Kto płaci ZUS, gdy pracujesz na umowę-zlecenie? (porady)

W myśl przepisów jesteśmy tak zwanym zleceniobiorcą, jeśli wykonujemy pracę na podstawie umowy: * agencyjnej * zlecenia * innej o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

ZASADY DOTYCZĄCE UBEZPIECZEŃ

1. Jako zleceniobiorca podlegamy obowiązkowo ubezpieczeniom:

* zdrowotnemu;

* społecznym - to znaczy emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu. Ale nie zawsze. Możemy im nie podlegać obowiązkowo na przykład wówczas, gdy jednocześnie wykonujemy pracę na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze jej czasu lub gdy mamy w niej zagwarantowane co najmniej minimalne wynagrodzenie (1.600 zł). Dzieje się tak jednak pod warunkiem, że jako zleceniobiorca nie zawarliśmy umowy cywilnoprawnej z własnym pracodawcą bądź nie wykonujemy w jej ramach pracy na jego rzecz.

2. Chorobowemu ubezpieczeniu możemy podlegać dobrowolnie - na własny wniosek.

KTO PŁACI

Płatnikiem składek za zleceniobiorcę jest zleceniodawca. Ma on obowiązek:

* zgłosić go do ubezpieczeń społecznych i ewentualnie ubezpieczenia zdrowotnego - na formularzu ZUS ZUA/ZUS ZZA w terminie siedmiu dni od daty ich powstania (czyli od dnia zatrudnienia);

* wyrejestrować go z ubezpieczeń - na formularzu ZUS ZWUA w terminie siedmiu dni od daty ich ustania;

* przekazywać do ZUS za każdy miesiąc imienny raport ZUS RCA/ZUS RZA (rozliczenie składek);

* potrącać z jego dochodów, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

JAKIE TO SĄ KWOTY

Wysokość składek wynosi na ubezpieczenie:

* emerytalne - 19,52 procent podstawy wymiaru, czyli kwoty, od której oblicza się składkę. Finansują ją z własnych środków - w równych częściach po 9,76 proc. - zleceniobiorca i zleceniodawca;

* rentowe - 8 procent. Składkę finansują z własnych środków w wysokości 1,5 proc. zleceniobiorca i w wysokości 6,5 proc. zleceniodawca;

* dobrowolne ubezpieczenie chorobowe - 2,45 proc. Składkę finansuje w całości z własnych środków zleceniobiorca, o ile oczywiście przystąpi do tego ubezpieczenia;

* wypadkowe - wysokość składki jest zróżnicowana. Składkę finansuje w całości z własnych środków zleceniodawca;

* zdrowotne - 9 proc. podstawy wymiaru. Składkę finansuje zleceniobiorca.

Uwaga, każdą z tych składek potrąca, rozlicza i opłaca płatnik składek - czyli zleceniodawca!

UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE

1. Jeżeli w umowie, którą zawarliśmy jako zleceniobiorca określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo (w stawce godzinowej, akordowej albo prowizyjnie), wówczas podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla zleceniobiorcy stanowi przychód. Chodzi o przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu wykonywania pracy na podstawie tej umowy.

2. W podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorcy nie uwzględnia się zasiłków z ubezpieczeń społecznych - o ile przysługują. Ponadto do zleceniobiorców mają zastosowanie przepisy rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

3. Jeżeli w umowie, którą zawarł zleceniobiorca określono odpłatność w innej formie niż kwotowo (w stawce godzinowej, akordowej albo prowizyjnie), wówczas podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi dla niego zadeklarowana kwota. Nie niższa jednak niż kwota minimalnego wynagrodzenia (1.600 zł).

4. Roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla danego ubezpieczonego w roku kalendarzowym nie może być wyższa od kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy. W 2013 roku jest to 111.390 zł.

TO WARTO WIEDZIEĆ

Jeżeli do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest zobowiązany więcej niż jeden płatnik składek - na przykład mamy zleceniodawcę i pracodawcę - to na nas, jako ubezpieczonym, ciąży obowiązek zawiadomienia ich wszystkich o przekroczeniu kwoty rocznej podstawy wymiaru składek.

Uwaga! Pamiętajmy, że wówczas to my odpowiadamy za skutki błędnego zawiadomienia, które spowodowałoby, że nie zostały opłacone za nas należne składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe!

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe i dobrowolne chorobowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Jednak w tym przypadku nie stosuje się ograniczenia do kwoty trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy.
Podstawa wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe nie może przekraczać miesięcznie 250 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale.

UBEZPIECZENIE ZDROWOTNE

Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne zleceniobiorcy stanowi ustalona dla niego kwota podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pomniejszona o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowane przez ubezpieczonego i potrącone z jego środków przez płatnika.
Przy ustalaniu podstawy wymiaru tej składki nie stosuje się ograniczenia do kwoty trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy.

FUNDUSZ PRACY

1. Zleceniodawca zobowiązany jest opłacać za nas składkę na ten fundusz. Ustala ją od podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe - bez stosowania rocznego ograniczenia podstawy.

2. Nie musi opłacać tej składki, jeżeli podstawa jej wymiaru jest mniejsza w przeliczeniu na miesiąc niż ustawowe minimalne wynagrodzenie za pracę. Składki tej nie opłacają także zleceniodawcy, które są osobami fizycznymi - jeśli nie zatrudniają nikogo w ramach stosunku pracy.

3. Jeśli uzyskujemy u więcej niż jednego płatnika wynagrodzenie, które stanowi podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe, bierze się pod uwagę jego sumę.

4. Jeśli kwoty stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, które pochodzą z różnych źródeł (na przykład mamy zleceniodawcę i pracodawcę) są równe łącznie co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu za pracę, musimy złożyć stosowne oświadczenie u każdego pracodawcy.

FUNDUSZ GWARANTOWANYCH ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH

O ile zleceniodawca, który jest przedsiębiorcą, zobowiązany jest do opłacania składek na ten fundusz, to powinien je odprowadzać również za nas. Nalicza je od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe - bez stosowania rocznego ograniczenia kwotowego. Nie opłaca tych składek za:

* kobietę, która skończyła 55 lat;

* mężczyznę, który skończył 60 lat.

Oferty pracy z Twojego regionu