Kozłek jest od wieków cenionym ziołem
Jego łacińska nazwa wywodzi się od valere, co oznacza: być zdrowym. Bywa też nazywany baldrianem, biedrzanem, kocią trawą, odolanem. Jest byliną rozpowszechnioną w całej Europie i Azji. Lubi miejsca nasłonecznione, wilgotne i żyzne. Znaczenie lecznicze ma głównie korzeń, zawierający kwas walerianowy. Zielarze wykorzystują surowiec nie dziki, lecz z uprawy. Liście i korzenie można suszyć. Zapach waleriany lubią szczególnie koty.
Na zdrowie
Napar z korzenia tego zioła działa uspokajająco, pomaga przy bezsenności, zmianach nastoju, bólach głowy, wyczerpaniu nerwowym. Z dodatkiem alkoholu z kłączy robi się krople walerianowe.
Do smaku
Części korzenia można dodawać do zupy lub gulaszu.
Dla urody
Wywar z korzenia dobrze służy skórze twarzy przy trądziku i wysypce. Może być używany do kąpieli uspokajających.
Do dekoracji
Całe rośliny znakomicie nadają się jako obwódki do obsadzania klombów.
Wrotycz aromatyzuje mięso
Wrotycz od dawna jest popularnym ziołem dezynfekcyjnym. Wedle starożytnych Greków, zapewniała nieśmiertelność. Nie ma specjalnych wymagań glebowych. Rośnie w ogrodach lekko ocienionych lub w pełnym słońcu. Posadzony obok drzew owocowych, swoim mocnym zapachem odstrasza ptaki i owady. Zbiera się kwiaty i liście. Uwaga: wysuszone części wrotyczu należy przechowywać z dala od innych ziół.
Na zdrowie
Dawniej wywarem z wrotyczu leczono histerię, pobudzano menstruację. Kompresy wrotyczowe są pomocne przy stłuczeniach, zwichnięciach i chorobach skóry.
Do smaku
Świeże liście wcierane w mięso nadają im zapach zbliżony do rozmarynu. Czasem masarze aromatyzują nim kiełbasę. Dodawane do farszu, omletów i ciast, zmieniają ich zapach. Mięso obłożone liśćmi wrotyczu dłużej zachowuje świeżość. Można je dusić z rabarbarem.
Dla urody
Z liści i kwiatów robi się napar do kąpieli pobudzających i ściągających skórę. Są też składnikiem maseczek, ale nie do skory wrażliwej.
Do dekoracji
Suszonymi kwiatami dekoruje się bukiety.
Aksamitka jako strażnik w ogrodzie
Aksamitka jest rośliną jednoroczną, uprawianą przede wszystkim ze względu na specyficzny zapach. Posadzona np. wśród róż chroni je przed nicieniami. Wydzielany przez liście aksamitki zapach odstrasza owady od krzaków pomidorów. Jest rośliną bardzo łatwą w uprawie. Lubi miejsca nasłonecznione, gdzie gleba jest żyzna. Rośnie też w glebie suchej i ubogiej. Najczęściej sadzi się ją jako roślinę obwodową na rabatach.
Dla zapachu
Jako zioło nie ma specjalnego znaczenia. Odmiana aksamitki wzniesionej bywa uprawiana ze względu na cytrynowy zapach. Jest też aksamitka o zapachu pomarańczowym.
Do dekoracji
Dość trwałymi kwiatami aksamitki można dekorować wazony. Z gotowanych kwiatów uzyskuje się żółty barwnik do farbowania jedwabiu i wełny.
Kozieradka na choroby skóry
Kozieradka pospolita bywa też nazywana kozieradką lekarską, fenegryką, greckim sianem, kozioroźnikiem, bożą trawką. To roślina jednoroczna, wapieniolubna, miododajna. Kwitnie u progu lata. Znaczenie lecznicze i w kuchni mają przede wszystkim zbierane jesienią dojrzałe nasiona. Liście można zbierać prze cały sezon. Nasiona zawierają dużo śluzu polisaharydowego, tłuszcze, witaminy PP, D i F, a także trygonelinę. W starożytni Egipcjanie używali oleju z nasion kozieradki do pielęgnacji ciała.
Na zdrowie
Napar z mielonych nasion kozieradki poprawia trawienie, łagodzi kaszel, przeciwdziała wzdęciom, u matek karmiących zwiększa laktację. Przypisuje mu się właściwości przeciwzapalne i ochraniające przewód pokarmowy. Okłady z nasion pokruszonych, namoczonych w gorącym mleku, pomagają przy wrzodach i chorobach skóry, siniakach, rwie kulszowej.
Do smaku
Liśćmi można poprawiać smak sałatek. Zmielone, delikatnie upalone nasiona mogą być dodatkiem do sosów korzennych.
Dla urody
Naparem z nasion kozieradki zmywa się twarz. Można nim regenerować skórę rąk. Papk a nasienna leczy popękane usta.
Fiołek symbolem miłości
Fiołek pachnący, zwany też wonnym symbolizuje miłość. To roślina poświęcona Wenus i Afrodycie. Jest natchnieniem poetów i pisarzy. Kapralem Fiołkiem nazywano Napoleona I, który na Elbie miał obiecywać przyjaciołom i zwolennikom, że powróci do Francji, kiedy zakwitną fiołki. To roślina raczej dzika, a uprawiana w ogrodzie, często dziczeje. Lubi miejsca zacienione, glebę żyzną i wilgotną.
Na zdrowie
Napar z kwiatów suszonych lub świeżych służy jako środek na uspokojenie, przywraca sen, łagodzi bóle głowy Może być stosowany jako środek przeczyszczający. Ma też znaczenie wykrztuśne i napotne. Wywar z liści lub korzeni pomaga przy katarze. Świeże liście można przykładać na stłuczenia i siniaki.
Do smaku
Kandyzowanymi kwiatami dekoruje się desery, lody i ciasta. Można robić z nich syrop. Niektórzy kwiatami fiołkowymi wzbogacają wiosenne zupy.
Dla urody
Kwiaty są składnikiem perfum i wody kwiatowej.
Dla ozdoby
Ze względu na przyjemny zapach bywa uprawiany w ogrodach.
Werbana uspokaja
Werbena lekarska zwana też witułką to roślina dwuletnia albo bylina. Czcili ją starożytni Egipcjanie, a kapłani greccy nosili korzenie werbeny przy swoich szatach liturgicznych. Wedle Chińczyków w tej roślinie są ukryte nadzwyczajne siły. Werbena najlepiej rośnie w miejscach nasłonecznionych, na glebach urodzajnych. Znaczenie gospodarcze mają całe rośliny lub tylko liście.
Na zdrowie
Herbatka z werbeny poprawia trawienie, uspokaja, działa jako środek moczopędny. Naparem można przemywać siniaki i robić okłady przy silnej gorączce. Wedle medyków chińskich, napar z werbeny należy pić, gdy pojawiają się problemy wątrobowe i przy infekcji dróg moczowych.
Do smaku
Bywa dodawana do potraw i nalewek, gdyż jest traktowana jako zioło wzmagające potencję.
Dla urody
Kompresy z liści werbeny robi się na zmęczone oczy i przy zapaleniu spojówek. Po wypłukaniu w wywarze z dodatkiem rozmarynu włosy stają się mocniejsze.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
