Sezon na kurki trwa, ale uważaj na „kurkę jadowitą”. Sprawdź, jak wygląda pieprznik jadalny, gdzie rośnie i z czym go można pomylić

Kurki, czyli pieprzniki to wyjątkowo cenione kulinarnie grzyby. Mają wiele zastosowań, choć warto pamiętać o tym, by ich nie smażyć ani nie solić, bo pod wpływem takiej obróbki tracą niektóre właściwości korzystne dla zdrowia. Sprawdź, jak przygotować kurki, żeby były smaczne i zdrowe.
Kurki wyglądają dość charakterystycznie i pomimo że należą do grzybów blaszkowych, wśród których jest najwięcej gatunków niejadalnych i trujących, ich rozpoznanie jest stosunkowo łatwe. Jednak okazuje się, że i pieprzniki jadalne można pomylić z innymi grzybami.

Sprawdź też: Na jakie gatunki borowików trzeba uważać? Nie wszystkie są jadalne

Pieprznik jadalny wyróżnia się intensywnie żółtym kolorem, w którym jest zarówno kapelusz, jak i trzon grzyba. U młodych okazów kapelusz ma lekko wypukły kształt, z podwiniętym brzegiem, natomiast u starszych jest on lejkowaty. Charakterystyczne dla kurek są grube i mocne blaszki (listewki), które mogą mieć nieregularny kształt – bywają rozwidlone lub połączone ze sobą ukośnie lub poprzecznie. Blaszki z kapelusza płynnie przechodzą na trzon grzyba. Kurki nie są zbyt duże, choć zdarzają się okazy mierzące 10-12 cm średnicy (kapelusze). Trzony są krótkie i wyglądają, jakby rozszerzały się wprost w kapelusz.

Jedną z zalet kurek jest to, że sezon na nie jest wyjątkowo długi. Te grzyby pojawiają się w lasach już w czerwcu, a nawet pod koniec maja. A zbierać je można do października, a nawet listopada, w zależności od warunków pogodowych.

Kurki to grzyby, które można spotkać zarówno w lasach iglastych, jak i liściastych. Nie są związane z określonym gatunkiem drzew, choć często rosną pod świerkami. Lubią piaszczyste gleby.

Pieprznik jadalny można przede wszystkim pomylić z innymi gatunkami pieprzników, takimi jak:

• pieprznik ametystowy – ma bardziej nieregularny kształt kapelusza i blaszek oraz lekko różowe lub fioletowe zabarwienie,
• pieprznik pomarańczowy – to grzyb mniejszy od kurek (kapelusz o średnicy do 4 cm), o szeroko rozstawionych blaszkach.

Obydwa te gatunki są bardzo podobne do pieprznika jadalnego – w szczególności mają mocne blaszki o nieregularnym przebiegu, które ciągną się od kapelusza na trzon. Pomyłki są o tyle niegroźne, że to również grzyby jadalne i smaczne (choć pieprznik pomarańczowy jest bardzo rzadki i z tego względu lepiej go nie zbierać).

Inaczej wygląda sprawa z lisówką pomarańczową, która bywa mylona z kurką. Jest nawet nazywana fałszywą kurką lub kurką jadowitą. Ten grzyb jest niejadalny, a jego spożycie powoduje zatrucia pokarmowe. Ich przebieg może być różny, w zależności od stanu organizmu. Dlatego na pomylenie tych grzybów trzeba uważać.

Lisówkę od kurki odróżniają m.in. blaszki, które u lisówki są znacznie cieńsze i delikatniejsze, za to gęściej ułożone. Lisówki mają też ciemniejszy, bardziej pomarańczowy kolor. Grzyby różnią też proporcje trzonu, który u lisówki jest cienki i wydłużony, natomiast u kurek krótki i krępy. Lisówki teoretycznie pojawiają się w lasach później niż kurki (od września), jednak nie można wykluczyć różnych anomalii i trzeba być ostrożnym przez cały sezon.

Kurki i lisówki są podobne do siebie i potrzeba pewnego doświadczenia, by te grzyby skutecznie odróżniać. Przekonała się o tym pewna tiktokerka, polecająca radośnie „jajecznicę z kurkami”, które okazały się właśnie lisówkami. I choć dziewczyna deklaruje, że nic się jej nie stało, nie idźmy w jej ślady. Samodzielne zbieranie grzybów wymaga przygotowania, wiedzy i doświadczenia. Najlepiej zdobywać je, zbierając grzyby w towarzystwie osoby, która się na nich zna. Jeśli nie mamy takiej możliwości – uczmy się, zaczynając od łatwych do rozpoznania gatunków.

Podpowiadamy: Na co zwrócić uwagę, zbierając kanie. Czym różnią się od muchomora sromotnikowego?

Korzystajmy z profesjonalnych atlasów grzybów oraz wiedzy członków np. grup grzybiarskich w mediach społecznościowych. Ale wybierajmy te wyspecjalizowane w rozpoznawaniu grzybów. Nie bójmy się też pytać i upewniać, że znalezione przez nas okazy to rzeczywiście grzyby jadalne (zapoznajmy się z regulaminem, który w wielu grupach definiuje, jak powinny wyglądać zdjęcia grzybów, by ich identyfikacja była możliwa). Aby prawidłowo rozpoznawać grzyby, niestety trzeba czasu i pewnego wysiłku. Pamiętajmy, że moda na zbieranie grzybów może być zgubna. Brak wiedzy i przygotowania grozi nie tylko zatruciem pokarmowym, ale też ciężkim uszkodzeniem narządów, a nawet śmiercią.

Oczywiście ten artykuł zwraca tylko uwagę na możliwość pomyłki i może być jedynie punktem wyjścia do dalszych dociekań i poznawania grzybów.

Poznaj też: Pieprzniki trąbkowe, które rosną jesienią. Sprawdź, jak wyglądają te grzyby i gdzie ich szukać?

Wybrane źródła

• Laux, H.E., Atlas grzybów, Warszawa 2023 (wydanie ósme)
• Orłowski, J., Praktyczny atlas grzybów, Warszawa 2019