Jak bezpiecznie korzystać z lasu? Poznaj zasady i najciekawsze leśne ostępy w okolicach Zielonej Góry

- Chciałbym gorąco zachęcić do spacerowania po oznaczonych szlakach turystycznych w województwie lubuskim, bo mamy ich naprawdę mnóstwo - przekonuje Jarosław Wnorowski, sekretarz Lubuskiego Stowarzyszenia Przewodników Turystycznych. - Nasze województwo stoi lasami, można zatem w upalne dni schronić się przed słońcem wędrując bezpiecznie wyznaczonymi szlakami – zachęca.

Wytyczaniem oraz oznakowaniem szlaków zajmuje się Polskie Towarzystwo Turystyczno - Krajobrazowe. Szlaki piesze w Polsce oznaczone są przeważnie na drzewach trzema kolorowymi poziomymi paskami. Dwa zewnętrzne paski są koloru białego, w środku zaś znajduje się pasek kolorowy. Bardzo często można spotkać się z twierdzeniem, że kolory odpowiadają stopniom trudności danej trasy, co jest zdecydowanie błędem i może przysporzyć nam kłopotów. Wyróżnia się pięć kolorów tras: Czerwony – szlak główny, najciekawszy pod kątem krajobrazów i przyrody, Niebieski – trasa dalekobieżna, Zielony – krótki, najkrótsza droga do charakterystycznych miejsc regionu, Żółty – krótki szlak łącznikowy i Czarny – krótka droga dojściowa. Znak początku/końca szlaku – to białe kółko, w środku, którego znajduje się koło w kolorze szlaku. Znaki skrętu informujące o zmianie przebiegu/kierunku szlaku występują z załamaniem pod kątem 90 lub 135 stopni. Umieszczane są one przed skrętem, natomiast strzałka malowana jest za miejscem zmiany kierunku szlaku. Natomiast, aby zwrócić uwagę turysty na niespodziewaną zmianę kierunku przebiegu szlaku lub w terenach trudnych orientacyjnie nad znakiem podstawowym umieszcza się biały wykrzyknik. Wszystkie znaki umieszczane są nie rzadziej niż co 200 metrów od siebie tak aby nikt nie zboczył z trasy i nie się nie zgubił.

- Polecam spacery po wzgórzach Piastowskich w Zielonej Górze oraz odnowione w ciągu ostatnich dwóch lat szlaki w okolicach Krosna Odrzańskiego, Szklarki Radnickiej, czy Bytnicy – wskazuje Jarosław Wnorowski. - Szlaki te są dobrze skomunikowane z dworcami, łatwo do nich dojechać, a przy ich wyznaczaniu wzięto pod uwagę liczbę kilometrów, jaką w ciągu dnia może pokonać piechur (15- 18 km). Planując zatem jednodniową wycieczkę bez problemu możemy wrócić do Zielonej Góry - tłumaczy.

Biorąc pod uwagę uruchomione połączenia weekendowe np. z Guben, czy Krosnem Odrzańskim możemy na nowo odkrywać zapomniane okolice naszego regionu.

Jednym z najcenniejszych przyrodniczo kompleksów leśnych położonych w Dolinie Odry jest Las Odrzański. Znajduje się około 2 km na północ od miejscowości Krępa i 10 km na północ od centrum Zielonej Góry. Wędrowców żądnych pięknych widoków poprowadzi ok. 3km ścieżka dydaktyczno-przyrodnicza "Las Odrzański - perła Nadleśnictwa Przytok", wyposażona w tablice edukacyjne, miejsce odpoczynku, miejsce na ognisko oraz elementy do ćwiczeń fizycznych.

Niezwykle malowniczym miejscem są okolice Łęknicy z flagową rowerową trasą geoturystyczną “Dawna kopalnia Babina”, czy okolice Sławy. Walory leśnych krajobrazów powiatu nowosolskiego można docenić dzięki projektowi “Kolej na rower”, w ramach którego przygotowano 20 tras o różnym stopniu trudności (kolejnarower.pl).

Wędrowanie ułatwiają aplikacje, do których dane przekazywane są praktycznie na bieżąco. W swoim telefonie warto uruchomić stronę mapa-turystyczna, która poinformuje nie tylko o kilometrach do przejścia, ale również stopniu wzniesienia terenu, jego ukształtowaniu i wyznaczonych miejscach do odpoczynku.

Dla amatorów leśnych ostępów leśnicy przygotowali mobilne aplikacje i strony internetowe z całą bazą dostępnych obiektów turystycznych. Informacje o szlakach pieszych i konnych, ścieżkach rowerowych, obiektach edukacyjnych i wyznaczonych dla turystów miejscach oraz parkingach leśnych można uzyskać na stronie czaswlas.pl. Warto też mieć zainstalowaną aplikację mBDL, mobilny bank danych o lasach. Zawiera ona mapy i mnóstwo szczegółowych informacji o lesie. mBDL to przede wszystkim mapa i rejestrator GPS. Można oznaczyć, gdzie zostawiło się samochód, zapisać trasę pokonaną na grzybach oraz zapisywać ulubione miejsca – na przykład skupiska występowania podgrzybków czy dęby, koło których zdarzają się prawdziwki. mBDL zawiera informacje, których nie znajdziemy w nawigacji. Na wybranej mapie podstawowej aplikacja nanosi podział na nadleśnictwa i działki. W szczegółach działek możesz zobaczyć charakter lasów, formy własności, siedliska, skupiska roślin i tym podobne dane. Dowiesz się, jakie gatunki drzew spotkasz na tym obszarze i na jakim podłożu rosną. Dane często odwiedzanych obszarów możesz pobrać na swój smartfon i korzystać z nich offline. Ten rodzaj mapy może okazać się niezwykle pomocny, zwłaszcza gdy stracimy orientację.

