Obchody 1 września 2021 r. w Wieluniu. Prezydent Andrzej Duda oddał hołd ofiarom bombardowania miasta

Głowa państwa wzięła udział w porannej uroczystości na placu Legionów. Tradycyjnie o godz. 4:40 zawyła syrena, a następnie zabił dzwon "Pamięć i przestroga" - prezydencki dar dla Wielunia. Przemówienie otwierające obchody wygłosił burmistrz Paweł Okrasa. Po nim głos zabrał prezydent Andrzej Duda, który podkreślał, że "tu, w Wieluniu, byliśmy pierwszą ofiarą II wojny światowej".

- Nie mogli się pomylić. To był akt terroru, to nie była zwykła wojna. To było od samego początku złamanie wszelkich wojennych zasad, które wówczas i do dziś obowiązują – niebombardowania bez ostrzeżenia cywilnych obiektów, oznakowanych szpitali i punktów sanitarnych, miejsc kultu religijnego; bo w drugiej kolejności tu, w Wieluniu, zaraz po szpitalu zbombardowano kościoły, synagogę. Zniszczono ludziom życie - przemawiał prezydent. - Tamten świt, gdy wstawał 82 lata temu, to był dzień, który witał mieszkańców Wielunia i Polaków już w zupełnie innej rzeczywistości – rzeczywistości utraty wolności, ale przede wszystkim w rzeczywistości okupacji, grozy, cierpienia, utraty życia.

Wczesnym rankiem 1 września 1939 r. lotnicy Luftwaffe bezpardonowo zaatakowali przygraniczne miasteczko, pozbawione obrony wojskowej i celów militarnych. Podczas gdy na Westerplatte żołnierze bohatersko odpierali niemieckie natarcie, w Wieluniu ginęli cywile. Ci, którzy przeżyli naloty, w popłochu uciekali z miasta. Przyjmuje się, że w nalotach zginęło 1200 mieszkańców Wielunia, zniszczono ok. 75 proc. miejskiej zabudowy.

Bombardowanie Wielunia, 1 września 1939 r.:

Uczestnicy wieluńskich obchodów 82. rocznicy wybuchu wojny obejrzeli poruszającą etiudę muzyczno-teatralną. Tradycją stało się już, że w przeddzień 1 września delegacja z Wielunia udała się na lotnisko w Polskiej Nowej Wsi niedaleko Opola. Było to jedno z miejsc (wówczas na terytorium Niemiec), gdzie stacjonowały samoloty Luftwaffe atakujące Wieluń. Został tam zapalony symboliczny znicz pokoju i pojednania, który do Wielunia zabrali uczestnicy biegu pamięci. Podczas porannej uroczystości ogień został przekazany sztafetom z Sieradza, Burzenina i Ostrzeszowa.

Odmówiona została modlitwa międzywyznaniowa i odczytany apel pamięci. Na zakończenie swojego pobytu w Wieluniu prezydent Andrzej Duda złożył kwiaty przy pomnikach zlokalizowanych w trzech miejscach, w których znajdowały się budynki zniszczone w czasie II wojny światowej - kościół farny, synagoga i szpital pw. Wszystkich Świętych. Przy pierwszym obelisku głowie państwa towarzyszyli świadkowie bombardowania Wielunia.

Prezydent składa kwiaty przy pomniku upamiętniającym ofiary nalotów:

Andrzej Duda przyjechał na wieluńskie uroczystości po raz trzeci, tym razem jednak jako honorowy obywatel miasta. Tytuł ten został nadany prezydentowi w 2020 r. w uznaniu za „jego starania i wkład w przywracanie pamięci tragicznym wieluńskim wydarzeniom z 1 września 1939 roku”.