Spis treści
- Świątynia wypełniona sztuką spod ręki mistrzów i sarkofag
- Biblioteka - jedno z najbardziej klimatycznych miejsc w Polsce
- Akustyka pozwala rozmawiać ze sobą szeptem
- Freski, które musisz zobaczyć
- Zakon Św. Augustyna
- Kasata Zakonu
- Zakonnicy św. Augustyna rozwijali nasz region
- Zwiedzenia klasztoru - ważne informacje
- Zwiedzanie „Zespołu Poaugustiańskiego” wraz z biblioteką
- Zwiedzanie „Zespołu Poaugustiańskiego” - cennik
- Parafia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Jak dojechać? - mapa
Augustianie zostali sprowadzeni do Żagania z Nowogrodu Bobrzańskiego pod koniec XIII w. Kilka lat później otrzymali na siedzibę zamek. Książę zbudował nową warownię. W XIV w. powstało właściwe założenie klasztorne. Za czasów opata Ludolfa wzniesiono kaplicę św. Anny i bibliotekę w skrzydle wschodnim. W połowie XVI w. rozbudowano klasztor w duchu renesansu. Po wielkim pożarze w 1730 r. część obiektów rozebrano, rozbudowano skrzydła północne i zachodnie, które następnie przebudowano na szkołę nowicjatu i konwikt...
Świątynia wypełniona sztuką spod ręki mistrzów i sarkofag
Najlepiej znanym obiektem opactwa jest świątynia, największa w diecezji - nawa długości 41 metrów, prezbiterium 27. Z jednej strony wysmakowana kompozycja przestrzeni, w której połączono w mistrzowski sposób gotyk z barokiem. Do tego wyposażenie sztukatorsko-malarskie, które wyszło spod ręki mistrzów. Na dodatek stalle z 1695 r. oraz XVI-wieczny ołtarz Św. Trójcy i prospekt organowy Caspariniego... Podczas ślubu wnuczki Doroty Talleyrand na organach żagańskiego kościoła grał sam Franciszek Liszt. Długo można wymieniać. W świątyni znajduje się także imponujący gotycki sarkofag księcia głogowsko-żagańskiego Henryka IV.
Podziwiamy obrazy mistrzów, freski, sklepienia. Jednak tutaj należy także słuchać. Nie, nie tylko niezwykłych opowieści o augustianach i władcach. Akustyka w tym miejscu powala.
Biblioteka - jedno z najbardziej klimatycznych miejsc w Polsce
Pamiętacie reklamę jednego z banków, w którym w głównej roli występują dwa efektowne wnętrza - pokryte freskami korytarz i biblioteka? Tak, te cudeńka znajdują się w żagańskim opactwie. Pierwsze to Korytarz Opatów, drugie to słynna biblioteka, bodaj najwspanialsze i najbardziej klimatyczne wnętrze w regionie.
Początkowo książki, a raczej manuskrypty i dokumenty, przechowywano w zakrystii, później (XIV wiek) w specjalnej szafie bibliotecznej, w końcu dla imponującego już zbioru zbudowano specjalne pomieszczenie na piętrze skrzydła wschodniego. Zdawało się, że wielki pożar w 1730 roku położył jej kres. Jednak właśnie przebudowie zawdzięczamy jej obecny wygląd w barokowym stylu. Składa się z dwóch pomieszczeń, przykrytych spłaszczonymi kopułami ozdobionymi freskami Georga Wilhelma Neunhertza.
Zobacz koniecznie:
W jednym możemy rozpoznać alegorię Kościoła Zwycięskiego, w drugim adorację Świętej Trójcy przez kanoników reguły świętego Augustyna. Fenomenem jest, że - niestety, z wyjątkiem ksiąg - biblioteka zachowała się niemal w nienaruszonym, oryginalnym stanie.
