Dziesięć cudów województwa lubuskiego

W maju planujemy wydać mapę z cudami województwa lubuskiego.

Nie ma tutaj przecież zamku w Żarach, muzeum łąki w Owczarach, zbioru portretów trumiennych z Międzyrzecza... Czekamy na głosy, czekamy także na nowe typy Czytelników.

Jak głosować?

Wśród głosujących rozlosujemy nagrody.

W maju planujemy wydać mapę z cudami województwa lubuskiego.

Oto nasze propozycje:




1. Brody - pałac, parkowy układ urbanistyczny
Na zlecenie hrabiego Heinricha von Brühla, saski architekt Christoph Knőffel zaprojektował miasto na bazie równoległoboku z zespołem pałacowo-parkowym. W 1758 r. pałac został z rozkazu króla Prus - Fryderyka II spalony; odbudowany przez spadkobierców Brühla, uległ dewastacji po II wojnie światowej.






2. Bytom Odrzański - starówka
Bytom Odrzański pojawia się już w kronice Galla Anonima. Warto zobaczyć starówkę z fontanną, która podobno stanowiła natchnienie dla autora belgijskiego Manneken pis, z Hotelem pod Złotym Lwem. Do tego kościół z krzyżami pokutnymi, port i piękne nadodrzańskie pejzaże.




3. Dobiegniew i Strzelce Krajeńskie - Lubuskie Mazury
Jeziora w okolicy Dobiegniewa i Strzelec Krajeńskich tworzą najdłuższy po jeziorach mazurskich szlak żeglugowy w Polsce. Szlak Małych Mazur Lubuskich - liczący łącznie tysiąc hektarów lustra wody - jest idealny dla kajakarzy i żeglarzy.




4. Gorzów Wlkp. - katedra
Gotycka świątynia z elementami romańskimi, zbudowana w XIII wieku jako miejski kościół parafialny. Kościół trójnawowy. Od zachodu do korpusu kościoła przylega pięciokondygnacyjna masywna wieża. W jej przyziemi znajduje się główne wejście do katedry. W okresie reformacji świątynia należała do protestantów.




5. Gościkowo-Paradyż - zespół pocysterski
Zespół pocysterski założony w 1230 r. Obecnie jest tu Wyższe Seminarium Duchowne. Kościół poklasztorny NMP i św. Marcina skrywa wielki ołtarz z 1739 r. Znajduje się w nim obraz "Wniebowzięcie NMP" autorstwa Schefflera. W kaplicy Matki Boskiej Paradyskiej wisi cudowny obraz Madonny, cel licznych pielgrzymek.




6. Klępsk - "zerowy" kościółek drewniany
Kościół p.w. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny to unikatowy przykład sztuki protestanckiej z elementami renesansowymi. To świątynia, gdzie współistnieją dwie religie- ewangelizm i katolicyzm, a zwana jest perłą drewnianej architektury (wnętrze pełne obrazów i zdobień). Powstanie budowli datuje się na wiek XV.




7. Kłopot - bociania wioska
Na czym polega fenomen Kłopotu? Niemal na każdym domu, stodole, są gniazda, w których mieszkają dorosłe bociany wraz z młodymi. W Kłopocie znajduje się jedna z największych w Europie kolonia bociana białego - około 30 gniazd. Utworzono tu poświęcone temu ptakowi muzeum.




8. Kostrzyn - lubuskie Pompeje
- Forteca nie do zdobycia - powiedział o twierdzy w Kostrzynie Napoleon Bonaparte, gdy zobaczył ją z drugiego brzegu Odry. Przekonał się o tym Gustaw Adolf, który bezskutecznie oblegał miasto. Samo miasto podczas ostatniej wojny zostało jednak doszczętnie zniszczone, zyskując miano Kostrzyńskich Pompei.




9. Kożuchów - zamek
Zamek, wzniesiony w końcu XIV w., przez lata był m.in. rezydencją książęcą, siedzibą możnych rodów, klasztorem zakonu karmelitów. Warte uwagi są także obwarowania miejskie - mimo trudnych przejść, mury i fosa są zachowane niemal w pierwotnej długości i są unikatem w skali światowej.




10. Łagów - jezioro i zamek
W Łagowie zakon umieścił siedzibę komandorii, która obejmowała rozległą okolicę z 18 wioskami i miastem Sulęcinem jako schedą po kasacie Zakonu Templariuszy. Wkrótce po objęciu panowania nad okolicą, joannici przystąpili do budowy zamku, sytuując go na przesmyku między jeziorami: Trześniowskim i Łagowskim.





