Kto dziś pamięta o rzezi Ormian? Uroczystość pod pomnikiem Chrystusa Króla (zdjęcia)

100 lat temu, 24 kwietnia, wydano rozkaz dotyczący mordów Ormian przez Turków Osmańskich. W trzy lata wymordowano około 1,5 mln Ormian. To właśnie wydarzenie upamiętniono w czwartek 23 kwietnia pod pomnikiem Chrystusa Króla w Świebodzinie. - Mord Ormian przez Imperium Osmańskie to pierwszy masowe ludobójstwo w XX wieku - mówi Abrahamyan Gagik, Ormianin mieszkający w Zielonej Górze. Zapalił jeden ze zniczy, które utworzyły datę 1915 i krzyż. Wokół stało skupionych kilkadziesiąt osób, Ormianie i Polacy. Modlitwę prowadził ksiądz Jan Romaniuk. Zaczęło się w Konstantynopolu. Tam zatrzymano około 2,3 tys. ormiańskiej inteligencji. Wszyscy zginęli. W około trzy lata, Turcy osmańscy wymordowali niemal 1,5 mln Ormian. - To było straszne. "Marsze śmierci" podczas których ludzi ginęli na pustyni bez wody, mordy w domach, cywil zabijał cywila - mówi Armen Karapetyen. Mężczyzn zabijano w masowych egzekucjach. Była to rzeź religijna w imię Allaha. - Za zabicie siedmiu Ormian Allah dawał życie wieczne - mówi Mchitar Karapetyen. Za zabicie jednego Ormianina można było zabrać jego majątek. - Oni mieli jeden cel, zabić wszystkich Ormian. Ormianin miał być jeden, w muzeum - dodaje Ashot Gaspryan. Ormianie podkreślają, że tragedia ich rodaków pociągnęła za sobą masowe mordy dokonywane przez Niemców . "Kto dziś pamięta o rzezi Ormian" powiedział Hitler dając rozkaz ludobójstwa. - O tak tragicznych wydarzeniach nie można zapominać, nigdy - mówi A. Gagik. - Trzeba przypominać młodemu pokoleniu smutną historię, która działa się niezależnie gdzieś na świecie. Każde ludobójstwo jest zbrodnią przeciwko człowiekowi. Warto przywoływać takie momenty, aby przestrzegać młode pokolenie i kierować u wyborom właściwych wartości. Co ważne, tu nie chodzi o narodowość czy kolor skóry, ważne jest pojęcie człowiek, bez względy na to czy jest z kościoła czy z poza kościół - mówi ksiądz proboszcz Jan Romaniuk. Czy Turkom jest dziś wstyd za rzeź? Trudno jednoznacznie powiedzieć. Rząd Erdogana odwraca uwagę od tej tragedii wspominając bitwę pod Gallipoli sprzed stu lat. Wojska tureckie rozbiły wtedy floty Anglii i Francji. Oficjalnie zaś rzeź na Ormianach nie była zamierzona, ale stała jedynie pochodną deportacji ludności Ormian. W rzeczywistości granica ormiańsko-turecka jest zamknięta od niemal 100 lat. Rozciągają się tam jedynie zasieki. Problem nadal nie został rozwiązany. Mord Ormian jako ludobójstwo określił papież Franciszek podczas mszy świętej w Watykanie w dniu 12 kwietnia. Brał w niej udział prezydent Armenii Serż Sarkisjan. Rząd Turcji oczywiście oburzył się na te słowa. Rezolucję mówiącą o mordzie Ormian jako ludobójstwo uchwaliła już Rada Europy oraz Parlament Europejski, jak również 15 krajów. USA nadal się jednak powstrzymują przed uznaniem rzezi jako ludobójstwa Ormian. Turcja ma bowiem strategiczne znaczenie dla USA jako partnera ONZ, biorąc pod uwagę coraz większy kryzys na Bliskim Wschodzie.