Przewodnik po obecnych i przyszłych technologiach telewizorów

Za płaskimi ekranami kryją się odmienne rozwiązania technologiczne mające swoje zalety. Głębia kolorów, kąt patrzenia, perfekcyjne odwzorowanie ruchu czy odporność na uderzenia mechaniczne. To zalety plazm.

Odbiorniki ciekłokrystaliczne, czyli LCD oferują dużą swobodę ustawienia (dostępne są w wielkościach poniżej 37 cali). Dają obraz, który nie traci na jasności nawet w bardzo nasłonecznionym wnętrzu.

Tymczasem na ryku są już doskonałe wizualnie telewizory LCD z podświetleniem LED. Co jeszcze spotkamy na sklepowych półkach w dziale TV?

Neo PDP - jeszcze lepsza plazma?

Dokonując zakupu telewizora z pewnością nie pomyślimy o odbiorniku kineskopowym. Technologia ta służyła nam przez wiele lat, ale obecnie odchodzi już do lamusa. Do wyboru mamy nowoczesne płaskie telewizory wykonane w dwóch technologiach - plazmowej i LCD.

Producenci plazm i LCD nie spoczęli jednak na laurach - obie technologie są ciągle udoskonalane. Przełomu wśród plazm dokonano dzięki technologii NeoPDP. Wykorzystanie nowych materiałów zapewnia wielowymiarowy obraz (wysoki współczynnik kontrastu), ale również niezwykle wysoką rozdzielczość ruchomego obrazu. Za jej cechę szczególną można uznać połączenie energooszczędności z wysokim stopniem jasności ekranu. Ponadto, telewizory NeoPDP mają zaledwie 1 cal grubości, dzięki czemu stanowią atrakcyjny element wystroju pomieszczenia (w wersji prototypowej przekrój odbiornika to 8,8 mm).

ZALETY TELEWIZORÓW NEOPDP
- zmniejszony o 50% pobór energii (w porównaniu z tradycyjną technologią plazmową)
- dwukrotnie większa jasność w stosunku do klasycznych plazm
- niezwykle płaski ekran
- ekran bardzo wytrzymały na uderzenia mechaniczne

Choć parametry telewizorów wykonanych w technologii NeoPDP rzeczywiście mogą wydawać się bardzo konkurencyjne, należy pamiętać, że wyświetlany przez nie obraz mniej korzystnie wypada w bardzo nasłonecznionych pomieszczeniach. Jeśli zdecydujemy się na ustawienie takiego odbiornika w bardzo jasnym pokoju, będziemy musieli pomyśleć także o regulacji oświetlenia. Warto także wspomnieć, że telewizory NeoPDP występują w rozmiarach nie mniejszych niż 42 cale.

WADY TELEWIZORÓW NEOPDP
- calarz nie mniejszy niż 42 cale
- w bardzo jasnych pomieszczeniach nie ma możliwości pokazania wszystkich zalet obrazu

LED - nowa odsłona tradycyjnych telewizorów LCD

Ostatnio coraz więcej mówi się o tzw. technologii ledowej. Producenci "sprzedają" nam te rozwiązania jako przełomową technologię. Jak wygląda rzeczywistość? Przede wszystkim nie należy mylić jej z wciąż jeszcze eksperymentalną technologią OLED. Nie jest to bowiem zupełnie nowa technologia, tylko kolejna odsłona znanej nam już od dłuższego czasu technologii ciekłokrystalicznej.

W telewizorach tych, zamiast kilku lamp fluorescencyjnych zastosowano dużą liczbę diod świecących LED (z ang. Light - Emitting Diode). Lampy diodowe (podobne do tych, które można znaleźć m.in. w reflektorach samochodowych), umieszcza się w sekcjach tradycyjnie za matrycą lub wzdłuż krawędzi płaskiego ekranu. Dzięki pierwszemu rozwiązaniu możemy mówić o lepszym w stosunku do standardowych LCD kontraście dynamicznym (uwaga - nie mylić z kontrastem natywnym) oraz większym nasyceniu czerni (telewizory LCD od dawna są krytykowane za czerń w odcieniu szarości). Drugie rozwiązanie pozwala natomiast znacznie ograniczyć przekrój telewizora.

ZALETY TELEWIZORÓW LCD Z PODŚWIETLENIEM LED.
- poprawa kontrastu dynamicznego (w stosunku do LCD)
- głębsza czerń (w stosunku do LCD)
- ograniczenie zużycia energii

Choć wydawać by się mogło, że podświetlenie LED będzie znakomitym udoskonaleniem tradycyjnej technologii ciekłokrystalicznej, to ma ono również swoje wady. Przykładowo, sekcyjne działanie diod (w przypadku umieszczenia ich za matrycą) sprawia, że ukazanie bardzo jasnych elementów na czarnym tle może okazać się nie lada problemem (np. w przypadku rozgwieżdżonego nieba). Za nowinkę techniczną, którą jest podświetlenie LED producenci każą sobie również słono płacić - cena takiego telewizora LCD jest dużo wyższa od ceny tradycyjnego odbiornika ciekłokrystalicznego.