11. Łęknica - Park Puecklera
Idea utworzenia w okolicy Bad Muskau wielkoprzestrzennego parku krajobrazowego powstała około roku 1815. Hermann Ludwik Heinrich von Pueckler wymarzył sobie park symbol, który łączyć miał z sobą harmonijnie miasto, wioski, rolnictwo. Park powstał w latach 1815-1845. Znajduje się na liście UNESCO.




12. Mierzęcin - zespół pałacowy
W rozległym parku krajobrazowym z II połowy XIX w. neogotycki pałac z I połowy XIX w., przebudowany, o cechach pseudoobronnych. W 1715 r. majątek ziemski kupiła rodzina von Sydow. Pałac, siedzibę rodu, zbudowano w latach 1861-1863 z inicjatywy Roberta Friedricha von Waldow w stylu neogotyku angielskiego.




13. Międzyrzecki Rejon Umocniony
Bunkry MRU są największymi i najnowocześniejszymi fortyfikacjami na terenie Polski. W latach 30. minionego wieku Niemcy wybudowali w okolicach Międzyrzecza 22 kilkukondygnacyjne bunkry, połączone labiryntem podziemnych korytarzy o łącznej długości ponad 22 km.




14. Nowa Sól - magazyny solne
Przez wieki sól była towarem cennym niemal jak złoto. Ponieważ ta z Bałtyku do najbardziej zasolonych nie należy, sięgnięto po surowiec z wybrzeża francuskiego, który transportowany był Odrą ze Szczecina. Magazyny powstały w XVIII w., gdy miasto pośredniczyło w handlu solą.




15. Nowogród Bobrzański - grób Sincleara
Jadąc dzisiejszą drogą z Zielonej Góry do Żar, po lewej stronie w lesie przed Nowogrodem Bobrzańskim, można dostrzec kamienny monument poświęcony tragedii, jaka rozegrała się tu przed 266 laty. 17 czerwca 1739 r. grupa żołnierzy rosyjskich dokonała zabójstwa dyplomaty szwedzkiego - barona Malcolma von Sinclaira.




16. Ośno Lubuskie - obwarowania miejskie
Ośno Lubuskie położone jest wśród wzgórz morenowych Wysoczyzny Lubuskiej nad rzeką Łęczą. Jednocześnie Ośno Lubuskie, to jedno z bogatszych w zabytki miast Ziemi Lubuskiej i jest jednym z kilku, które zachowały średniowieczne mury obronne. Wzniesione w 1477 r., w których umieszczono 12 baszt, otaczają miasto na długości 1350 m.




17. Pszczew - dom szewca i skansen pszczelarski
W Pszczewie można podziwiać zarówno piękne krajobrazy, jak i pamiątki przeszłości. 17 czystych jezior i Pszczewski Park Krajobrazowy to dzieła natury. W domu mieszczańskim z połowy XVIII w. - autentyczny warsztat szewski z początku XX w. Inny rarytas to prywatny skansen pszczelarski.




18. Rokitno - Sanktuarium Matki Boskiej Rokitniańskiej
Na początku XVIII w. cystersi rozpoczęli budowę nowego murowanego kościoła, jednak budowla ta nie została ukończona; w 1746 r. rozebrano ją i przystąpiono do wznoszenia zachowanej do dziś późnobarokowej świątyni. W ołtarzu głównym znajduje się cudowny obraz Matki Boskiej Rokitniańskiej.




19. Santok - obwarowania z XIII wieku
Już w VIII wieku, w widłach Warty i Noteci zbudowana została osada obronna stanowiąca ośrodek gospodarczy i polityczny ziem położonych nad dolną Wartą. Otoczona była palisadą i strzegła przejścia przez rzekę na drodze z Poznania do Szczecina. W ciągu wieków o Santok toczyły się zacięte walki, wielokrotnie był niszczony i odbudowywany.




20. Siedlisko - zespół pałacowo-zamkowy
Dla wielu jest to jeden z najciekawszych zamków w Polsce. Pierwotnie była to zapewne budowla drewniano-ziemna. Na jej miejscu został wzniesiony w 1597 r. przez Jerzego Schönaicha nowy, murowany z cegły zamek. W skład zabytkowego zespołu wchodzą zamek, kaplica, budynek bramny, fortyfikacje, park.




21. Sława - śląskie lub lubuskie morze
Jezioro Sławskie - to największy akwen Pojezierza Sławskiego i Ziemi Lubuskiej. Długość linii brzegowej misy jeziora wynosi 24, 6 km, ma powierzchnię 817 ha. Na jeziorze występują wyspy o łącznej powierzchni 10,6 ha. Jezioro Sławskie wraz z Obrzycą tworzy początek malowniczego szlaku kajakowego.




