Kolejne przypadkowe odkrycie w Lubuskiem. Zamiast foremek w piaskownicy dzieci znalazły urny

Działo się to14 czerwca. Na placu zabaw w Tucholi Żarskiej, w piaskownicy, grupa dzieci natrafiła na "dziwne" skorupy. Ich rodzice natychmiast trafili do Bartosza Łapy, nauczyciela historii w Lubsku, który "pilotował" poprzednie przypadkowe znalezisko w Mierkowie. Przypomnijmy, że tam grupa uczniów, podczas budowy tzw. bazy, natrafiła na podobne znalezisko. Pan Bartosz poinformował lubuskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków oraz archeologów z Fundacji Archeologicznej, z którymi współpracował przy wcześniejszych badaniach.

To były płytkie groby

Przeprowadzone oględziny pozwoliły ustalić, że w trakcie kopania w obszarze piaskownicy, dzieci natrafiły na jeden rozległy lub dwa groby ciałopalne społeczności kultury łużyckiej. Zabytki wstępnie datowano na IV/V okres epoki brązu (1100 – 700 p.n.e.). Groby zalegały bardzo płytko pod powierzchnią gleby oraz nawiezionego piasku i z tego powodu część naczyń jest pofragmentowana. Usunięcie znacznej części humusu nastąpiło w trakcie niwelacji terenu pod budowę boiska przy pomocy sprzętu ciężkiego, co mogło doprowadzić do uszkodzenia naczyń.

Dzieci zachowały się bardzo odpowiedzialnie i zaprzestały rozkopywania grobu, a po otrzymaniu informacji od Pana B. Łapy, zabezpieczyły wydobyte wcześniej ceramiczne skorupy i szczątki ludzkie. Dotychczas miejsce odkrycia nie było objęte żadnymi formami ochrony konserwatorskiej.

W bliskim sąsiedztwie znajduje się natomiast stanowisko archeologiczne ujęte w wojewódzkiej ewidencji zabytków. Z uwagi na fakt, że jego lokalizacja oznaczona została wyłącznie na mapie w skali 1:25 000, która charakteryzuje się małą precyzją, istnieje możliwość, że odkryty przez młodzież grób jest ściśle powiązany z tym stanowiskiem.

Niewiele wiadomo

Niestety w archiwum WUOZ Zielona Góra oraz Muzeum Archeologicznego Środkowego Nadodrza w Zielonej Górze nie zachowała się karta ewidencyjna zabytku, więc nie są znane kulisy jego wydzielenia. Natomiast według relacji mieszkańców, kilkadziesiąt lat temu, w trakcie budowy stawu oraz ogrodzenia na terenie sąsiedniego Państwowego Gospodarstwa Rolnego odkryto zabytki z brązu oraz naczynia ceramiczne.

Niestety, na obecnym etapie nie udało się ustalić dalszego losu tych artefaktów. Kolejne zgłoszenie odkrycia zabytków przez młodzież pokazuje, jak ważną rolę pełni edukacja w zakresie ochrony dóbr kultury.

Na szczególną uwagę zasługuje postawa dzieci, które nie wykopały samodzielnie grobu, a tym samym nie uszczupliły wartości naukowych znaleziska, tylko zawiadomiły właściwą ich zdaniem osobę dorosłą, czyli Pana Bartosza Łapę.