikowi o nazwie chlorofil, który maskuje nadający barwę dyni – beta-karoten.
Wbrew pozorom beta-karoten występuje w cukinii w dużych ilościach. Ma on właściwości przeciwutleniające i chroni skórę przed promieniowaniem UV, stąd warzywa i owoce zasobne w ten składnik, warto w większych ilościach spożywać latem.
Cukinia jako bardzo niskokaloryczne warzywo, polecane osobom odchudzającym się. Talarki z cukinii można wykorzystać do przygotowania smacznych i niskokalorycznych zapiekanek, starta wzdłuż na tarce cukinia to ciekawa alternatywa dla makaronu, a jej dodatek do dań mięsnych zwiększa objętość potraw, nie zwiększając ich kaloryczności – co daje większą satysfakcję z jedzenia.
Wartość odżywcza cukinii opiera się przede wszystkim na dużej zawartości potasu, który szczególnie ważny jest w diecie osób z nadciśnieniem i chorobami serca. Zawiera także wzmacniającą odporność witaminę C, warunkującą prawidłowość krzepliwość krwi witaminę K oraz niewielkie ilości wapnia, magnezu i cynku.
PATISON
Patison, często nazywany letnią dynią, to podobnie jak cukinia i kabaczek – odmiana dyni zwyczajnej. W odróżnieniu od podłużnej cukinii, najczęściej okrągłej, kulistej dyni, patison kształtem przypomina talerz UFO o falistych brzegach.
Kolebką tego warzywa jest najprawdopodobniej Ameryka Północna, a w krajach śródziemnomorskich został rozpowszechniony dzięki Hiszpanom. Początkowo uprawiany był wyłącznie jako roślina ozdobna, ze względu na wyjątkowy kształt owoców.
Najsmaczniejsze są młode, nieduże patisony, których nie trzeba obierać. Starsze warzywa wymagają pozbawienia skórki, która jest twarda i trudna do rozgotowania. Patisony mają smak delikatniejszy niż dynia i delikatny aromat. Pod względem wartości odżywczej najbliższe są cukinii. Podobnie jak ona dostarczają niewielu kilokalorii, sporo potasu, magnezu i beta-karotenu.
Patisony to warzywo idealne do przetworów domowych. Drobne, młode okazy zalane marynatą i szczelnie zamknięte w słoiku, będą zimą ciekawym dodatkiem do dań obiadowych i surówek.
