Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Odkrycie na miarę Nobla! UZ ma w nim swój udział

Leszek Kalinowski
Leszek Kalinowski
Monika Redzisz/Monika Bereżewska/Zorka Project
Naukowcy potwierdzili istnienie fal grawitacyjnych. O wielkim sukcesie poinformowano jednocześnie w USA, we Włoszech i Polsce. Specjaliści zgodnie twierdzą, że to odkrycie na miarę Nobla. I ma w niej udział prof. Dorota Gondek-Rosińska z Uniwersytetu Zielonogórskiego.

Prof. Dorota Gondek-Rosińska z Uniwersytetu Zielonogórskiego - zapamiętajcie to nazwisko. W czwartek 11 lutego o godz. 16.30 jednocześnie w Stanach Zjednoczonych, we Włoszech i w Polsce ogłoszono wyniki badań potwierdzających istnienie fal grawitacyjnych.

Zjawiska, które zostało przewidziane przez Alberta Einsteina w ogólnej teorii względności, ogłoszonej w 1915 roku. Po stu latach wreszcie udało się je zobaczyć. Wszystkie pozostałe elementy teorii Einsteina udowodnione zostały już wcześniej - fale grawitacyjne były ostatnie. Specjaliści są zgodni co do jednego: to jest odkrycie na miarę Nobla!

Odkrycie ma przełomowe znaczenie dla nauki. Uczestniczył w nim międzynarodowy zespół, w tym także polskich badaczy POLGRAW. Wśród nielicznej grupy naszych naukowców pracujących w eksperymentach Virgo i Ligo, mających niekwestionowany udział w tym sukcesie, jest właśnie prof. Gondek-Rosińska.

Więcej w piątkowym 12 lutego papierowym wydaniu "Gazety Lubuskiej" oraz w serwisie plus.gazetalubuska.pl

Plus.GazetaLubuska.pl - mamy wiele do dodania

Prof. Dorota Gondek-Rosińska jest profesorem nadzwyczajnym w Instytucie Astronomii im. prof. Janusza Gila na Uniwersytecie Zielonogórskim. Z zielonogórska uczelnią związana jest od 2005 r.
Tytuł magistra z astronomii uzyskała w 1991 r. na Uniwersytecie Warszawskim, kolejne stopnie naukowe, to doktorat z astrofizyki w 1998 r. w Centrum Astronomicznym im. Mikołaja Kopernika w Polskiej Akademii Nauk w Warszawie i habilitacja w 2009 r. na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.
Zanim prof. D. Rosińska trafiła na Uniwersytet Zielonogórski, w latach 2001-2005 oraz 2006-2009 pracowała w Obserwatorium Paryskim w Meudon oraz na Universite Paris VII, najpierw na pozycji post-doc, w ramach europejskiego programu “Research and Training Network-Theoretical Foundations of Sources for Gravitational Wave Astronomy of the Next Century”, a następnie jako profesor prowadząc projekty z numerycznego modelowania najsilniejszych źródeł fal grawitacyjnych. W latach 2005-2006, jako laureat konkursu Hiszpańskiego Ministerstwa Nauki, prowadziła projekt z astrofizyki obiektów zwartych na Uniwersytecie w Alicante.
Prof. D. Rosińska w 2008 r. została laureatką programu FOCUS Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej (2008-2013) skierowanego do młodych badaczy zajmujących się astrofizyką i badaniami przestrzeni kosmicznej. Otrzymała wtedy środki na stworzenie własnego zespołu naukowego do realizacji projektu: Astrofizyczne źródła fal grawitacyjnych – gorącego tematu w światowej astrofizyce - i zbudowanie klastra komputerowego dedykowanego analizie unikatowych danych z detektorów fal grawitacyjnych VIRGO i LIGO oraz modelowaniu astrofizycznych źródeł fal grawitacyjnych. Uznała wtedy, że najlepszym miejscem do realizacji jej planów naukowych będzie Zielona Góra. Jak powiedziała: Po pierwsze dlatego, że na tutejszym uniwersytecie jest mocny zespół wybitnych astrofizyków zajmujących się pulsarami, gwiazdami neutronowymi, które mogą emitować promieniowanie grawitacyjne. Po drugie jest tu kierunek astrofizyka komputerowa na światowym poziomie, a więc i studenci dobrze przygotowani informatycznie. Po trzecie do przyjścia na UZ skłoniła mnie świadomość, że dostanę duże wsparcie i kredyt zaufania od ówczesnego dyrektora Instytutu Astronomii, prof. Janusza Gila. A także wolność w realizacji mojego naukowego przedsięwzięcia.
Prof. Gondek-Rosińska w niespełna 3 lata stworzyła zespół składający się z kilkunastu doktorantów i młodych doktorów, w tym sześciu z Uniwersytetu Zielonogórskiego, a wybudowany klaster PRIX GW jest wykorzystywany w 100 proc., również przez ośrodki międzynarodowe.
W 2013 r. otrzymała kolejny grant z Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (POMOST - współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego), którego celem było umożliwienie najlepszym naukowcom wychowującym małe dzieci powrotu do intensywnej pracy naukowej. Bo należy podkreślić, że Profesor Rosińska w „międzyczasie” urodziła troje dzieci! Pionierski projekt badawczy D. Rosińskiej Narzędzia numeryczne dla astrofizyki obiektów zwartych został bardzo wysoko oceniony w dziedzinie Informatyki naukowej i pozwolił jej zespołowi badawczemu stworzyć oprogramowanie do rozwiązywania istotnych problemów z astrofizyki relatywistycznej. Oprogramowanie ma wyjaśnić natury obiektów zwartych, takich jak np. czarne dziury czy gwiazdy neutronowe.
Prof. Dorota Gondek-Rosińska od 2009 roku jest członkiem projektów Virgo i Ligo pracując w polskim zespole POLGRAW. Zajmuje się m. in. symulacjami numerycznymi astrofizycznych źródeł fal grawitacyjnych oraz analizą danych z detektorów fal grawitacyjnych Virgo/Ligo. Pracuje w zespole poszukującym, w danych z detektorów, sygnału wytworzonego w procesie zlewania się układów podwójnych czarnych dziur i gwiazd neutronowych.
Dorota Rosińska była organizatorem konferencji międzynarodowych poświęconych falom grawitacyjnym: „Theory and Detection of Gravitational Waves” w Orsay, Francja, 2003, „LSC-VIRGO”, Kraków oraz ”10th Amaldi Conference on Gravitational Waves and 20th International Conference on General Realtivity and Gravitation”, 2013.
Reprezentuje Uniwersytet Zielonogórski w konsorcjum detektora fal grawitacyjnych Virgo, konsorcjum Einstein Telescope oraz konsorcjum Kagra.
W 2011 r., w związku z Rokiem Marii Skłodowskiej-Curie, Prezydent Rzeczypospolitej Bronisław Komorowski odznaczył prof. Gondek-Rosińską Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Doceniono ją za wybitne zasługi w pracy naukowo-badawczej, dydaktycznej i społecznej, za popularyzowanie nauki w Polsce i na świecie.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gazetalubuska.pl Gazeta Lubuska