Komornik bez sądu?

Gdy jesteśmy komuś winni pieniądze, a nie płacimy, możemy spodziewać się, że dostaniemy wezwanie do sądu. Sąd wyda tytuł egzekucyjny (wyrok lub nakaz zapłaty), potem jeszcze będzie ostatni moment, by uregulować dług, a gdy i tego nie zrobimy, dopiero wtedy zawita komornik. To normalny tryb. Ale są sytuacje, gdy komornik lub poborca zawita w nasze progi bez postępowania sądowego. Wtedy, gdy naszym wierzycielem jest jednocześnie organ egzekucyjny, uprawniony do wydawania samemu sobie tytułu wykonawczego.
Czyli np. organem egzekucyjnym może być urząd skarbowy lub organ gminy. A to znaczy, że gdy zalegamy z podatkiem, to możemy spodziewać się egzekutora bez konieczności przeprowadzania postępowania przed sądem, albo gdy nie zapłaciliśmy opłaty za parkowanie, to gminny poborca zacznie nas ścigać z tytułem wykonawczym w ręku.

Kiedy się zażalić?

Ale to, że organ ma prawo egzekwować od nas należności, nie znaczy, że nie przysługują nam żadne środki ochrony prawnej. Jeśli wiemy, że powinniśmy zapłacić, lepiej nie spierać się z urzędem i zapłacić, co mu się należy. Ale urzędy nie są przecież nieomylne. Mogą np. błędnie wystawić tytuł wykonawczy. Wtedy powinniśmy wnieść zarzuty do tytułu wykonawczego. Mogą popełnić błędy w trybie przeprowadzania egzekucji. Np. poprzez brak upomnienia dłużnika na siedem dni przed przeprowadzeniem egzekucji. Wtedy także istnieje podstawa do zaskarżenia prowadzonej egzekucji.
Ale najczęściej sprzeciwiamy się mandatom i innym nakładanym na nas opłatom z przyczyn merytorycznych. Czyli wtedy, gdy kwestionujemy zasadność nałożenia opłaty. Wówczas powinniśmy zaskarżyć decyzję administracyjną zobowiązującą nas do jej uiszczenia, w odrębnym (wskazanym w pouczeniu) trybie. Np. odwołując się od zobowiązującej nas do uiszczenia podatku decyzji urzędu skarbowego do Izby Skarbowej, czyli organu odwoławczego.

Gdzie złożyć skargę?

Pierwszym krokiem jaki powinniśmy zrobić, chcąc zakwestionować prawidłowość prowadzonej egzekucji, to skierować zarzuty do organu egzekucyjnego. Czyli do tego urzędu, który wystawił na nas tytuł wykonawczy i nasłał egzekutora lub poborcę. Ten ma 14 dni na ustosunkowanie się. Jednak możemy się spodziewać, że nasz zarzut nie będzie uwzględniony. Nie po to bowiem urząd domaga się zapłaty, by pozytywnie reagować na każdy sprzeciw od zapłaty. Zwłaszcza, że często obowiązek płatniczy zależy od odpowiedniej interpretacji mało precyzyjnych przepisów. A każdy interpretuje je na sposób dla siebie korzystny.
Po otrzymaniu negatywnej odpowiedzi na zarzuty, możemy w terminie siedmiu dni skierować zażalenie do organu nadrzędnego nad organem egzekucyjnym. W przypadku urzędu skarbowego będzie to izba skarbowa, a w przypadku organu miasta lub gminy - samorządowe kolegium odwoławcze. Jeśli i ten organ nie uwzględni naszego zażalenia, pozostaje nam droga sądowa - w trybie administracyjnym.

Co uchronić przed komornikiem?

Jeśli i postępowanie administracyjne odbędzie się nie po naszej myśli, musimy wpuścić komornika, który ma prawo zająć składniki naszego majątku, na poczet długu. Warto jednak pamiętać, czego komornikowi nie wolno zajmować podczas egzekucji administracyjnej. Są to m.in.: przedmioty urządzenia domowego, pościel, bielizna i ubranie niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków rodziny, zapasy żywności i opału dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków rodziny na okres 30 dni, narzędzia i inne przedmioty niezbędne do pracy zarobkowej, ale z wyłączeniem środka transportu, oraz surowce niezbędne do tej pracy na okres siedmiu dni. Przepisy stanowią też, że komornik w postępowaniu administracyjnym musi zostawić dłużnikowi minimalną kwotę pieniędzy, czyli 760 zł a także dokumenty osobiste, obrączki, ordery i odznaczenia oraz przedmioty do wykonywania praktyk religijnych.