Emerycie, rencisto! Sprawdź, o ile wzrosły świadczenia

Waloryzacja to podwyżka rent i emerytur. Ustalana jest na podstawie dwóch czynników:

* wskaźnika inflacji, czyli średniorocznego wzrostu cen towarów i usług w gospodarstwach;

* 20 proc. realnego wzrostu wynagrodzeń w roku poprzednim.

W styczniu - kiedy okazało się, że w 2012 roku inflacja wyniosła 4 proc. - zakładano, że emeryci i renciści otrzymają 4,48 proc. podwyżki. Jednak ostatnio Główny Urząd Statystyczny podał, że zamiast realnego wzrostu płac, nastąpił spadek (o 0,1 proc). To oznacza, że emerytury i renty podwyższone zostają tylko o inflację, czyli o 4 proc.

TAK BYŁO

W 2012 roku rząd zdecydował o wprowadzeniu tzw. waloryzacji kwotowej. Polegała na podwyższeniu wszystkich rent i emerytur, niezależnie od ich wysokości, miesięcznie o taką samą kwotę - 71 zł brutto. Na rękę było to około 57 zł. Ta decyzja miała poprawić świadczenia najuboższych seniorów. Spowodowała jednak, że osoby mające wyższe emerytury otrzymały niższą podwyżkę, niż przysługiwałaby im w przypadku waloryzacji procentowej. Stracili ci, którzy mieli świadczenia wyższe niż 1.480 zł miesięcznie. Sprawa otarła się nawet o Trybunał Konstytucyjny.

TAK JEST

W tym roku przywrócono waloryzację procentową. Jej wskaźnik wyniósł 104,0 proc., co oznacza, że emeryci i renciści otrzymali właśnie 4 proc. podwyżki.

* Najniższa emerytura gwarantowana oraz renta rodzinna i renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wzrosły o 31,97 zł (patrz ilustracja).

* Najniższa renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy - o 24,54 zł.

ILE PODWYŻKI

Jeśli dotychczas otrzymywałeś:

* 1.000 zł emerytury brutto miesięcznie - otrzymałeś 40 zł brutto podwyżki;

* 1.500 zł - 60 zł;

* 2.000 zł - 80 zł;

* 2.500 zł - 100 zł.

UWAGA
Średnia emerytura i renta wzrosła z 1.777 zł brutto do 1.848,08 zł brutto. Czyli o 71,08 zł.

DODATKI

Oprócz emerytur i rent wrosły również dodatki do nich - też o 4 proc. I tak:

* najbardziej popularny dodatek pielęgnacyjny, przysługujący niezdolnym do samodzielnej egzystencji emerytom i rencistom lub wszystkim tym, którzy ukończyli 75 lat, wzrósł o 7,83 zł i wynosi 203,50 zł;

* tyle samo od 1 marca br. wynosi dodatek kombatancki oraz maksymalna kwota dodatku dla byłych robotników przymusowych i żołnierzy, którzy byli kierowani do prac w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach wydobywania rud uranu i batalionach budowlanych oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR;

* dodatek pielęgnacyjny dla inwalidów wojennych całkowicie niezdolnych do samodzielnej egzystencji podniesiono o 11,74 zł;

* a dla sierot zupełnych - o 14,71 zł;

* świadczenie pieniężne dla cywilnych niewidomych ofiar działań wojennych jest wyższe o 15,50 zł.

Jeszcze więcej, bo 26,86 zł, skorzystali ci, którzy takie świadczenie mieli przyznane po raz pierwszy (od 1 marca 2012 roku wynosiło 671,31 zł). Teraz nie ma rozróżnienia - wszyscy otrzymują tyle samo. Jeśli takie świadczenie przysługuje osobie pobierającej emeryturę, rentę, uposażenie dla członków rodziny sędziego czy prokuratora, to jest zmniejszone o połowę i wynosi 349,09 zł.

NIC NIE TRZEBA ROBIĆ

1. Waloryzacja jest prowadzona z urzędu - od 1 marca.

UWAGA
Oznacza to, że o podwyżkę nie trzeba nigdzie występować, składać wniosku itp. Odpowiedni urząd - na przykład ZUS albo KRUS - sam wszystko przeliczy i wypłaci. Potem przyśle decyzję z wyliczeniem, ile wynosi emerytura i renta oraz dodatki do nich.

2. Nowe wyższe świadczenia są wypłacane od marca.

3. Waloryzacja objęła wszystkich emerytów i rencistów. Ale nie tylko! Dotyczy również osób, które pobierają świadczenia przedemerytalne, kompensacyjne i pomostowe.

5. Wyższe świadczenia otrzymują ci, którym emerytury i renty wypłaca:

* ZUS - na przykład górnicy, pielęgniarki, nauczyciele;

* KRUS - rolnicy;

* Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA - emerytowani funkcjonariusze policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Biura Ochrony Rządu, strażacy;

* Wojskowe Biuro Emerytalne MON - emerytowani żołnierze;

* Biuro Emerytalne Służby Więziennej - pracownicy więziennictwa.

