Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Emerytura wyjątkowa od prezesa ZUS-u

Grażyna Mazurek
rys. Tomasz Wilczkiewicz
Muszą zajść szczególne okoliczności, aby starać się o to świadczenie.

Szansę na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy albo rentę rodzinną w drodze wyjątku, na podstawie decyzji prezesa ZUS, daje ci ustawa o emeryturach i rentach w artykule 83.

Jakie warunki trzeba spełnić, żeby nabyć uprawnienia?
Musisz spełnić łącznie cztery przesłanki:

  • jesteś lub byłeś osobą ubezpieczoną albo jesteś członkiem rodziny pozostałym po ubezpieczonym,
  • nie spełniasz warunków wymaganych w ustawie o emeryturach i rentach do uzyskania świadczeń wskutek szczególnych okoliczności,
  • nie możesz podjąć pracy lub działalności objętej ubezpieczeniem społecznym ze względu na całkowitą niezdolność do pracy lub wiek,
  • nie masz niezbędnych środków utrzymania.

    Wyjątkowość tych świadczeń polega na tym, że są one finansowane z budżetu państwa, a nie z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Ponadto, ich przyznanie oparte jest na uznaniu prezesa ZUS-u. Jest to tzw. uznanie administracyjne. Nie jest ono jednak dowolne. Podlega kontroli sądu administracyjnego.

    Kto ma prawo do wyjątkowej emerytury?

    Prezes ZUS-u może przyznać wyjątkowe świadczenie ubezpieczonemu albo pozostałym po nim członkom rodziny. Za członków rodziny uprawnionych do tego świadczenia uważa się:
  • dzieci,
  • małżonka (wdowę, wdowca),
  • rodziców.

    Jeśli występujesz z wnioskiem o to świadczenie, musisz udowodnić, że na skutek szczególnych okoliczności nie jesteś w stanie otrzymać świadczeń w zwykłym trybie. W przepisach jednak nie znajdziesz definicji szczególnych okoliczności. Są one oceniane za każdym razem indywidualnie w konkretnej sprawie.

    Co oznacza pojęcie braku środków utrzymania?

    Świadczenie w drodze wyjątku może otrzymać ten, kto ze względu na całkowitą niezdolność do pracy lub wiek nie może podjąć zatrudnienia.

    O niezdolności do pracy orzeka lekarz orzecznik ZUS albo komisja lekarska, gdy zostanie złożony sprzeciw lub zarzut wadliwości orzeczenia. Natomiast, jeśli chodzi o wiek, to brana jest pod uwagę niepełnoletność (nieukończenie 18 lat) lub wiek emerytalny (60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn), gdyż te granice wiekowe powodują, że osoba ubiegająca się o świadczenie nie może podjąć zatrudnienia.

    Ponadto, jednym z warunków przyznania przez prezesa ZUS świadczenia jest wykazanie, że wnioskodawca nie ma niezbędnych środków utrzymania. Pojęcie to nie jest jednak ściśle określone w ustawie emerytalnej i każdorazowo podlega ocenie.

    Jak się starać o przyznanie tego świadczenia?

    O świadczenie wyjątkowe musisz wystąpić z wnioskiem. Możesz go przesłać prezesowi ZUS-u albo przekazać za pośrednictwem jednostki ZUS właściwej ze względu na twoje miejsce zamieszkania. Do wniosku dołącz wypełnione oświadczenie o stanie majątkowym i rodzinnym. Jest to druk ZUS Rp -15, dostępny w placówkach ZUS lub na stronie internetowej - http://www.zus.pl/pliki/formularze/rp_15.pdf.

    Na potwierdzenie danych zawartych w oświadczeniu dołącz odpowiednie zaświadczenia np. o stanie zdrowia, o wysokości zasiłku dla bezrobotnych, o kwotach zasiłku z pomocy społecznej itp.

    Prezes ZUS-u podejmuje decyzję w sprawie świadczeń wyjątkowych wtedy, gdy został wyczerpany zwykły tryb. Najpierw więc powinieneś uzyskać decyzję odmowną ZUS. Bo musi być spełniona przesłanka braku uprawnień do świadczenia w zwykłym trybie. Jeśli do prezesa ZUS-u trafi wniosek o wyjątkowe świadczenia podczas gdy trwa jeszcze postępowanie odwoławcze np. w sądzie pracy i ubezpieczeń - wówczas prezes zawiesi wydanie decyzji do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.

    Czy można zaskarżyć odmowną decyzję?

    Od negatywnej decyzji prezesa ZUS-u nie ma odwołania do sądu powszechnego - sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. Ale możesz wystąpić do prezesa ZUS-u o ponowne rozpatrzenie sprawy w terminie 14 dni od daty otrzymania decyzji. W razie powtórnej odmowy przysługuje skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w ciągu 30 dni. A od orzeczenia WSA przysługuje skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

    ZAPAMIĘTAJ!

  • Prezes ZUS-u w drodze wyjątku może przyznać emeryturę.
  • Jego decyzja podlega kontroli sądu administracyjnego.
  • Wyjątkowe świadczenia są na poziomie najniższej emerytury.
  • Przyznawane są na wniosek i tylko wtedy, gdy brak jest uprawnień do świadczeń w zwykłym trybie.
  • Po otrzymaniu negatywnej decyzji prezesa można złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie.
  • Dołącz do nas na Facebooku!

    Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

    Polub nas na Facebooku!

    Kontakt z redakcją

    Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

    Napisz do nas!
    Wróć na gazetalubuska.pl Gazeta Lubuska