22. Słońsk - rezerwat ornitologiczny
Park narodowy Ujście Warty to teren dawnej delty rzeki Warty w ujściu do rzeki Odry. Powierzchnia parku wynosi 7.955,86 ha, otuliny - 10.453,99 ha. Jest to jeden z najważniejszych terenów lęgowych ptaków wodnych i błotnych w Polsce: stwierdzono tu lęgi ponad 140 gatunków ptaków.




23. Stany - najdłuższy metalowy most kolejowy w Europie
Zdaniem jednych jest to najdłuższy żelazny most kolejowy w Europie, według innych najdłuższy most, ale tylko na rzece. Tak, czy inaczej nie tylko wielbiciele kolei uznają go za cymes. Wiadomo, że zbudowany został w 1905 r. przez sławną firmę Beuchelt z Zielonej Góry, stal sprowadzono z Rudy Śląskiej.




24. Sulęcin i okolice - śladami templariuszy
Przeszłość pod znakiem rycerzy-krzyżowców ma wiele lubuskich miast i wsi. Templariusze dotarli na ziemie polskie w latach 30. XIII wieku i otrzymali nadania trzech władców. Wybierzmy się do podsulęcińskiego Ostrowa, miejscowości będącej prawdopodobnie centrum administracyjnym sulęcińskiej komturii.




25. Szprotawa - dąb Chrobry
Jak chce legenda, pod tym drzewem, a nie w pradawnej stolicy Polski, odbył się słynny Zjazd Gnieźnieński. Wprawdzie ten dąb nie jest aż tak wiekowy (wiek został określony na 750 lat), ale i tak dzierży tytuł najstarszego przedstawiciela swojego gatunku w Polsce. Obwód wysokości 1,3 m - 992 cm.




26. Trzebiel - Przewóz - najdłuższa morena w Europie, kolorowe jeziora
Łuk Mużakowa to szczególny twór geologiczny powstały podczas zlodowacenia środkowopolskiego. To największa na świecie morena czołowa, jedyna widoczna gołym okiem z kosmosu. Tutaj także - największe w Polsce pojezierze antropogeniczne - 110 jezior powstałych w wyniku działalności człowieka.




27. Wał Śląski - południe województwa
To podobno najdłuższy zabytek Europy. Wały Śląskie to pas podwójnych i potrójnych wałów ziemnych opartych o naturalne przeszkody, ciągnących się w zachodniej części Dolnego Śląska - wzdłuż środkowego i dolnego biegu Bobru aż do Krosna Odrzańskiego na północy. W niektórych źródłach nazywany jest właśnie najdłuższym zabytkiem Europy.




28. Zielona Góra - kolekcja późnogotyckiej rzeźby sakralnej
Mistrz Ołtarza z Gościeszowic figuruje w każdym podręczniku historii sztuki. Jego miano wywodzi się od niewielkiej podszprotawskiej miejscowości, ale poznawanie go warto rozpocząć od zielonogórskiego Muzeum Ziemi Lubuskiej, gdzie można podziwiać jego prace.




29. Zielona Góra - Palmiarnia
To bodajże najbardziej charakterystyczna lubuska budowla położona na jednym z najwyższych wzniesień Zielonej Góry. Pierwsza jej część została wybudowana w 1818 r. W 1956 r. do domku dobudowano szklany pawilon, w którym znajduje się egzotyczna roślinność, otwarto restaurację. Dziś na ukończeniu rozbudowa obiektu.




30. Żagań - Zespół Poaugustiański
Żagań jest jednym z najatrakcyjniejszych pod względem przeszłości polskich miast. Zespół poaugustiański słynie ze biblioteki klasztornej z XVIII-wiecznym wystrojem. W księgozbiorze znajduje się fragment Biblii z VIII w. Do tego dawny konwikt i spichlerz. Z tym zabytkiem wiąże się biografia słynnego astronoma Keplera.

Propozycje zgłoszone przez naszych Czytelników, na które też można głosować!

