PRZEDAWNIENIE DŁUGÓW Bieg przedawnienia długów bywa przerywany. Wtedy termin ten zaczyna biec na nowo! [PORADNI, PRAWNIK WYJAŚNIA]

Odpowiedź na to pytanie zawierają przepisy, do których jeszcze wrócimy, ale najpierw historia z życia wzięta.

Wierzyciel obudził się po wielu latach
- W sierpniu 2007 roku sąd wydał przeciwko mnie nakaz zapłaty, w którym nakazał mi zapłacenie 3200 złotych z odsetkami od 1 sierpnia 2007 roku - opowiada czytelniczka.
Przez wiele lat wierzyciel nie podejmował jednak w jej sprawie żadnych działań. Dopiero w lutym 2018 roku wystąpił o nadanie nakazowi zapłaty klauzuli wykonalności, co sąd zrobił również w lutym, a 7 marca wierzyciel skierował sprawę do komornika.
- Ten wszczął przeciwko mnie postępowanie egzekucyjne. Kwota należności głównej to 3200 złotych. Natomiast wysokość należnych na dziś odsetek to prawie 8000 złotych! Czy ten nakaz zapłaty się nie przedawnił? - pyta kobieta.

Nie, nakaz się nie przedawnia
- Przedawnić się może ewentualnie roszczenie stwierdzone tym nakazem, a nie sam nakaz - wyjaśnia prawnik Hanna Kucharska. Nakaz zapłaty, podobnie jak wyrok, jest orzeczeniem sądu, które tylko stwierdza (potwierdza) istnienie roszczenia.

Taka jest ogólna zasada
Termin przedawnienia roszczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem sądu wynosi 10 lat. Nie ma znaczenia, o jaki dług chodzi, bo terminy przedawnienia są zróżnicowane, ale tylko do czasu, kiedy zostaną stwierdzone prawomocnym wyrokiem. Wtedy - już po wydaniu prawomocnego orzeczenia - termin wynosi 10 lat.
Jeżeli stwierdzone wyrokiem roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, to roszczenie o świadczenia okresowe należne w przyszłości (najczęściej są to odsetki) - ulega przedawnieniu trzyletniemu, co w tej sprawie ma znaczenie.

Ale od zasady są wyjątki...
Rzeczywiście, od dnia wydania nakazu zapłaty do dnia wszczęcia egzekucji przeciwko czytelniczce minęło już ponad 10 lat. Mimo to egzekwowane od niej roszczenie nie uległo przedawnieniu! Dlaczego? Wyjaśnienie zawierają przepisy artykułów 123 i 124 kodeksu cywilnego, mówiące o przerwaniu i zawieszeniu biegu przedawnienia.

* I tak: bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem (lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym), przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia, przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje, ale też przez wszczęcie mediacji (artykuł 123 paragraf 1).

* Poza tym: po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo (artykuł 124 paragraf 1).

Złożenie przez wierzyciela wniosku o nadanie nakazowi zapłaty klauzuli wykonalności - jak w przypadku czytelniczki - jest czynnością podjętą bezpośrednio w celu zaspokojenia roszczenia. Ta czynność (złożenie wniosku o klauzulę) przerwała bieg przedawnienia. Po wydaniu klauzuli wykonalności dziesięcioletni termin przedawnienia zaczął biec na nowo. O przedawnieniu roszczenia w zakresie należności głównej nie może być więc mowy.
Natomiast przedawnieniu uległo, ale tylko częściowo, roszczenie o odsetki. One, jako roszczenie okresowe, przedawniają się po upływie 3 lat, za każdy miesiąc osobno. Ponieważ wniosek o wszczęcie egzekucji, a tym samym przerwanie biegu przedawnienia, został złożony u komornika w marcu 2018 roku, nastąpiło przedawnienie odsetek wymagalnych do marca 2015 - od dnia wydania nakazu zapłaty w 2007 roku. Od marca 2015 do marca 2018 wierzyciel nie podjął żadnych czynności przerywających bieg przedawnienia roszczenia.

