Emerycie, najwyższy czas na rozliczenie z ZUS

Stefan Cieśla

27 lutego 2008, 22:10

Do końca lutego emeryci i renciści dorabiający do swoich świadczeń, powinny przedstawić w ZUS zaświadczenie, ile zarobili w minionym roku.

Po rozliczeniu przychodów okaże się, czy emerytury i renty przysługiwały im w pełnej wysokości, czy też powinny być zmniejszone lub całkiem zawieszone.

Przepisy nie zabraniają emerytom i rencistom dorabiania do świadczeń. Jednak tylko osoby, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny (60 lat kobiety, 65 lat mężczyźni) nie muszą rozliczać swoich zarobków w ZUS.

Trzeba pilnować progów

Jeśli emeryt (powtórzmy jeszcze raz: ten, którzy nie osiągnął powszechnego wieku emerytalnego) albo rencista - zarobią ponad wyznaczone przepisami progi (patrz tabela poniżej), ich świadczenie zostanie zmniejszone lub zawieszone.

Zmniejszone wtedy, gdy zarobią ponad 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia według wyliczeń Głównego Urzędu Statystycznego. Zawieszone zostaną wówczas, gdy ich zarobki przekroczą 130 proc. tego wynagrodzenia. Jeśli przeszliście na emeryturę czy rentę w trakcie roku, progi zarobkowe obowiązywać was będą dopiero od miesiąca, w którym ZUS przyznał wam świadczenie.

Który wariant lepszy

Najlepiej w ZUS złożyć zaświadczenie przedstawiające zarobki w dwóch wariantach: z każdego miesiąca i - w drugim wariancie - łączną kwotę zarobków w minionym roku.

Służby pracownicze powinny spełnić naszą prośbę o taką formę zaświadczenie. ZUS na podstawie przedstawionych dokumentów wybierze wariant dla nas korzystniejszy.

Wpłata na FUS

Jeśli zdarzy nam się miesiąc lub rok, gdy zarobimy ponad 130 proc. miesięcznego wynagrodzenia, możemy uchronić się od zawieszenia emerytury poprzez wpłatę na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych. Wpłacić trzeba będzie kwotę nadwyżki ponad górny próg zarobkowy pomniejszony o zaliczkę na podatek dochodowy. Wtedy ZUS nie zawiesi nam emerytury, renty. Zmniejszy jedynie świadczenie.

Zasiłki to też przychód

PRACA ALBO SŁUŻBA

Emerytura lub renta mogą zostać zmniejszone lub zawieszone, jeśli uzyskujemy zarobki ponad progi przychodów w oparciu o:

umowę o pracę

umowy: agencyjne, zlecenia lub o dzieło (gdy płaci się od niej składki na ubezpieczenie społeczne)

z działalności gospodarczej

umowy o stypendium sportowe

służbę: w wojsku, policji, straży pożarnej, urzędach celnych, więzieniach.

Do przychodów powodujących zmniejszenie lub zawieszenie emerytury czy renty wlicza się i te przychody, od których musi być naliczona składka na ubezpieczenie społeczne, np.:

zasiłek chorobowy,

zasiłek macierzyński i opiekuńczy,

wynagrodzenie za czas choroby,

świadczenia rehabilitacyjne i wyrównawcze,

zasiłki i dodatki wyrównawcze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, ekwiwalent za urlop, a także świadczenia otrzymywane przez pracownika w naturze (w przeliczeniu na złotówki).

Przychody osób prowadzących działalność gospodarczą ustala się od podstawy wymiaru składki ubezpieczeniowej.

O czym ZUS musi wiedzeć

Należy ZUS informować także o prowadzeniu działalności gospodarczej, pracy w spółdzielniach lub kółkach rolniczych, otrzymywaniu diety poselskiej i senatorskiej, pobieraniu stypendium wojskowego, zarobkowaniu za granicą oraz dochodach otrzymywanych z tytułu pełnienia służby w policji czy straży pożarnej.

Nie muszą powiadamiać ZUS o zarobkach uczniowie lub studenci w wieku do 26 lat, którzy pobierają rentę rodzinną lub rentę z tytułu niezdolności do pracy i pracują na zlecenie lub na podstawie umowy agencyjnej. Osoby otrzymujące rentę rodzinną mogą złożyć wniosek o zawieszenie lub zmniejszenie części renty z uwagi na wysokość uzyskiwanych przychodów.

