Działania KOWR na rzecz województwa lubuskiego

Umowa przewiduje, że grunty nieprzydatne Lasom Państwowym do prowadzenia gospodarki leśnej mogą być przekazywane KOWR, a także grunty, na których utrudnione jest prowadzenie gospodarki rolnej, a nadające się do prowadzenia gospodarki leśnej, mogą być przekazane Lasom Państwowym. Dzięki temu skorzystają i rolnicy, i leśnicy z Lubuskiego.

Małgorzata Gośniowska-Kola, Zastępca Dyrektora Generalnego KOWR podkreśliła, że nieruchomości przekazane Lasom Państwowym mogą zostać wykorzystane pod małą retencję, jak również pod zalesianie. – Podpisanie umowy to przede wszystkim ogromny krok w przeciwdziałaniu suszy, która od wielu lat stanowi duży problem lubuskich rolników. KOWR przekazał ponad 93 hektary ziemi Lasom Państwowym m.in. w celu zwiększenia małej retencji, która jest prostym i skutecznym sposobem na gromadzenie wody. Jest to konkretna pomoc i wierzę, że zawarcie tej współpracy będzie przykładem dla innych województw – powiedziała Małgorzata Gośniowska-Kola.

W podobnym tonie wypowiadał się również Wojciech Grochala, Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Zielonej Górze, który podkreślał, że porozumienie jest szczególnie ważne dla lubuskich leśników ze względu na możliwość prowadzenia prac związanych z retencjonowaniem wody nie tylko na gruntach Lasów Państwowych, ale także na terenach przyległych, które do tej pory były w zarządzie KOWR. – Zwiększenie zasobów wodnych w lubuskich lasach zwiększa ich odporność na pożary, poprawia warunki siedliskowe i zwiększa bioróżnorodność, ale także podnosi produktywność obszarów rolniczych przyległych do obszarów leśnych – powiedział.

Rozpoczęty proces przekazywania gruntów między dwoma jednostkami zarządzającymi gruntami Skarbu Państwa będzie kontynuowany. Nie są to jedyne działania Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa na rzecz poprawy jakości życia w naszym regionie. Poza przeciwdziałaniom skutkom suszy, KOWR realizuje również ustawowe zadania takie jak nieodpłatne przekazywanie gruntów samorządom lokalnym oraz udzielanie bezzwrotnej pomocy finansowej, z czego województwo lubuskie chętnie korzysta.

Do najważniejszych beneficjentów nieodpłatnego przekazywania gruntów należą wspomniane Lasy Państwowe i samorządy lokalne. Nieodpłatne przekazanie gruntów samorządom może nastąpić na wniosek np. jednostki samorządowej, skierowany do właściwego oddziału terenowego KOWR. Na otrzymanych gruntach samorządy muszą realizować zadania precyzyjnie określone w umowie z KOWR. Jeśli nieruchomość w ciągu 10 lat od przekazania przez KOWR zostanie sprzedana lub zagospodarowana w inny sposób niż określony w umowie, KOWR może zażądać zwrotu aktualnej wartości pieniężnej tej nieruchomości.

– Aby samorządy lokalne mogły skorzystać z nieodpłatnego przekazania gruntów przez KOWR na realizację zadań własnych muszą posiadać aktualny plan zagospodarowania przestrzennego albo studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, określić zadania, na które KOWR może przekazać nieodpłatnie nieruchomości, wystosować pisemny wniosek jednostki samorządowej do właściwego oddziału terenowego KOWR oraz wykorzystać nieruchomość zgodnie z celem, na jaki została przekazana – poinformowała Małgorzata Gośniowska-Kola. – Dlatego bardzo zachęcam samorządy lokalne do korzystania z tej formy pomocy – dodała.

Na uzyskanych przez samorządy lokalne gruntach powstają szkoły, boiska sportowe, place zabaw, tereny rekreacyjne, jak również obiekty użyteczności publicznej: hydrofonie, studnie głębinowe, przepompownie, oczyszczalnie ścieków, drogi dojazdowe, a od 2012 r. także nekropolie.

W ciągu 30 lat działalności KOWR (wcześniej AWRSP i ANR ) uprawnionym podmiotom nieodpłatnie przekazano łącznie prawie 700 tys. ha gruntów Zasobu, w tym samorządom lokalnym ponad 60 tys. ha. W ubiegłym roku nieodpłatnie przekazano uprawnionym podmiotom ponad 8 tys. ha, w tym jednostkom samorządu terytorialnego 500 ha. Oddział Terenowy KOWR w Gorzowie Wielkopolskim przekazał jednostkom samorządu terytorialnego ponad 37 ha gruntów na realizację zadań własnych.

Nieodpłatne przekazywanie gruntów samorządom to nie jedyna pomoc, której udziela KOWR. Samorządy lokalne otrzymują także wsparcie finansowe od Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w postaci bezzwrotnej pomocy finansowej. Od 1999 roku kieruje do gmin i spółdzielni mieszkaniowych środki finansowe w ramach programu pomocy środowiskom popegeerowskim – Celem programu bezzwrotnej pomocy finansowej jest doprowadzenie obiektów przekazanych beneficjentom przez Ośrodek do stanu technicznego umożliwiającego ich sprawną i bezpieczną eksploatację – powiedziała Dyrektor Gośniowska-Kola.

– Bezzwrotna pomoc finansowa udzielana przez KOWR dotyczy remontów lub przebudowy budynków, lokali i obiektów infrastruktury technicznej, w tym przejętych dróg osiedlowych (dojazdowych), a także podłączenia przekazanych budynków i lokali do istniejących bądź budowanych sieci infrastruktury technicznej. Ponadto wsparcie jest udzielane na budowę budynków oraz lokali mieszkalnych, jak również nowych sieci infrastruktury technicznej, w przypadku gdy budowa zastępuje przekazane obiekty, których remont jest ekonomicznie nieuzasadniony – wyjaśniła Dyrektor KOWR.

Warto odnotować, że z bezzwrotnej pomocy finansowej mogą również korzystać uprawnione podmioty m.in. ośrodki akademickie i jeździeckie prowadzące działalność wydawniczą, badania naukowe, szkolenia, seminaria, konferencje i konkursy.

W 2022 r. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa udzielił gminom i spółdzielniom mieszkaniowym oraz uprawnionym podmiotom bezzwrotnej pomocy finansowej w wysokości prawie 17 mln złotych. W ubiegłym roku Oddział Terenowy KOWR w Gorzowie Wielkopolskim udzielił bezzwrotnej pomocy finansowej na kwotę prawie 1 mln zł. A od 1999 r. do końca 2022 r. łączna pomoc KOWR przekroczyła kwotę ponad 1,2 miliarda złotych. W bieżącym roku KOWR przeznaczy 35 mln zł na bezzwrotną pomoc finansową.

Dzięki nieodpłatnemu przekazywaniu gruntów samorządom na realizację celów własnych oraz inwestycje realizowane dzięki bezzwrotnej pomocy finansowej można zaobserwować znaczą poprawę życia ludzi zamieszkałych na terenach wiejskich, w szczególności popegeerowskich. Ta społeczność szczególnie odczuła skutki reform przeprowadzonych w okresie transformacji. Dlatego KOWR, a wcześniej ANR podejmowali i obecnie podejmują liczne działania mające na celu przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu i ograniczaniu ubóstwa oraz promowanie gospodarcze na obszarach popegeerowskich.