Dzień Sybiraka - Kostrzyński Marsz Pamięci Polskiego Sybiru (zdjęcia)

" Czy umrzeć nam przyjdzie wśród boju , czy w tajgach Sybiru nam zgnić, z trudu naszego i znoju, Polska powstanie, by żyć ", głosi napis wyryty w kamieniu na pomniku Nieznanego Sybiraka w Białymstoku. Sejm Rzeczpospolitej Polskiej ustanowił dzień 17 września - rocznicę agresji sowieckiej na Polskę w 1939 r. - Dniem Sybiraka. Uchwałę w tej sprawie przyjęto przez aklamację - "Sejm Rzeczpospolitej Polskiej oddaje hołd wszystkim Polakom zesłanym na Syberię, inne tereny Rosji i Związku Sowieckiego. Sejm Rzeczpospolitej Polskiej upamiętnia, tych, którzy zginęli, tych, którym udało się powrócić do Ojczyzny, tych, którzy osiedli w różnych częściach świata, oraz tych, którzy pozostali na miejscu swego zesłania, gdzie kultywowali polskość ". Celem ustanowienia Dnia Sybiraka jest złożenie przez Sejm Rzeczpospolitej Polskiej hołdu wszystkim Sybirakom - Polakom, których w wyniku zbrojnych działań, począwszy od XVII wieku, zmuszono do pobytu na "nieludzkiej ziemi".

Zanim przejdę do relacji z tegorocznych obchodów Dnia Sybiraka w Kostrzynie, przypomnę kilka historycznych faktów. 17 września 1939 roku o godzinie 4:00 wojska sowieckie w sile około 1 miliona żołnierzy przekroczyły wschodnie granice Polski realizując ustalenia tajnego protokołu paktu Ribbentrop-Mołotow. Po zakończeniu działań militarnych przystąpiono do działań represyjnych względem ludności kresowej. Na Syberię trafiła ludność przymusowo przesiedlona z ziem polskich w toku operacji deportacyjnych przeprowadzonych w lutym i czerwcu 1940 r. oraz maju i czerwcu 1941 r. Wedle dyrektyw NKWD deportowani mieli zostać wraz z rodzinami ludzie stanowiący element niepewny i niepożądany na obszarze nowych nabytków terytorialnych ZSRR. Pochodzili oni z różnych warstw i środowisk . Główną treść codzienności syberyjskiej stanowiły nieustanna troska o kawałek chleba oraz ciężka, często ponad siły praca. Następne wywózki prowadzone były jeszcze w latach 50-tych, w ten sposób rozprawiano się z żołnierzami AK i ludnością, która nie akceptowała sowieckiej władzy na ziemiach polskich. Na Syberię zsyłano też uczestników powstań narodowych: kościuszkowskiego, listopadowego, a w końcu styczniowego. Wśród zesłańców przeważały inteligencja i szlachta , które wniosły ogromny wkład w kulturę i cywilizację Syberii, podnosząc poziom gospodarki i kultury zamieszkałych tam Rosjan i wielu innych narodów. Na przełomie XIX i XX stulecia na Syberię zsyłani byli działacze konspiracji niepodległościowej, w tym Józef Piłsudski.

Idea Marszu Żywej Pamięci Polskiego Sybiru w Kostrzynie nad Odrą zrodziła się w wyniku współpracy uczniów i nauczycieli Zespołu Szkół im. Marii Skłodowskiej - Curie ze środowiskiem kostrzyńskich Sybiraków . Zapoczątkowana została w 2007 roku wraz z realizowanym w naszej szkole programem pt. "Szkolni reporterzy kostrzyńskim Sybirakom - audiowizualna historia ocalonych z zesłania". Marsz Żywej Pamięci jest szczególną, żywą lekcją historii i pamięci dla uczniów wszystkich kostrzyńskich szkół. Kostrzyński Marsz Pamięci w tym roku został zorganizowany po raz siódmy, aby również upamiętnić 75. rocznicę wybuchu II wojny światowej oraz 74. rocznicę zbrodni Katyńskiej.

Dnia 17 września 2014 r. - w piątkowe przedpołudnie - uczniowie Zespołu Szkół im. M. Skłodowskiej-Curie wzięli udział w uroczystych obchodach Dnia Sybiraka. W Marszu Pamięci uczestniczyli uczniowie klas 1 i 2 DF, pod opieką Pani Magdaleny Owsiańskiej i Pani Moniki Hołuń oraz harcerze, nad którymi pieczę sprawowała Pani Alicja Wołkowska. Na Placu Wojska Polskiego wszystkich zgromadzonych powitał a następnie wygłosił uroczyste przemówienie Dyrektor Zespołu Szkół Pan Leszek Naumowicz. Wśród dostojnych gości znajdowali się także - ks. proboszcz Wojciech Skóra, starosta gorzowski Józef Kruczkowski, wicestarosta Grzegorz Tomczak, przewodniczący Rady Miasta Tadeusz Łysiak wraz z pocztem sztandarowym Rady Miasta, burmistrz miasta Zbigniew Biedulski, dyrektor Domu Seniora Bogusława Strojnowska, komendant komisariatu policji nadkom. Artur Babiracki, komendant Straży Granicznej ppłk Dariusz Kalczyński. Uroczystości uświetniła także obecność pocztu sztandarowego i członków Związku Sybiraków na czele z Panem Marianem Pezowiczem Prezesem Koła Związku Sybiraków w Kostrzynie nad Odrą, który powiedział: "Jesteśmy by pamiętać. Ten rok jest dla nas bardzo ważny. To już 75 rocznica napaści ZSRR na Polskę i 25-lecie powstania naszego Koła Związku Sybiraków. Pragniemy przypomnieć o naszych losach i wydarzeniach tamtych dni. Szczególnie młodym ludziom chcemy zaprezentować naszą historię". W związku ze słowami Pana Pezowicza w Marszu Pamięci uczestniczyli uczniowie z opiekunami reprezentujący wszystkie kostrzyńskie szkoły. Poczty sztandarowe i grupy uczniów wystawiły: Szkoła Podstawowa nr 2, Szkoła Podstawowa nr 4, Gimnazjum nr 1 oraz Gimnazjum nr 2.

Mamy nadzieję, że kolejny raz doświadczenia okrutnych zsyłek, cierpień tysięcy Polaków i paraliżującego zesłańców strachu wywołają refleksje u młodzieży .

Oferty pracy z Twojego regionu