Kto i kiedy ma prawo do emerytury?

- Nie. Zdecydowanie nie musi pani w tym roku przechodzić na emeryturę. Z decyzji otrzymanej z ZUS wynika, że spełnia pani obecnie warunki stażowe do przyznania emerytury z art. 88 Karty Nauczyciela, a więc udowodniła pani 30 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 20 lat pracy pedagogicznej.

Jeśli wniosek ponowny o przyznanie emerytury i rozwiązanie stosunku pracy nastąpi po 1 marca 2009 r. świadczenie zostanie obliczone z zastosowaniem nowej kwoty bazowej i "po staremu".

Bez znaczenia jest uczestnictwo w otwartym funduszu emerytalnym, ponieważ przy wniosku o emeryturę należy złożyć wniosek o rozwiązanie umowy z otwartym funduszem emerytalnym (OFE) i przekazanie składek do budżetu państwa.

- Nie. Jest pani urodzona w 1949 r., a więc uzyska pani emeryturę z urzędu zgodnie z art. 183 ustawy emerytalnej, a więc tzw. mieszaną, czyli obliczoną częściowo według starych a częściowo według nowych zasad.

I tak, osoba, która osiągnie wiek emerytalny:

* w 2009 r. - otrzyma 80 proc. emerytury obliczonej według art. 53, tj. po staremu, a 20 proc. według art. 26 czyli po nowemu.

* w 2010 r. otrzyma 70 proc. emerytury według starych zasad, a 30 proc. wg nowych.

* w 2011 r. otrzyma 55 proc. emerytury po staremu, a 45 proc. po nowemu.

* w 2012 r. otrzyma 35 proc. emerytury po staremu, a 65 proc. po nowemu.

* w 2013 r. otrzyma 20 proc. emerytury wg starych, a 80 proc. wg nowych zasad.

Dotyczy to wszystkich ubezpieczonych urodzonych po 31 grudnia 1948 r., w tym również spełniających warunki do ustalenia świadczenia w starym systemie, którzy jednak nie złożyli wniosku o emeryturę przed osiągnięciem pełnego wieku emerytalnego. W pani przypadku konieczne jest złożenie wniosku i ustalenie kapitału początkowego.

- Zdecydowanie nie musi pani przechodzić na emeryturę do końca 2008 r.

Nie musi pani w tym roku składać wniosku o ustalenie prawa i zawieszenie wypłaty z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia. Spełnia pani warunki do przyznania emerytury do końca 2008 r., a więc na mocy art. 46 ustawy emerytalnej i w związku z art. 29 tejże ustawy, pani emerytura będzie obliczona "po staremu" z uwzględnieniem kwoty bazowej obowiązującej w dniu złożenia wniosku. Od 1 marca 2009 r. będzie obowiązywać nowa kwota bazowa obliczona od przeciętnego wynagrodzenia w kraju, osiągniętego w 2008 r.

Można więc rozważać możliwość złożenia wniosku po 1 marca 2009 r. Bez znaczenia dla pani uprawnień emerytalnych jest fakt uczestnictwa w otwartym funduszu emerytalnym (OFE). Wraz z wnioskiem o emeryturę należy złożyć wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE na dochody budżetu państwa.

Aby zachować prawo do obliczenia emerytury po staremu, czyli według art. 53 ustawy emerytalnej, wniosek należy złożyć przed ukończeniem 60. roku życia.

- Tak. Na podstawie art. 184 ustawy emerytalnej, prawo do emerytury w chwili osiągnięcia 60. roku życia, nabywa pan, jeśli na dzień 1 stycznia 1999 r. osiągnął pan:

* okres składkowy i nieskładkowy co najmniej 25 lat (kobieta - 20 lat), w tym 15 lat w warunkach szczególnych, w ramach stosunku pracy;

* nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego;

* rozwiązał stosunek pracy.

Przy ustalaniu uprawnień do emerytury z art. 184 dla ubezpieczonych mających ukończony wiek 55 lat - kobieta i 60 lat - mężczyzna, nie obowiązuje wymóg osiągnięcia wieku w czasie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze.

Emerytura przyznana na podstawie art. 184, zostanie obliczona "po nowemu", a więc w oparciu o zwaloryzowaną kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne zgromadzonych na koncie ubezpieczeniowym powiększona o zwaloryzowaną wartość kapitału początkowego.