Przedawnione w tym konkretnym przypadku odsetki to kilka tysięcy złotych. Można zapobiec ich egzekucji, wnosząc powództwo przeciwegzekucyjne - czyli o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego (nakazu zapłaty) co do odsetek należnych wierzycielowi za okres od sierpnia 2007 roku do marca 2015 roku.

Sprzedaż długu nie przerywa biegu przedawnienia
Sprzedaż długu do firmy windykacyjnej nie przerywa biegu przedawnienia!
Dla ciebie oznacza to, że jeżeli dług jest przedawniony, możesz zagrać na nosie zarówno wierzycielowi pierwotnemu (czyli temu, komu byłeś coś winien), jak i firmie windykacyjnej, która kupiła dług (czyli wierzycielowi wtórnemu).

Co zrobić, jeżeli wierzyciel wszczął egzekucję długu
Jeżeli wierzyciel wszczął egzekucję długu, możesz wnieść do sądu powództwo przeciwegzekucyjne przeciw tytułowi wykonawczemu i podnieść wszystkie wymienione w naszym poradniku zarzuty.

W tym przypadku zasadą jest, że nie jesteśmy w kontakcie!
Nie reaguj na pisma i telefony od firm windykacyjnych, bo niechcący możesz uznać dług! Może być przedawniony, sporny albo w ogóle może go nie być - ale jeśli źle poprowadzisz rozmowę z windykatorem, możesz sobie zamknąć drogę do szczęśliwego finału sprawy. Czasami wystarczy jedna rozmowa telefoniczna, jedno pismo, jedna zła odpowiedź na korespodencję... Dlatego radzimy: nie kontaktuj się z firmą windykacyjną, zanim nie porozmawiasz ze specjalistą i nie dowiesz się, jak twoja sytuacja wygląda w świetle przepisów prawa. Każdy, dosłownie każdy, kontakt z firmą, może oznaczać uznanie długu i konieczność jego spłaty. Specjalista może pomóc tylko wówczas, jeśli dłużnik sam nie pogorszy swojej sytuacji prawnej. Niektóre firmy windykacyjne bewzględnie wykorzystają twoją nieznajomość prawa!

Co robić, kiedy wierzyciel windykuje albo egzekwuje przedawniony dług? Krok po kroku

1. Napisz do niego pismo, że wiesz, że dług jest przedawniony. Podaj, że art. 118 kodeksu cywilnego jest tu podstawą prawną i że - na podstawie art. 117 k.c. - uchylasz się się od spłacania. Poinformuj też wierzyciela, że windykacja długu na drodze sądowej spowoduje podniesienie przez ciebie zarzutu przedawnienia długu z art. 118 k.c. i że poniesie wszelkie koszty postępowania sądowego i zastępstwa procesowego (bo wynajmiesz adwokata). To może zniechęcić wierzyciela do dochodzenia roszczeń.

2. Nie reaguj na pisma i telefony od firm windykacyjnych, bo niechcący możesz uznać dług, ale tych pism nie wyrzucaj.

3. Teraz czekaj na sądowy nakaz zapłaty. Od dnia jego otrzymania masz 14 dni na wniesienie do sądu sprzeciwu od nakazu zapłaty. W sprzeciwie podnieś zarzut przedawnienia z art. 118 k.c. Sąd ustali wtedy termin rozprawy. Na rozprawie ponownie podnieś ten zarzut. Sąd zbada sprawę i - jeśli dług jest rzeczywiście przedawniony - oddali powództwo wierzyciela. Jeżeli oprócz przedawnienia wystąpiły inne prawne przesłanki do niespłacenia tego długu (np. w przypadku długów spadkowych nastąpiło przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, co ogranicza odpowiedzialność za długi do wartości majątku spadkowego albo odrzucenie spadku, a wierzyciel mimo to windykuje cały dług), podnieś dodatkowo te zarzuty, wskazując na te przesłanki zarówno w sprzeciwie od nakazu zapłaty, jak i na rozprawie sądowej, wyjaśnia prawnik Hanna Kucharska,

Wyjaśnienia przygotowała dla nas: prawnik Hanna Kucharska

Małe Mądrale - odc. 2 WIOSNA W OGRODZIE