Na wzgórzu nad jeziorem żyli już Słowianie

Gród z niejedną legendą

Według miejscowych legend w miejscu, gdzie odkryto grodzisko stał zamek rycerza rozbójnika, napadającego na kupców ciągnących drogą krajową. Jeszcze na początku XX w. widoczny był ślad rowu z przerzuconym mostkiem. Legendarny rycerz przez ten mostek miał wypadać na drogę i wracać, by się ukryć.

Miejsce, gdzie istniało grodzisko znajduje się około 1,5 km na północ od wsi na półwyspie oddzielającym jeziora Lipie i Słowa. - To wzgórze, które do 1945 r. nazwano Burgwall, co oznacza grodzisko, pozostałość warownego grodu - pisze w swym opracowaniu historyk prof. Edward Rymar.

Naukowiec zwraca uwagę, że pozostałość po wczesnośredniowiecznym grodzie nie było wcześniej poddane nawet sondażowym badaniom archeologicznym i w swej pracy na temat Burgwallu w Długiem podkreśla, że takie prace powinny zostać przeprowadzone, by potwierdzić lub wykluczyć charakter obiektu. I tak też się stało. Zadania podjęli się archeolodzy z Muzeum Pojezierza Myśliborskiego. W trakcie badań wykonali pięć wykopów sondażowych: trzy w ramach majdanu i dwa poza jego obrębem. Łącznie odkryto 288 fragmentów ceramiki naczyniowej, 72 fragmenty polepy, 14 fragmentów dachówek, 31 fragmentów cegieł, 5 artefaktów krzemiennych, 4 przedmioty metalowe i 5 spieków żużla soplowatego.

- Potwierdziliśmy, że było tam grodzisko - mówi archeolog Sławomir Górka. Poszukiwaczom historii udało się określić chronologię tego miejsca. - Grodzisko zostało założone przez Słowian około XI wieku. Ustaliliśmy to po ceramice, bo nie odkryliśmy fragmentów zabudowy - tłumaczy S. Górka. - Wiemy również, że funkcjonowało na przełomie XIII i XIV wieku. W dole z kolei wytapiano żelazo. Fragmenty żużla świadczą, że znajdował się tam piec hutniczy.

- Na przełomie XIII i XIV wieku istniał tam już zameczek rycerski - doprecyzowuje Błażej Skaziński, kierownik gorzowskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków. - Być może został zniszczony podczas najazdu Władysława Łokietka na Nową Marchię w 1326 roku, skoro w księdze ziemskiej margrabiego Ludwiga z 1337 roku Długie i inne okoliczne wsie pozostawały opuszczone.

Badania archeologiczne zostały przeprowadzone z inicjatywy strzeleckiego Urzędu Miejskiego. Jak można to historyczne odkrycie wykorzystać? S. Górka twierdzi, że powinno się przynajmniej odtworzyć architekturę grodziska na makiecie lub rysunkach. - Ale to może być również atrakcja turystyczna. To wzgórze, więc jest stamtąd piękny widok na jezioro - podpowiada archeolog.

- To miejsce powinno być oznakowane, z odpowiednią informacją. Tak, by ludzie mogli się zatrzymać i poznać jego historię. Do tego należy zadbać, żeby znalazło się na mapach turystycznych. Długie nie musi być znane jedynie ze względu na piękne jezioro, może się stać również atrakcją historyczną dla turystów - dodaje B. Skaziński.

Zaplanuj wolny czas - koncerty, kluby, kino, wystawy, sport