Nowe monety kolekcjonerskie NBP - „100. rocznica urodzin Jana Karskiego”

Rewersy monet o nominałach 200 zł i 2 zł przedstawiają wizerunek Jana Karskiego, natomiast monety 10 zł – klucz, w którym przewoził on mikrofilmy ze swoimi raportami. Nakład wybitej w złocie monety 200-złotowej nie przekroczy 2,5 tys. egzemplarzy, srebrnej – 30 tys., a dwuzłotówki – 700 tys. Monety kolekcjonerskie oraz rewers monety 2 zł zaprojektował Sebastian Mikołajczak. Autorką awersu okolicznościowej dwuzłotówki jest Ewa Tyc-Karpińska.

Monety będzie można zakupić od 24 kwietnia w oddziałach okręgowych NBP, w sklepie internetowym Kolekcjoner, a także u dystrybutorów. Ceny monet: 200-złotowej – 2400 zł, 10-złotowej – 97 zł. Monety dwuzłotowe można zamieniać w oddziałach okręgowych NBP po cenie nominalnej.

***
Legendarny kurier i emisariusz Polskiego Państwa Podziemnego urodził się w 1914 r. w Łodzi jako Jan Kozielewski, jednak do historii przeszedł jako Jan Karski. Był to jeden z kilku jego wojennych pseudonimów. Potrzebował ich w działalności konspiracyjnej, którą podjął już pod koniec 1939 r. Znajomość języków obcych, sprawność fizyczna i kwalifikacje sprawiły, że szybko powierzono mu rolę kuriera i emisariusza.

Jesienią 1942 r. Jan Karski wszedł nielegalnie do warszawskiego getta oraz do obozu przejściowego w Izbicy. Mikrofilmy z raportami o sytuacji Żydów przewoził w specjalnie wydrążonym kluczu (jego replikę przechowywał w swoim archiwum przekazanym do Instytutu Hoovera w USA). Kiedy po przeszło dwóch miesiącach udało mu się przedostać do Anglii, swoją wstrząsającą relację dokumentującą systematyczną i zaplanowaną zagładę narodu żydowskiego przekazał przełożonym, a następnie amerykańskim i brytyjskim elitom. Spotkał się z prezydentem Stanów Zjednoczonych. Bez rezultatów.

Po wojnie Jan Karski pozostał na emigracji w USA i wycofał się z życia publicznego. Studiował nauki polityczne i obronił doktorat na Uniwersytecie Georgetown w Waszyngtonie, gdzie potem wykładał. Po tym gdy jego niezwykłą historię przypomniał wielogodzinny film Shoah Claude’a Lanzmanna, Karski powrócił do tematu Zagłady i opowiadał na wykładach o swej wojennej misji.

Po latach doczekał się uznania – został uhonorowany m.in. tytułem „Sprawiedliwego wśród Narodów Świata” oraz Orderem Orła Białego. Jan Karski zmarł w 2000 r. w Waszyngtonie. Pośmiertnie został odznaczony Prezydenckim Medalem Wolności, najwyższym odznaczeniem cywilnym USA.

***

Kolejna emisja monet kolekcjonerskich NBP już 25 maja. Do obiegu zostanie wprowadzona inaugurująca serię „Odkryj Polskę – 25 lat wolności” moneta o nominale 5 zł. Będzie to pierwsza moneta okolicznościowa o tym nominale i w standardzie obiegowym.

Źródło: NBP