Znajdziemy tutaj zdobione snycersko stylowe regały, a nawet dwa unikalne globusy z około 1640 roku. Jeden przedstawia Ziemię, drugi niebo, a raczej gwiazdozbiory. Powstały w niderlandzkim warsztacie Bleau’a. Dwie rzeczy są w nich niesamowite. Po pierwsze ten tak precyzyjny obraz świata wykonano w XVIII wieku. Po drugie Ziemię i niebo namalowano na skórze.
Żagańska biblioteka klasztorna od XV wieku należała do najsłynniejszych na Śląsku. Znane było tutejsze skryptorium, w którym pracowali wybitni iluminatorzy, jak Henryk z Gubina czy Marcin z Roudnic. Po sekularyzacji najcenniejsze dzieła, w tym kronika klasztoru, inkunabuły i starodruki, przejęła Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu. Mowa o 800 rękopisach i 250 inkunabułach, z których do dziś przetrwało 516. Mimo tych strat to i tak największy zbiór rękopisów w Polsce. Znaczna część księgozbioru znajduje się ponadto w Bibliotece Wojewódzkiej w Zielonej Górze jako depozyt, ale i tak na półkach klasztornej biblioteki można znaleźć ponad 2 tysiące starych druków...
Akustyka pozwala rozmawiać ze sobą szeptem
I wróćmy do dźwięków. Wnętrze biblioteki słynie z doskonałej akustyki dzięki odpowiednio ukształtowanemu sklepieniu. Jest ono jednym z nielicznych znanych na świecie tak zwanych sklepień szeptanych. Skąd ta nazwa? Szeptem mogą ze sobą rozmawiać osoby znajdujące się nawet w przeciwległych kątach pomieszczenia. To zdecydowanie nie jest miejsce dla plotkarzy.
Wnętrze biblioteki słynie z doskonałej akustyki dzięki odpowiednio ukształtowanemu sklepieniu. Jest ono jednym z nielicznych znanych na świecie tak zwanych sklepień szeptanych.
Tak, ta biblioteka ma niezwykły klimat. I to nie tylko w przenośni. Dzięki podłodze z płyt piaskowca i kostek z drewna jesionowego to pomieszczenie „oddycha”, zapewniając odpowiednie powietrze, atmosferę dla księgozbioru. Nie czuć typowego bibliotecznego zaduchu.
I tak wędrujemy zakamarkami opactwa i co krok nowa historia. W wieży było obserwatorium i jedna z pierwszych stacji meteorologicznych, a te małe drzwiczki to karcer dla niepokornych zakonników, a tutaj leży książę, który chciał, aby w ramach pokuty po śmierci deptali po nim mnisi...
Freski, które musisz zobaczyć
Pierwszy fresk przedstawia alegorię Kościoła, który wyobrażono jako niewiastę siedzącą na tronie. Obok personifikacje astronomii, sztuki, malarstwa, rzeźby, handlu i żeglarstwa. Drugi to apoteoza zgromadzenia oddającego hołd Trójcy Świętej. W centrum z obłoków wyłaniają się postacie Boga Ojca, Chrystusa i Ducha Świętego. Poniżej przedstawieni zostali śś. Piotr i Paweł. Artysta umieścił ponadto postacie Adama i Ewy oraz personifikacje Wiary, Nadziei i Miłości. Obok widnieje św. Augustyn.
Zakon Św. Augustyna
Zgromadzenie zakonne powstałe 1 marca 1256 roku po zjednoczeniu różnych wspólnot eremickich, które żyły według reguły świętego Augustyna z Hippony. Zakon augustianów jest zaliczany do zakonów żebrzących. Ubiorem jest czarny habit z kapturem i skórzanym pasem. Do Polski w jej ówczesnych granicach (konkretnie do Krakowa) zostali sprowadzeni z Czech w 1342 roku przez króla Kazimierza Wielkiego. Samodzielna polska prowincja zakonna powstała 6 lipca 1547 roku.
