Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Rewolucja w emeryturach

STEFAN CIEŚLA
Kobiety jako pierwsze dostawać będą w tym roku emerytury kapitałowe z otwartych funduszy emerytalnych. Zamiast dawnych emerytur wcześniejszych, wypłacane będą nowe emerytury pomostowe. Aby dostać emeryturę nie trzeba już się zwalniać z pracy - to najważniejsze z tegorocznych emerytalnych nowości.

ZUS POLICZY PO NOWEMU

Ten rok będzie pierwszym rokiem wypłaty nowych emerytur, po zreformowaniu w 1999 r. całego systemu emerytalnego i uruchomieniu funduszy emerytalnych, czyli tzw. drugiego filara. Zacznie obowiązywać podstawowa zasada - kto ile sobie uzbierał na koncie emerytalnym, tyle będzie dostawać emerytury. Ze starego systemu zostanie wiek emerytalny - 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn. Aby dostać choć najniższą emeryturę krajową, kobieta będzie musiała wykazać 20 lat pracy, a mężczyzna 25 lat.

W nowym systemie emerytalnym wysokość emerytury wypłacanej przez ZUS i OFE, będzie wynikiem podzielenia naszego kapitału emerytalnego przez tzw. przeciętne trwanie życia w mesiącach. Wzór tego rachunku jest następujący:

kapitał początkowy w ZUS + składki w ZUS i OFE
wysokość emerytury = _____________________________________________
przeciętne dalsze trwanie życia w miesiącach

Ponieważ kobiety żyją dłużej niż mężczyźni, co oznaczałoby także niższe emerytury, w nowym systemie przyjęto, że stosowane będą wspólne dla obojga płci tablice życia. Kobiety na tym zarobią na emeryturach, ale mężczyźni stracą. W nowym systemie tylko do 2014 r. wypłacana będzie tzw. emerytura mieszana, której część wyliczana będzie według starych zasad, na podstawie kwoty bazowej i lat pracy. Potem liczyć się będą tylko odłożone składki, tym większe, im dłużej będziemy pracowali. A im później odejdziemy na emeryturę, tym statystycznie krócej przeżyjemy, co też będzie miało wpływ na wysokość świadczenia.

NA PIERWSZY OGIEŃ KOBIETY

W tym roku kobiety urodzone w 1949 r. będą pierwszymi osobami, które uzyskają prawo do wypłaty emerytury z OFE. Specjalna ustawa o tzw. emeryturach kapitałowych przewiduje, że do ukończenia 65 lat będą otrzymywać za fundusze zgromadzone w II filarze tzw. emeryturę okresową.

Wypłaci ją OFE, do którego należą, a do domu dostarczy, wraz z emeryturą z I filaru, ZUS. Emerytura okresowa będzie wyliczona na podstawie tablic trwania życia wspólnych dla mężczyzn i kobiet. Jeśli jednak kobieta nie zgromadziła w OFE kapitału równego 20-krotności zasiłku pielęgnacyjnego (obecnie 3.263 zł), nie nabędzie prawa do emerytury okresowej. Wtedy jej kapitał z OFE trafi do ZUS, powiększając emeryturę z I filara. Będzie więc miała wypłacaną wyłącznie emeryturę z ZUS.

Nie będzie niestety emerytur małżeńskich, obliczanych ze wspólnie zgromadzonego przez małżonków kapitału. Ustawa przewiduje, że jeśli pobierająca emeryturę okresową kobieta umrze, jej kapitał w OFE przez osiem lat dziedziczyć będzie mąż lub krewni.

JAK DOSTAĆ NOWĄ EMERYTURĘ

* złożyć wniosek do ZUS o emeryturę
* ZUS powiadomi o tym nasz OFE
* OFE obliczy zgromadzony kapitał i poinformuje ZUS
* ZUS po ustaleniu prawa do emerytury obliczy jej wysokość i zwróci się do OFE o wypłatę swojej części
* całą emeryturę wypłaci ZUS
* jeśli okaże się, że kapitał w OFE jest za mały, nie dostaniemy emerytury kapitałowej, tylko zebrane składki OFE przekaże do ZUS, który wypłaci jedną emeryturę.

Po ukończeniu 65 lat kobieta otrzymująca emeryturę okresową, przeniesie pozostały po wypłacie tego świadczenia kapitał z OFE do odrębnego zakładu emerytalnego. Ten przyzna jej świadczenie dożywotnie.

ILE TO BĘDZIE

Jak szacuje Komisja Nadzoru Finansowego, kobieta urodzona w 1950 r., która pracuje od 25. roku życia i zarabia obecnie 5 tys. zł brutto, po ukończeniu 60 lat dostanie 1.887 zł emerytury. Z tego 1.703 zł będzie starej emerytury, 184 zł nowej, a relacja ostatniej pensji na rękę do emerytury na rękę wyniesie ok. 49 proc.

EMERYTURY MIESZANE

Dla pionierek nowego systemu emerytalnego, które nie przystąpiły do OFE, wymyślono miękkie lądowanie, czyli system mieszany obliczania emerytur. Zbierane dopiero od dziesięciu lat składki nie pozwolą bowiem kobietom na odłożenie dużego kapitału. Dlatego w zależności od roku odejścia na emeryturę, wyliczana ona będzie w częściach po staremu i po nowemu. Przedstawiamy to w tabeli:
rok odejścia wysokość emerytury
2009 80 proc. starej, 20 proc. nowej
2010 70 proc. starej, 30 proc. nowej
2011 55 proc. starej, 45 proc. nowej
2012 35 proc. starej, 65 proc. nowej
2013 20 proc. starej, 80 proc. nowej

Jeśli kobieta w 2009 r. skończy 60 lat, ale będzie chciała dalej pracować i wniosek o emeryturę złoży np. w 2012 r., dostanie emeryturę mieszaną w proporcjach z 2009 r., kiedy to uzyskała uprawnienia emerytalne.

