Lubuskie Wawrzyny. Zofia Mąkosa, autorka trylogii „Wendyjska Winnica”, ma dwa takie laury. Jak te nagrody zmieniły jej życie?

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. C. Norwida w Zielonej Górze oraz Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Z. Herberta w Gorzowie Wlkp. zapraszają do udziału w 27. edycji konkursu Lubuski Wawrzyn Literacki, 16. edycji konkursu Lubuski Wawrzyn Naukowy oraz 8. edycji konkursu Lubuski Wawrzyn Dziennikarski.

„Wendyjska Winnica” – „Winne miasto”: spotkanie z Zofią Mąkosą w Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze

Rozmowa z Zofią Mąkosą, autorka trylogii „Wendyjska Winnica”, laureatką Lubuskiego Wawrzynu Literackiego 2017 za pierwszy tom - „Cierpkie grona” i Lubuskiego Wawrzynu Literackiego 2019 za tom drugi – „Winne miasto”.

Jakie emocje towarzyszyły pani przy odbieraniu Wawrzynu Literackiego za „Wendyjską Winnicę. Cierpkie grona”?
Z jednej strony niedowierzanie, bo byłam debiutantką, kimś, kto wcześniej nie istniał w literackim świecie Lubuskiego. Z drugiej liczyłam na to, że powieść zostanie zauważona. Wawrzyn pomógł mi uwierzyć w siebie, a innym we mnie. Największe wrażenie podczas gali zrobiła na mnie laudacja wygłoszona przez przewodniczącą kapituły Annę Król. W uzasadnieniu werdyktu znalazło się tyle pochwał pod adresem „Cierpkich gron”, że momentami zastanawiałam się, czy to na pewno o mojej książce mowa. Kiedy teraz wspominam tamte chwile, dochodzę do wniosku, że nie tyle sam Wawrzyn mnie uskrzydlił, a jego uzasadnienie.

Czy Wawrzyn Literacki za drugi tom trylogii „Wendyjska Winnica. Winne miasto” był zaskoczeniem?
Był zaskoczeniem, bo z początku nawet nie zamierzałam wyrażać zgody na zgłoszenie książki do konkursu. Uważałam, że nie ma sensu zgłaszać drugiego tomu, gdyż kapituła o zupełnie innym składzie niż dwa lata wcześniej nie będzie znała pierwszego. Jednak z upływem czasu czułam coraz większą pokusę, by dać się namówić. Ostatecznie to Wydawnictwo Książnica zgłosiło „Winne miasto” do rywalizacji o Wawrzyn Literacki. Przyznam się, że tym razem bardziej wątpiłam w sukces niż poprzednio. Do wspomnianej wyżej obawy, że to przecież drugi tom, a więc środek cyklu, doszło przekonanie, że powieść napisana znacznie szybciej niż „Cierpkie grona” nie jest tak dopracowana jak bym tego pragnęła. Werdykt ogłoszony przez przewodniczącą kapituły profesor Małgorzatę Mikołajczak był wielką niespodzianką, a laudacja, która po nim nastąpiła, wbiła mnie w fotel. Była tak mądra i cudowna, że sama w sobie zasługiwała na Wawrzyn.

Czy dobrze pamiętam, że trzeciego tomu – „Dolina nadziei” już pani nie zgłasza do Wawrzynu?
Osobiście żadnego z tomów nie zgłaszałam, wyrażałam jedynie na to zgodę. „Cierpkie grona” zgłosiła Mediateka w Kargowej, a „Winne miasto” Wydawnictwo Książnica. Tym razem nie czuję żadnej pokusy i nie dam się namówić. Uważam, że nie ma sensu proponować kapitule książki będącej zakończeniem większej całości. Nie sądzę, by komuś brakowało w konkursie „Doliny nadziei”, ponieważ w 2020 roku ukazało się sporo interesujących tytułów.

Kiedy zasiadała pani do pisania „Cierpkich gron”, przypuszczała pani, że tą powieścią poruszy tylu ludzi? Przywoła wspomnienia? Emocje? Że czytelnicy będą chcieli zobaczyć cmentarz w Chwalimiu czy chodzić śladami Matyldy po ulicach Zielonej Góry?
Czegoś takiego nie da się przewidzieć, a dzieją się rzeczy niezwykłe. Mają miejsce wydarzenia, w których bezpośrednio uczestniczę, takie jak na przykład wspomniany „Spacer winiarski śladami Matyldy Neumann”, wycieczka zorganizowana przez zielonogórskie biuro turystyczne do Chwalimia i Kargowej, spotkanie Dyskusyjnych Klubów Książki z Trzciela i Kargowej, spacer i wspólne ognisko na „polu Marty”, film nakręcony w Chwalimiu, Kargowej i Zielonej Górze w ramach projektu „Z książką w plenerze” (WiMBP w Gorzowie Wlkp.), mnóstwo spotkań autorskich w bibliotekach i kilka spotkań online, wywiady dla prasy i witryn literackich.
Na Facebooku dowiaduję się o prywatnych wyprawach śladami bohaterów powieści. Niedawno ktoś, kto zajmuje się handlem i ma na busie chwalimski adres, powiedział mi, że zdarza się, iż ludzie podchodzą do niego i pytają, czy jest z TEGO Chwalimia. Czytelniczki i czytelnicy dzielą się ze mną refleksjami związanymi z powieścią, wzruszeniami, wspomnieniami i proszą o jeszcze.
Kiedy zaczynałam pisać „Cierpkie grona” nie miałam pojęcia, że tak się to potoczy. Sadziłam, że pisząc powieść, spełnię jedno ze swoich marzeń, sprawdzę, czy potrafię pisać, a potem wrócę do codzienności. Teraz widzę, że przez jakiś czas na pewno wrócić się nie da. Chyba za bardzo polubiłam swoje nowe życie.

Zofia Mąkosa o książkach „Cierpkie grona” i „Winne miasto” - tomach trylogii Wendyjska Winnica

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. C. Norwida w Zielonej Górze oraz Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Z. Herberta w Gorzowie Wlkp. zapraszają do udziału w 27. edycji konkursu Lubuski Wawrzyn Literacki, 16. edycji konkursu Lubuski Wawrzyn Naukowy oraz 8. edycji konkursu Lubuski Wawrzyn Dziennikarski.

• Wawrzyn Literacki skierowany jest do autorów książek literackich związanych z województwem lubuskim, dawnym zielonogórskim lub dawnym gorzowskim (miejsce urodzenia bądź zamieszkania autora/autorów), a także autorów książek wydanych w lubuskich oficynach.
• Wawrzyn Naukowy ma na celu promowanie książek naukowych oraz popularnonaukowych o tematyce regionalnej, dotyczących Środkowego Nadodrza lub Lubuskiego.
• Celem Wawrzynu Dziennikarskiego jest promocja dziennikarzy prasy, radia, telewizji i mediów internetowych, twórców najlepszych utworów dziennikarskich – reportaż, publicystyka, esej, felieton, artykuł polemiczny, dyskusyjny i inne gatunki dziennikarskie – odnoszących się do obszaru województwa lubuskiego.

Zgłoszenia książek posiadających ISBN oraz materiałów dziennikarskich wydanych w 2020 r. przyjmuje główny organizator Biblioteka Norwida w Zielonej Górze, al. Wojska Polskiego 9 (II piętro – sekretariat). Termin przyjmowania zgłoszeń upływa 18 stycznia 2021 r.

Szczegóły na www.wawrzyny.norwid.net.pl.