31. Zielona Góra - starówka;
32. Sulechów - zbór kalwiński;
33. Cigacice - winnice;
34. Gubin - fara;
35. Zielona Góra - ogród botaniczny;
36. Zatonie - pałac;
37. Sulechów - Brama Piastowska;
38. Lubsko - ratusz;
39. Wschowa - nekropolia;
40. Jabłonów - barokowy dwór opata i Pieta z 1694 r.;
41. Nowogród Bobrz. - kościół św. Bartło-mieja;
42. Gryżyna - rezerwat przyrodniczo-krajobrazowy;
43. Krosno Odrz. - zamek;
44. Zabór - zespół pałacowo-parkowy;
45. Nowa Sól - most zwodzony;
46. Trzebiechów - dawne sanatorium, dzieło Van de Velde;
47. Międzyrzecz - zamek i muzeum;
48. Żary - kościół poźnogotycki;
49. Zielona Góra - kościół Matki Boskiej Częstochowskiej;
50. Żary - starówka;
51. Żagań - wieża widokowa;
52. Wilkanowo - wieża Wilkanowska;
53. Słubice - stadion;
54. Międzyrzecz - obrazy trumienne w muzeum;
55. Zielona Góra - wieża głodowa;
56. Chlastawa - kościół;
57. Lubrza - szlak kajakowy;
58. Zabór - dąb Napoleona;
59. Zielona Góra - konkatedra, kościół św. Jadwigi;
60. Sądów - dolina Pliszki;
61. Bojadła - pałac;
62. Gorzów Wlkp. - spichlerz;
63. Nowiny Wielkie - Park Jurajski;
64. Lubniewice - zamek;
65. Gorzów Wlkp. - mury obronne;
66. Glisno - pałac i park;
67. Świerkocin - zoo safari;
68. Janczewo - kościół;
69. Zielona Góra - filharmonia;
70. Ochla - skansen;
71. Witnica - Park Drogowskazów;
72. Gorzów Wlkp.- Schody Donikąd;
73. Świerczów - jezioro;
74. Gorzów Wlkp. - muzeum im. Jana Dekerta;
75. Gorzów Wlkp. - kościół św. Stanisława Kostki (Biały Kościółek);
76. Gorzów Wlkp. - willa przy ul. Grobli (grodzki dom kultury);
77. Gorzów Wlkp. - kościół św. Krzyża;
78. Międzyrzecz/Obrzyce - kompleks szpitalny;
79. Żagań - wrzosowiska;
80. Kamienna koło Głuska - elektrownia wodna;
81. Lubięcin - okoliczne jeziora;
82. Dąbroszyn - pałac i kościół;
83. Nowy Młyn - wieś koło Rzepina;
84. Jeziory Wysokie - wieś w gminie Brody;
85. Biedrzychowice Dolne - wieś w gminie Żary;
86. Santoczno - kościół szachulcowy;
87. Garbicz - pałac i kościół;
88. Lubrza - Pętla Boryszyńska;
89. Przytok - pałac;
90. Lubsko - kościół pw. Nawiedzenia NMP;
91. Gryżyna - pałac;
92. Nowogród Bobrz. - kościół św. Bartłomieja;
93. Bogaczów - kościół św. Wawrzyńca;
94. Śmieszkowo - kościół św. Andrzeja;
95. Kosieczyn - drewniany kościółek z 1384 r.;
96. Racula - kościół św. Mikołaja;
97. Drzonów - Muzeum Wojska Polskiego;
98. Drzonków - obiekty sportowe;
99. Szprotawa - ratusz;
100. Letnica - gotycki kościół;
101. Skąpe/Sulechów - zabytkowa aleja lip i kasztanowców;
102. Przełazy - pałac;
103. Zielona Góra/Szprotawa - szlak kolejki szprotawskiej;
104. Zielona Góra - ratusz;
105. Trzebiel - Diabelski Kamień;
106. Krosno Odrz. - zamek i kościół;
107. Żagań - Tunel Harry;
108.Żagań - pałac książęcy i park;
109. Żagań - wieża ratuszowa;
110. Żary - zamek;
111. Żagań - trakt książęcy;
112. Żagań - zespół poszpitalny im. św. Doroty;
113. Żagań - kościół św. Krzyża;
114. Żagań - kaplica Grobu Bożego;
115. Lubsko - Wieża Pachołków Miejskich;
116. Lubsko - zamek;
117. Wschowa - klasztor;
118. Niwiska w gm. Nowogród Bobrz. - kościół;
119. Gostchorze w gm. Krosno Odrz. - średniowieczny gród;
120. Bytom Odrz. - Schody Rybackie,
121. Kurowo - kościół;
122. Nowa Sól - stary rynek;
123. Strzelce Kraj. - mury obronne;
124. Santoczno - kościół,
125. Bytom Odrz. - budynek poczty;
126. Bytom Odrz. i okolice - Wzgórza Dalkowskie;
127. Międzyrzecz - kościół św. Jana Chrzciciela;
128. Bogaczów - kościół św. Wawrzyńca;
129. Wiejce - pałac;
130. Stare Kramsko - drewniana dzwonnica

Współorganizatorem plebiscytu jest TVP 3. Kandydatury na listę 10 cudów zobaczysz od poniedziałku do piątku około godz. 16.45, 18.00, 21.45.