KOMU POMOSTÓWKA

Pomostówki dostaną osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r., a przed 1 stycznia 1969 r. Muszą wykazać co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, zgodnie z wykazem załączonym do ustawy o pomostówkach.

Osoby, które rozpoczęły pracę zawodową przed 1 stycznia 1999 r. muszą udowodnić, że choć dzień pracowały w szczególnych warunkach lub wykonywały prace o szczególnym charakterze zgodnie z wykazem Rady Ministrów z lutego 1983 r.

WARUNKI KONIECZNE DO SPEŁNIENIA

Na emeryturę pomostową można przejść na pięć lat, (w niektórych zawodach na 10 lat) przed osiągnięciem ustawowego wieku emerytalnego, czyli w wieku 55 lat kobiety i 60 lat mężczyźni. Trzeba mieć też staż ubezpieczeniowy - 20 lat kobiety, 25 lat mężczyźni oraz rozwiązać umowę o pracę. Po 31 grudnia 2008 r. należy pracować na pełnym etacie w zawodzie znajdujących się w wykazie prac szczególnych lub o szczególnym charakterze. Aby dostać pomostówkę trzeba rozwiązać umowę o pracę.

JAK BĘDĄ LICZONE

Pomostówki liczone będą jak nowe emerytury metodą kapitałową. Wysokość pomostówki zależeć będzie od stanu naszego konta emerytalnego oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego. Zgromadzone składki podzielone będą przez przewidywaną długość naszego życia. Im kto dłużej przepracował przed 1999 r., tym jego pomostówka będzie większa. Później przeliczniki będą coraz mniej korzystne, bo od 1999 r. liczyć się będą tylko składki, zgromadzone na naszym koncie emerytalnym. Minimalna pomostówka nie będzie mogła być niższa od najniższej zwykłej emerytury.

KIEDY BĘDĄ ZAWIESZONE

Na emeryturze pomostowej można będzie pracować, tyle nie w żadnym z zawodów znajdujących się w wykazie prac szczególnych lub o szczególnym charakterze. Wtedy bez względu na wysokość uzyskiwanych dochodów, pomostówka zostanie zawieszona. W innych zawodach można dorabiać na ogólnych zasadach, czyli do 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia bez obawy zmniejszenia emerytury, a przy 130 proc. z jej zawieszeniem.

KOMU REKOMPENSATA

Dostanie ją ten, kto ma 15 lat pracy szczególnej przed 1 stycznia 2009 r., ale jego zawodu nie ma na nowej liście prac szczególnych i dlatego nie może dostać pomostówki. Wtedy gdy będzie odchodził na ustawową emeryturę, ZUS doliczy mu do kapitału początkowego rekompensatę za lata pracy w szczególnych warunkach.

KTO PO STAREMU

Urodzeni po 1 stycznia 1949 r. mają teraz tylko jedną szansę przejścia na wcześniejszą emeryturę - na podstawie art. 184 ustawy emerytalnej. Muszą tylko udowodnić, że na 31 grudnia 1998 r. mieli staż ubezpieczeniowy 20 lat (kobiety) lub 25 lat (mężczyźni), w tym 15 lat pracy szczególnej wg wykazu z 1983 r. Muszą jednak rozwiązać umowę o pracę, natomiast ustawa o pomostówkach zniosła im inną przeszkodę - przynależność do OFE. Będą musieli tylko wraz z wnioskiem o emeryturę złożyć wniosek o przekazanie składek z OFE do budżetu państwa.

Na wcześniejsze emerytury mogą też przechodzić kobiety i mężczyźni, którzy uprawnienia do takiego świadczenia uzyskali do końca 2008 r., ale nie wystąpili do ZUS o takie emerytury. Np. kobiety które ukończyły 55 lat i mają 30 lat pracy lub mężczyźni którzy skończyli 60 lat i mają 35-letni staż pracy. Muszą jedynie pamiętać, aby wniosek złożyć przed ukończeniem ustawowego wieku emerytalnego (60 lat kobiety, 65 lat mężczyźni).

NIE TRZEBA SIĘ ZWALNIAĆ Z PRACY

Ustawa o emeryturach kapitałowych wprowadziła zasadę korzystną dla przyszłych emerytów. Osoby które spełnią warunki przejścia na emeryturę, nie będą się musiały zwalniać z pracy, aby ją dostać. Jest tylko jeden wyjątek - nauczyciele, którzy aby dostać emeryturę z Karty Nauczyciela, muszą się zwolnić z pracy.

Jeśli ktoś ma już prawo do takiej emerytury, ale ją zawiesił, bo się nie zwolnił z pracy, może wystąpić do ZUS o odwieszenie emerytury. Trzeba będzie tylko złożyć w ZUS wniosek, o czym zresztą ZUS sam poinformuje. Pobierając emeryturę i pracując trzeba będzie jednak liczyć zarobki, aby nie przekroczyć progów dochodowych, których przekroczenie spowoduje zmniejszenie lub zawieszenie emerytury.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gazetalubuska.pl Gazeta Lubuska