WADY TELEWIZORÓW LCD Z PODŚWIETLENIEM LED
- duży problem z pokazaniem jasnych elementów na ciemnym tle
- bardzo wysoka cena

A może OLED?

Od pewnego czasu wiele się słyszy o nowej technologii, która byłaby przełomem w produkcji płaskich telewizorów. Z tajemniczo brzmiącą nazwą OLED wiąże się wiele nadziei. Czy rzeczywiście okaże się prawdziwym odkryciem, które zrewolucjonizuje rynek telewizorów? Na czym polega innowacyjność tej technologii?

Skrót OLED pochodzi od angielskiego terminu Organic Light-Emitting Diode, który po polsku oznacza nic innego, jak diodę organiczną emitującą światło. Charakterystyczną cechą paneli wykonanych w technologii OLED jest samoistna emisja światła. W związku z brakiem tylnego podświetlenia, można w znaczny sposób ograniczyć przekrój telewizora.
Istotne jest, że diody OLED mogą być tworzone nie tylko z tradycyjnych materiałów półprzewodnikowych, ale także z polimerów (wykorzystywanych już wcześniej m.in. do produkcji opakowań foliowych).

W skład ekranu OLED wchodzi warstwa emisyjna, warstwy przewodzące, podłoże, anoda i katoda. Warstwy złożone są z cząstek organicznych polimerów przewodzących. Oddzielone są od siebie izolatorami i z tego względu nazywa się je półprzewodnikami organicznymi. Poniżej znajduje się schematyczny rysunek przedstawiający budowę panelu OLED:

"Cienkowarstwowe diody OLED mogą znaleźć zastosowanie zarówno w produkcji odbiorników telewizyjnych, jak i monitorów komputerowych. Steruje się nimi poprzez zmianę natężenia płynącego przez nie prądu oraz dobór materiału. W efekcie, emitują one różnobarwne światło.

Technologia ta pozwala na wytwarzanie pikseli o niewielkich wymiarach, co przekłada się na wysoką rozdzielczość wyświetlanego obrazu. Dlatego też technologia OLED sprawdzi się szczególnie w przypadku telewizorów oferujących standard FullHD" - zauważa dr inż. Piotr Garbat z Instytutu Mikroelektroniki i Optoelektroniki Politechniki Warszawskiej, ekspert Centrum Dobrego Obrazu.

Główną zaletą technologii wykorzystującej diody OLED jest eliminacja dodatkowego oświetlenia niezbędnego do podwyższenia jasności obrazu uzyskiwanego przez odbiorniki plazmowe i LCD. Przekłada się to oczywiście na efektywne wykorzystanie przestrzeni oraz mniejszy pobór energii.

ZALETY TECHNOLOGII OLED:
- szeroki kąt widzenia porównywalny z telewizorami plazmowymi
- wysoka jasność ekranu przy małym zużyciu energii
- bogata gama barw
- wygoda ustawienia (telewizor niezwykle płaski w przekroju)

Pomimo oczywistych zalet, technologia ta nie jest jednak do końca doskonała. Jak przy większości nowych rozwiązań technologicznych, problematyczną pozostaje kwestia żywotności sprzętu - nie dorównująca jeszcze telewizorom plazmowym i LCD. Podobnie jest z trwałością - odbiorniki OLED są narażone na uszkodzenia spowodowane wilgocią, co nie występuje w obecnie rozpowszechnionych płaskich telewizorach.

WADY TECHNOLOGII OLED:
- żywotność paneli mniejsza niż w przypadku telewizorów plazmowych i LCD
- tendencja do rozszczelniania spowodowanego wilgocią
- praktycznie nie wychodzi poza fazę eksperymentalną - technologia wciąż wymaga dopracowania

Co przyniesie przyszłość?

Choć podczas międzynarodowych targów branżowych prezentowane coraz to nowe odbiorniki powstałe w oparciu o technologię OLED, termin uruchomienia masowej produkcji paneli nie jest jeszcze znany.

Nie da się też ukryć, że telewizory ciekłokrystaliczne z podświetleniem LED wymagają jeszcze dopracowania, szczególnie pod względem żywotności. Pomimo tego można stwierdzić, że zarówno LEDy, jaki i OLEDy mają w sobie potencjał. Na przełom na rynku telewizorów płaskich trzeba będzie jeszcze pewnie trochę poczekać.

* Źródło - Centrum Dobrego Obrazu, materiał opracowany we współpracy z dr inż. Piotrem Garbatem (Instytut Mikroelektroniki i Optoelektroniki Politechniki Warszawskiej).