Kasata Zakonu
W 1810 r., w wyniku edyktu króla Prus Fryderyka Wilhelma III, nastąpiła kasata zakonu. Pruska administracja przeprowadziła podział zbiorów bibliotecznych i dokumentów archiwalnych zabierając najcenniejsze z nich do Wrocławia. Budynek szkoły nowicjatu zajęty został przez sąd ziemski. W 1883 r. Zamontowano nowy zegar na wieży kościoła. Nawiasem mówiąc, w wieży tej działała jedna z pierwszych stacji meteorologicznych.
Zakonnicy św. Augustyna rozwijali nasz region
Zakonnicy reguły św. Augustyna przybyli na teren księstwa żagańskiego w roku 1217. Zakon został sprowadzony za sprawą Henryka Brodatego na prośbę jego żony Jadwigi do Nowogrodu Bobrzańskiego. Zakonnicy przebywali w Nowogrodzie do 1284 r., kiedy to przeniesiono ich do Żagania. Bracia augustianie otrzymali od księcia Przemka I kościół parafialny. Pierwsze prace budowlane rozpoczęto za czasów opata Jana I (1311- 1316). Powstały wtedy dwa pomieszczenia: kaplica klasztorna i dormitorium. W późniejszym etapie powstały inne budynki gospodarcze klasztoru: dom opata, kuchnia, jadalnia letnia i zimowa. Za rządów opata Jana II powstała latryna usytuowana nad fosą i pracownia krawiecka. Pod koniec XVIII wieku klasztor posiadał 18 wsi w całości, 2 częściowo oraz 10 folwarków.
Klimatyczne wnętrze Opactwa augustiańskiego w Żaganiu - zdjęcia
Zwiedzenia klasztoru - ważne informacje
Zwiedzać klasztor mogą zarówno grupy zorganizowane, jak i osoby prywatne. Zwiedzanie z przewodnikiem jest możliwe po wcześniejszym umówieniu się.
Zwiedzanie „Zespołu Poaugustiańskiego” wraz z biblioteką
Zwiedzanie dostępne tylko z przewodnikiem w sezonie: 1.05 - 30.09:
- od poniedziałku do piątku w godz. 10.00, 12.00, 14.00, 16.00
- soboty – 10.00, 12.00
- niedziela – 9.00, 14.00
Zwiedzanie w święta i poza sezonem:
- W święta zwiedzanie jest niemożliwe.
- Poza sezonem – zwiedzanie możliwe po uprzednim umówieniu terminu i godziny zwiedzania – tel. 609 821 170 lub 68 444 31 10.
- Grupy zorganizowane – godziny zwiedzania dostosowane do wcześniejszej rezerwacji – tel. 609 821 170 lub 68 444 31 10.
Zwiedzanie „Zespołu Poaugustiańskiego” - cennik
- turyści indywidualni – 20 zł/os.
- dzieci szkolne – 10 zł/os.
- seniorzy – 15 zł/os
- grupy zorganizowane – 15 zł/os + usługa przewodnicka 150 zł
- dzieci przedszkolne – 5 zł/os
Parafia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Jak dojechać? - mapa
Parafia pw. Wniebowzięcia Najświętrzej Maryi Panny oraz Zespół Poaugustiański znajdują się w Żaganiu przy Pl. Klasztornym 2.
- Parafia i ks. Proboszcz: tel. 68 444 31 10
- Dyżurny i ks. Wikariusze: tel. 68 444 31 14
Polecamy państwa uwadze:
- Lubniewice to miasteczko jak z bajki. Ma zamek, Park Miłości, spa wyglądające jak pałac i wiele magicznych zielonych zakątków. I te jeziora
- Łagów to Perła Ziemi Lubuskiej. Zamek z wieżą, jeziora, lasy zachwycają turystów o każdej porze roku
- Park Narodowy Ujście Warty to jeden z siedmiu cudów Polski. Tu całą rodziną odetchniecie i wiele się nauczycie!
oprac. na podstawie archiwalnego tekstu w "GL" autorstwa: Dariusza Chajewskiego
Nie tylko o niedźwiedziach, które mieszkały w minizoo w Lesznie
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?