WAŻNE
Waloryzacji podlegają świadczenia przyznane na wniosek złożony przed 1 marca 2013 roku, do których prawo powstało do końca lutego.

KWOTA BAZOWA

1. Od 1 marca zwykle rośnie też wysokość kwoty bazowej.

2. Ma ona wpływ na wysokość świadczeń tych osób, które dopiero będą składać wniosek o emeryturę lub rentę oraz tych, które złożą wniosek o przeliczenie świadczenia.

3. Kwota bazowa decyduje o wysokości tzw. części socjalnej emerytury. Otrzymuje ją każda osoba, której ZUS przyznaje do niej prawo. Część socjalna wynosi 24 proc. kwoty bazowej. Jej wysokość decyduje również o wysokości podstawy wymiaru świadczenia.

4. Od 1 marca 2013 roku kwota bazowa jest o 106,15 zł wyższa niż dotychczas.

WAŻNE
Nowa kwota ma zastosowanie przy obliczaniu emerytur i rent przyznawanych według dotychczasowych zasad na wniosek zgłoszony po 28 lutego 2013 roku lub zgłoszony przed 1 marca tego roku - jeżeli prawo do świadczenia powstało po 28 lutego bieżącego roku.

Przykład: : Jan Kowalski urodził się 8 stycznia 1948 roku. 4 marca ubiegłego roku zgłosił wniosek o przyznanie emerytury 4 marca 2013 roku. Warunki do przyznania świadczenia spełnił w lutym. Ponieważ wniosek złożył w marcu tego roku, zostanie przyznane od 1 marca 2013 roku (czyli od miesiąca zgłoszenia wniosku). A obliczone będzie przy zastosowaniu nowej kwoty bazowej, która wynosi 3.080,84 zł.

POMOSTÓWKI I NAUCZYCIELSKIE

Emerytury pomostowe i nauczycielskie świadczenia kompensacyjne:

* podlegają waloryzacji - jeśli przyznane zostały na wniosek złożony przed 1 marca, a prawo do nich powstało do 28 lutego 2013 roku;

* świadczenia, które były podwyższone do kwoty świadczenia najniższego waloryzuje się według wysokości faktycznie wyliczonej, a następnie podwyższa do kwoty świadczenia najniższego.

WAŻNE
Od 1 marca najniższa emerytura pomostowa oraz nauczycielskie świadczenie kompensacyjne równe jest kwocie najniższej emerytury, która wynosi 831,15 zł.

RENTA SOCJALNA

1. Od 1 marca 2013 roku renta socjalna jest wyższa o 15,50 zł. Jej kwota wynosi 84 procent najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

2. Osobie tymczasowo aresztowanej lub odbywającej karę pozbawienia wolności przysługuje 50 proc, renty socjalnej. Czyli 349,09 zł.

ZAPAMIĘTAJ
Z renty socjalnej nie dokonuje się potrąceń i egzekucji.

3. Osobie, która ma uprawnienia do renty rodzinnej i jednocześnie do socjalnej obniża się rentę socjalną tak, by kwoty obu świadczeń nie przekraczały 1.662,30 zł.

4. Jeśli ktoś otrzymuje rentę rodzinną wyższą niż 1.662,30 zł, renta socjalna mu nie przysługuje.

ŚWIADCZENIE PRZEDEMERYTALNE

1. Od 1 marca 2013 roku jest wyższe o 37,53 zł.

2. Obniżone świadczenie i zasiłek przedemerytalny nie mogą być niższe od 487,88 zł.

ZAPAMIĘTAJ
Świadczenie i zasiłek przedemerytalny podlegają zawieszeniu, jeśli kwota przychodu osiąganego przez osobę, która je pobiera przekracza 2.465,20 zł. A ulegają zmniejszeniu, jeśli kwota przychodu osiągnięta od 1 marca 2013 do 28 lutego 2014 roku nie osiągnie takiej wysokości, ale przekroczy 880,50 zł miesięcznie.

ZMNIEJSZENIE LUB ZAWIESZENIE ŚWIADCZEŃ

1. Od 1 marca 2013 roku kwota równa 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego wzrosła o 126,10 zł - do 2.583,30 zł (dotychczas, od 1 grudnia 2012 roku, było to 2.457,20 zł).

2. Oznacza to, że teraz emeryt czy rencista może tyle zarobić miesięcznie i będzie otrzymywał swoją emeryturę czy rentę w całości.

3. Kwota równa 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego od 1 marca 2013 roku wynosi 4.797,40 zł, czyli o 234,10 zł więcej niż dotychczas (od 1 grudnia 2012 roku było 4.563,30 zł).

4. Emeryt czy rencista, który dorobi więcej będzie miał zawieszoną wypłatę świadczenia.

Nieruchomości z Twojego regionu