Lubuskie. Więcej badań - ważne zmiany dla pacjentów i lekarzy. Chodzi o opiekę koordynowaną. Na czym to polega?

- To brzmi trochę jak marzenie – śmieje się Weronika Gałecka z Zielonej Góry. – Ale gdyby tak faktycznie było, to ułatwiłoby to życie wielu pacjentom. Dziś trzeba mieć skierowanie do specjalisty, by ten dał skierowanie na badania. Trwa to już nawet nie miesiące, a lata. Człowiek zapomina o terminach…

Nie tylko pani Weronika nie słyszała o koordynowanej opiece nad pacjentem w podstawowej opiece zdrowotnej.
Co to takiego?
- Opieka koordynowana to większe możliwości diagnostyczne i leczenie pacjenta już na etapie podstawowej opieki zdrowotnej. Oznacza to, że lekarz rodzinny może kierować pacjenta na badania diagnostyczne, na które dotychczas w większości kierował lekarz specjalista po wizycie w poradni specjalistycznej. Model ten daje też szersze możliwości w opiece nad pacjentami z najczęstszymi chorobami przewlekłymi – mówi p.o. dyrektora lubuskiego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia Ewa Skrbeńska. – Musimy pamiętać o tym, że w POZ też pracują lekarze specjaliści, czyli przestajemy dążyć do tego, żeby za wszelką cenę otrzymać skierowanie do specjalisty, a od niego na badania, bo taką opiekę może teraz nam zapewnić nasz lekarz rodzinny.

Świadczenia opieki koordynowanej są realizowane w zakresie czterech ścieżek: kardiologiczna: nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca, choroba niedokrwienna serca, migotanie przedsionków; diabetologiczna; pulmonologiczna/alergologiczna: POCHP, astma;endokrynologiczna: niedoczynność tarczycy, guzki pojedyncze/mnogie.

Lekarz, konsultant wojewódzki w dziedzinie medycyny rodzinne Tomasz Kremer, podkreśla, że dzięki tej zmianie, pacjent zyskuje kompleksową, całościową opiekę, którą może otrzymać u swojego lekarza rodzinnego. Nie musi chodzić do specjalistów z każdą, najprostszą chorobą przewlekłą. Przede wszystkim nie musi na niego czekać, bo taka opieka jest na miejscu, te wizyty mogą być dużo bardziej regularne.

Podstawową, nową osobą w opiece koordynowanej jest koordynator. Zajmuje się on analizą potrzeb zdrowotnych pacjentów. Raz w roku podczas wizyty kompleksowej ustala się plan opieki nad pacjentem. Dotyczy to pacjentów z określonymi jednostkami chorobowymi, tymi najprostszymi, najczęściej występującymi.
- My jako lekarze rodzinni musieliśmy kierować tych pacjentów do specjalistów, bo nie mieliśmy dostępności do wielu badań diagnostycznych, które dziś dzięki opiece koordynowanej są w naszym zasięgu – podkreśla Tomasz Kremer, który zauważa, ze najszersze możliwości daje ścieżka kardiologiczna, bo tutaj w zasadzie są to badania, które do tej pory mogliśmy wykonać u kardiologa.

W ramach tej ścieżki kardiologicznej oraz częściowo diabetologicznej możemy wykonać badania: EKG wysiłkowe, Holter EKG 24, 48, 72h, Holter RR, USG Doppler tt. szyjnych i naczyń kończyn dolnych, ECHO serca przezklatkowe, BNP, NT-proBNP, albuminuria, UACR.
W ramach ścieżki endokrynologicznej: anty-TPO, anty-TSHr, anty-TG, biopsja cienkoigłowa tarczycy (u dorosłych), natomiast w ramach ścieżki pulmonologicznej: spirometrię, spirometrię z próbą rozkurczową.

– Oprócz tych badań diagnostycznych, specjalistycznych mamy możliwość konsultacji zarówno lekarz rodzinny – lekarz specjalista lub możemy pacjenta do takiego specjalisty wysłać. Ponadto pacjent zyskuje też możliwość uzyskania porady dietetycznej trzy razy w roku, porad edukacyjnych, które mogą być prowadzone zarówno przez lekarza rodzinnego jak i wyszkolone i przygotowane do tego pielęgniarki. Myślimy, że w przyszłości będą też kolejne osoby jak psycholodzy czy pracownicy socjalni. Generalnie chodzi o to, żeby ten pacjenci z najczęstszymi chorobami przewlekłymi mogli otrzymać kompleksową opiekę u swojego lekarza rodzinnego. Co nie znaczy, że jeśli pacjent chodzi do specjalisty, to nie może być w opiece koordynowanej. Wtedy ta współpraca też się odbywa. Chodzi o to, żeby cały czas ktoś nad pacjentem czuwał. Żeby leki były brane tak jak powinny, żeby niepotrzebnie powielane były te same badania. Żeby wizyty były regularne. Nad tym mają czuwać lekarze rodzinni i koordynatorzy.

Jak ta koordynowana opieka wygląda w naszym województwie?
- Wdrażanie opieki koordynowanej to jest pewien proces. Nie mniej jednak na dzisiaj mamy 22 podmioty, które opiekę koordynowaną już rozpoczęły. Oznacza to, że opieką koordynowaną objętych jest ponad 117 tys. osób, to 17 procent z całej populacji osób powyżej 18. roku życia – podkreśla Ewa Skrbeńska, dyrektor LOW NFZ.
Koordynator w ramach tej opieki to duże wsparcie dla lekarza ale też dla pacjenta. Oprócz specjalistycznej opieki na poziomie opieki koordynowanej nie możemy zapominać o roli profilaktyki. Ciągle mamy wrażenie, że realizacja programów profilaktycznych jest niezadowalająca. Koordynator będzie przypominał i wskazywał, jakie programy profilaktyczne może pacjent wykonać.

Pozytywne jest to, że już odnotowuje się większe zainteresowanie i realizację programu profilaktyki chorób układu krążenia. Poprawiło się, bo zniesiono obowiązek, żeby program realizował lekarz. Może to zrobić pielęgniarka. Ponadto jedna z dwóch wizyt w programie może być teleporadą. I co ważne dozwolono, żeby mógł do niego przystąpić każdy po skończeniu 35. roku życia (do 65. roku życia) w dowolnym momencie życia. Wcześniej można było to robić tylko co pięć lat, ale w interwałach 35, 40, 45 itd. – jeśli ktoś nie zdążył, musiał czekać kolejne pięć lat.

ZOBACZ TEŻ

PIERWSI W KRAJU ZASTOSOWALIŚMY HIPOTERMIĘ W KARETCE!