Wniosek może dotyczyć także całkowitej rezygnacji z prawa do tej renty. Wtedy zostanie ona na nowo obliczona z pominięciem tej osoby.

Co się nie wlicza

GDZIE SZUKAĆ PRZEPISÓW

ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych
(Dz. U. z 2004 r. nr 39, poz. 353, z późn. zmianami),

ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. nr 11 z 2007 r., poz. 74)

rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 22 lipca 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad zawieszania lub zmniejszania emerytury czy renty (Dz. U. nr 58, poz. 290, z późn. zmianami)

ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników ( Dz. U. nr 7 z 1998 r., poz. 7 z późn. zmianami).

Nie wlicza się do przychodów powodujących zmniejszenie lub zawieszenie emerytury czy renty, zarobków otrzymywanych z tytułu umowy o dzieło zawartej z innym niż własny pracodawca, a także z tytułu praw autorskich i patentowych.

Również dochody z wynajmu lub dzierżawy nieruchomości nie mają wpływu na wysokość pobieranej emerytury, chyba że wynajem jest naszą działalnością gospodarczą. Ponadto nie wlicza się:

nagród jubileuszowych (ale tylko tych wypłacanych nie częściej niż co 5 lat),

odpraw w związku z przejściem na emeryturę,

odszkodowań i rekompensat wypłacanych z tytułu rozwiązania umowy o pracę czy niezgodnego z prawem wypowiedzenia,

zapomóg, świadczeń socjalnych i urlopowych.

Co podlega zawieszeniu lub zmniejszeniu

Otrzymywane przez emerytów lub rencistów świadczenia, które mogą być zawieszane lub zmniejszane w przypadku uzyskiwania przychodów, to:

wcześniejsza emerytura, wypłacana kobiecie w wieku do 60 lat i mężczyźnie w wieku do 65 lat,

renta z tytułu niezdolności do pracy,

renta rodzinna, do której uprawniona jest jedna osoba,

część renty rodzinnej, do której uprawniona jest osoba uzyskująca przychód,

renta inwalidy wojskowego, którego niezdolność do pracy nie powstała w związku
ze służbą wojskową oraz renta rodzinna po takim inwalidzie,

renta z tytułu niezdolności do pracy oraz renta rodzinna, przyznane na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy albo ustawy o zaopatrzeniu z tytułu wypadków przy pracy lub chorób zawodowych

Prócz emerytów, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny bez ograniczeń, a tym samym obowiązku rozliczania przychodów z pracy, dorabiać mogą:

otrzymujący renty inwalidzi wojenni

inwalidzi wojskowi, których niezdolność do pracy powstała w związku ze służbą wojskową

osoby pobierające:

renty rodzinne po rencistach, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą wojskową

renty rodzinne po inwalidach wojennych

Jak zawiadamiać ZUS

Podjęcie pracy zarobkowej, które może mieć wpływ na zmniejszanie lub zawieszanie emerytury, musimy zgłosić w placówce ZUS, która wypłaca nam świadczenie. Służy do tego specjalny druk ZUS Rw-73.

Nie musimy podawać ile konkretnie będziemy zarabiali, ale musimy stwierdzić, czy będzie to miało wpływ na zmniejszenie lub wstrzymanie emerytury. Jeśli w trakcie roku nasze zarobki się zmienią, także musimy powiadomić o tym ZUS na tym samym druku.

Nasz pracodawca, płatnik składek, też ma obowiązek powiadamiania ZUS ile zarabiamy. Ale w praktyce jego rola ogranicza się do wystawienia nam zaświadczenia o zarobkach. Oprócz bieżącego informowania ZUS, mamy też obowiązek powiadomienia do końca lutego, ile dokładnie zarobiliśmy łącznie w minionym roku.

FACEBOOK

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

KONTAKT

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Dzieje się w Polsce i na świecie – czytaj na i.pl

Rozpowszechnianie niniejszego artykułu możliwe jest tylko i wyłącznie zgodnie z postanowieniami „Regulaminu korzystania z artykułów prasowych”i po wcześniejszym uiszczeniu należności, zgodnie z cennikiem.