Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Sąd nad Judaszem. W Pruchniku znów spalili kukłę Judasza. "Ten zwyczaj jest barbarzyński" - komentuje Forum Polskich Żydów

Stanisław Sowa
Autor: Roman Kijanka/Gazeta Jarosławska
Portal ekspresjaroslawski.pl opublikował film ze scenami tzw. sądu nad Judaszem, który w Wielki Piątek po południu odbył się na ulicach Pruchnika w pow. jarosławskim. Widać na nim, jak dzieci okładają kijami Judasza, którego wyobrażeniem jest pejsata kukła z wielkim nosem. Wydarzenie wzbudziło duży rezonans w mediach w Polsce i za granicą.

„Sąd nad Judaszem” to stary miejscowy zwyczaj wielkanocny, sięgający co najmniej XVIII w.

- Judasza sądziło się od zawsze. To stary przedwojenny zwyczaj, bardzo popularny ongiś na terenach południowej Polski. A obecnie tylko u nas praktykowany – opowiadał przed laty „Nowinom” Jerzy Lizak, autor książki "Pruchnickie okruchy". W jego książce znajduje się reprodukcja fotografii z 1941 roku. Otoczony tłumem dzieciaków z pałami, ówczesny Judasz, do złudzenia przypomina tradycyjnego galicyjskiego Żyda. Ma olbrzymi garbaty nos, brodę i pejsy, a na ramieniu białą opaskę z gwiazdą Dawida.

Sąd nad Judaszem w Pruchniku. Dzieci z kijami wymierzają sprawiedliwość

W ostatnich latach zwyczaju zaniechano. Kojarzył się z kultywowaniem przemocy. Podnoszono też, że ma wydźwięk antysemicki

Film, który zarejestrowaliśmy w 2009 roku:

W miniony piątek wielka słomiana kukła Judasza ponownie zawisła w Pruchniku. Konkretnie na ulicy Jana Pawła II (to główna ulica Pruchnika, który jest wsią i siedzibą gminy). Zgodnie z dawnym zwyczajem Judasz został odcięty, a następnie zawleczony na plac przed kościołem. Tu o godz. 15 (w tradycji to godzina śmierci Chrystusa na krzyżu) odbywa się sąd nad Judaszem. Za 30 srebrników, które wziął Judasz za zdradzenie Chrystusa, kukła zdrajcy otrzymuje 30 uderzeń. Dzieci uderzają kukłę kijami. Scenie przygląda się zgromadzony dookoła tłum. Ludzie nagrywają widowisko smartfonami.

Na filmie możemy zobaczyć, jak kukła z wielkim nosem, z napisem „Judasz 2019 r. Zdrajca!!”, wleczona jest uliczkami Pruchnika. Judasza ciągnie dorosły mężczyzna. Na skrzyżowaniach ulic zatrzymuje się i wtedy dzieci okładają kukłę kijami. W pewnym momencie dzieci odsuwają się i kukła otrzymuje razy, które wielkim drągiem wymierza dorosły mężczyzna. Uderza trzynaście razy, a zgromadzony wokół tłum głośno odlicza uderzenia.

Sąd nad Judaszem. W Pruchniku znów spalili kukłę Judasza. "T...

Sąd nad Judaszem w Pruchniku. Reakcja na wydarzenie w Pruchniku

Powrót do dawnej tradycji w Pruchniku wywołał ożywioną dyskusję w mediach społecznościowych. Pojawiają się głosy oburzenia, że to gloryfikowanie przemocy i antysemityzm. Z drugiej strony słychać argumenty, że ktoś doszukuje się Bóg wie czego, a przecież to tylko folklor i stary miejscowy zwyczaj.

Forum Polskich Żydów skomentowało wydarzenia w Pruchniku na twiterze: „Spalenie kukły Żyda-Judasza. Nie da się bronić okładania kijami kukły Żyda, podpalania, po czym wrzucenia do rzeki. Ten zwyczaj jest barbarzyński. Trzeba ten relikt wyrzucić na śmietnik w imię rozsądku. Jednocześnie nie robić z tego międzynarodowej afery. Także w imię rozsądku”.

CZYTAJ TEŻ: Sąd nad Judaszem w Pruchniku. Jest komentarz biskupa Konferencji Episkopatu Polski
Kto zdecydował o powrocie do dawnej tradycji? Kto był organizatorem „Sądu nad Judaszem?”. Na stronie Urzędu Gminy Pruchnik znaleźliśmy tylko zapowiedź spektakli o tematyce wielkopostnej, które były wystawiane w sali widowiskowej Gminnego Centrum Kultury, Sportu i Turystyki w Pruchniku. Ani słowa o „Sądzie nad Judaszem”.

Jak udało nam się nieoficjalnie dowiedzieć, wielkopiątkowe widowisko było inicjatywą grupy mieszkańców. Kukłę Judasza w centrum Pruchnika powiesiło w nocy z czwartku na piątek trzech zamaskowanych mężczyzn. Inna kukła zawisła w pobliskiej miejscowości Tyniowice. Dwie kukły zawisły również w nieodległych Tuligłowach.

ZOBACZ TEŻ: Biją się po gołych nogach dyskami z kawałkami szkła. Krwawy rytuał pokutny we włoskim miasteczku

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo

Materiał oryginalny: Sąd nad Judaszem. W Pruchniku znów spalili kukłę Judasza. "Ten zwyczaj jest barbarzyński" - komentuje Forum Polskich Żydów - Nowiny

Wróć na gazetalubuska.pl Gazeta Lubuska