Jeśli natomiast stracimy orientację i nie wiemy, w której części lasu jesteśmy pomogą nam słupki i kamienie z krzyżykiem. Są ustawione przy leśnych drogach lub szlakach zrywkowych (wąska droga wycięta w drzewostanie, po której przemieszcza się drewno z miejsca ścinki). Przy ich pomocy możemy określić strony świata lub podać odpowiednim służbom swoje położenie. Jeżeli na słupku mamy numery czterech różnych oddziałów to narożnik słupka między dwoma najniższymi numerami wskazuje północ.

W podaniu dokładnego położenia pomogą też napotkane w lesie stosy drewna. Wycięte kłody są ewidencjonowane za pomocą plastikowych płytek (plakietek, oznaczników do drewna). Cyfry na nich to zakodowany adres leśny. Większe cyfry to kolejne numery sztuk i stosów, poniżej – mniejsze cyfry oznaczają odpowiednio: dyrekcję LP, nadleśnictwo oraz leśnictwo skąd pochodzi drewno.

Miłośnicy bliskiego kontaktu z przyrodą mogą wybrać się do lasu na wycieczkę z noclegiem. Pomaga w tym program "Zanocuj w lesie". Wyznaczone strefy (w okolicach Zielonej Góry jest ich 20) można sprawdzić na stronach internetowych nadleśnictw w zakładce Turystyka/ Program „Zanocuj w lesie” lub Mapie Banku Danych o Lasach (BDL) na „Mapie zagospodarowania turystycznego”. Każde nadleśnictwo wyznaczyło ok. 1500 ha do wykorzystania w programie. W wyznaczonych strefach możemy nocować bez zgody do dwóch nocy z rzędu i w grupie nie większej niż 9 osób. Jeżeli jest nas więcej lub chcemy przedłużyć pobyt trzeba skontaktować się z nadleśnictwem. Jednak dobrze jest, dla własnego bezpieczeństwa zgłosić i krótszy pobyt, zwłaszcza jeżeli nocujemy w lesie pierwszy raz. Na biwakowanie możemy zabrać niezbędne rzeczy, trzeba jednak wiedzieć, że nie wolno naruszać ściółki leśnej, śmiecić, głośno się zachowywać i rozpalać ognisk bez uzyskania wcześniejszej zgody. Zasady określa regulamin programu.

Nawet do krótkiego wypadu w las należy się odpowiednio przygotować. Wychodząc należy poinformować rodzinę lub znajomych, dokąd wychodzimy i o której mniej więcej zamierzamy wrócić. Dzięki mapie mBDL możemy udostępnić pinezkę oznaczajaca miejsce, w którym się znajdujemy. Samochód można zaparkować tylko w wyznaczonych do tego miejscach. Zagrodzenie leśnej drogi może utrudnić lub wręcz uniemożliwić odpowiednim służbom akcję ratowniczą. Dobrze mieć przy sobie telefon komórkowy i powerbank. Przyda się również papierowa mapa, wygodne obuwie - najlepiej za kostkę, czapeczka, przeciwdeszczowa kurtka, repelent – środek odstraszający owady, kompas, wodę i przekąskę. Nawet torba lub ubranie w kontrastowym kolorze mogą okazać się pomocne w przypadku, gdy się zgubimy i będziemy musieli być odnalezieni.

A co, jeśli podczas wycieczki wśród drzew natrafimy na cudne jeziorko czy staw?

- Chciałbym przestrzec, że zbiorniki wodne znajdujące się w lasach są zbiornikami pożarowymi, z których strażacy korzystają w momencie, gdy dojdzie do dużego pożaru. Te miejsca nie służą do kąpieli, czasem bywają niebezpieczne, dlatego nie możemy wykorzystywać ich do odpoczynku – przestrzega st. kpt. Arkadiusz Kaniak, rzecznik prasowy PSP w Zielonej Górze.

Jeśli wybieramy się do lasu z psem, musimy pamiętać, że powinien być on na smyczy. Nie wolno puszczać psów luzem, nawet jeśli czworonóg ma łagodny charakter. Zwierzę spuszczone ze smyczy może pobiec za dzikim i się zgubić. Z kolei spłoszona przez psa sarna czy zając, mające pod opieką młode, również mogą odbiec daleko i nie znaleźć już drogi powrotnej. Sam widok psa może sprowokować dzikie zwierzę do ataku, a wtedy ofiarą możemy stać się my sami. Warto też pamiętać, że nasze zwierzęta zostawiają swój zapach i tropy w lesie. Czują je zwierzęta leśne. To je niepokoi, dlatego warto spacerować wyznaczonymi ścieżkami i pamiętać, że będąc w lesie jesteśmy gośćmi miejsca, które jest domem dzikich zwierząt.

Zobacz wideo: Gazeta Lubuska. Zielona Góra. Zmienia się Pustelnik w Zielonej Górze