Ważne jest, w jaki sposób przyjmujemy spadek. Bo od tego zależy, w jakim stopniu będziemy odpowiadali za długi.
ZASADY PRZYJĘCIA
1. Spadkobierca może przyjąć spadek:
* bez ograniczenia odpowiedzialności za długi - jest to tak zwane przyjęcie proste;
* z ograniczeniem tej odpowiedzialności - nazywamy to przyjęciem z dobrodziejstwem inwentarza.
WAŻNE
Aby móc bronić się przed wierzycielami wykorzystując ograniczenie odpowiedzialności za długi, musi być sporządzony spis inwentarza wchodzącego w skład spadku. Wykonuje go komornik - na koszt spadkobierców, którzy w taki właśnie sposób przyjęli majątek.
2. Spadkobierca zawsze może też odrzucić spadek.
WAŻNE TERMINY
1. Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tym, że dziedziczy.
UWAGA
Niezłożenie oświadczenia w terminie jest jednoznaczne z prostym przyjęciem spadku.
2. Nawet jeśli wcześniej złożymy w sądzie wniosek o stwierdzenie nabycia spadku, nie oznacza to wcale, że mamy czas na złożenie oświadczenia do terminu sprawy spadkowej. Bo jeśli zdarzy się tak, że odbędzie się ona po upływie pół roku od śmierci spadkodawcy, to sąd na takiej sprawie już nie będzie mógł przyjąć naszego oświadczenia.
3. Gdy spadkobiercą jest osoba:
* która nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych;
* co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia; lub
* prawna;
- to brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczne z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
UWAGA
Co się dzieje, jeżeli jeden ze spadkobierców przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza?
Uważa się wówczas, że w ten sam sposób przyjęli go również spadkobiercy, którzy nie złożyli w terminie żadnego oświadczenia.
4. Jeżeli przed upływem terminu do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku spadkobierca zmarł i go nie złożył, mogą to zrobić jego spadkobiercy. W tym przypadku termin nie może się skończyć wcześniej, niż termin do złożenia oświadczenia co do spadku po zmarłym spadkobiercy.
WAŻNE
Nie można odwołać oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Można natomiast wystąpić do sądu o zatwierdzenie uchylenia się od oświadczenia złożonego pod wpływem błędu. Ta zasada prawna dotyczy również braku oświadczenia.
GDZIE SKŁADAMY
Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku składa się:
* przed sądem;
* przed notariuszem;
* ustnie lub na piśmie - z podpisem urzędowo poświadczonym.
WARTO WIEDZIEĆ
1. Spadkobierca, który odrzucił spadek zostaje wyłączony od dziedziczenia - tak jakby nie dożył tak zwanego otwarcia spadku.
ZAPAMIĘTAJ
Otwarcie spadku to określenie prawne. Oznacza jego przejście ze spadkodawcy, czyli osoby zmarłej, na spadkobiercę lub spadkobierców. W polskim prawie cywilnym otwarcie spadku następuje w chwili śmierci spadkodawcy.
2. Spadkobierca dziedziczący zarówno z mocy testamentu, jak i ustawy może spadek odrzucić jako spadkobierca testamentowy, ale przyjąć jako ustawowy.
3. Ani Skarb Państwa, ani gmina nie mogą odrzucić spadku, który przypadł im z mocy ustawy. Te podmioty nie składają oświadczenia o przyjęciu i uważa się, że stało się to z dobrodziejstwem inwentarza.
PRAWA WIERZYCIELI
1. Jeżeli spadkobierca odrzucił spadek z pokrzywdzeniem swoich wierzycieli, wówczas każdy z nich może żądać, aby ten krok został uznany za bezskuteczny (według przepisów o ochronie wierzycieli w razie niewypłacalności dłużnika).
2. Uznania odrzucenia spadku przez dłużnika za bezskuteczne można żądać w ciągu sześciu miesięcy od chwili otrzymania wiadomości o odrzuceniu - ale nie później niż przed upływem trzech lat od odrzucenia.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ
UWAGA
Do chwili przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko ze spadku. Ale od chwili przyjęcia ponosi odpowiedzialność z całego swego majątku.
1. W razie prostego przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe bez ograniczenia.
2. W razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w tak zwanym inwentarzu stanu czynnego spadku, czyli rzeczy i wierzytelności wchodzących w jego skład. Taki spis sporządza komornik.
To ograniczenie odpowiedzialności odpada, jeżeli spadkobierca podstępnie nie podał do inwentarza przedmiotów należących do spadku albo podał do inwentarza długi, które nie istnieją.
3. Jeżeli spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza spłacił niektóre długi spadkowe nie wiedząc o istnieniu innych, ponosi odpowiedzialność za niespłacone długi tylko do wysokości różnicy między wartością ustalonego w inwentarzu stanu spadku, a wartością długów, które spłacił.
4. W sytuacji, gdy spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza spłacając niektóre długi spadkowe, wiedział o istnieniu innych zadłużeń, ponosi odpowiedzialność za nie ponad wartość stanu czynnego spadku. Ale tylko do takiej wysokości, w jakiej byłby obowiązany je zaspokoić, gdyby spłacał należycie wszystkie długi spadkowe.
5. Odpowiedzialność spadkobiercy z tytułu zapisów zwykłych i poleceń ogranicza się do wartości tak zwanego stanu czynnego spadku.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ SOLIDARNA
1. Do chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe.
2. Jeżeli jeden ze spadkobierców spełnił świadczenie, może żądać zwrotu od pozostałych spadkobierców w częściach, które odpowiadają wielkości ich udziałów.
3. Od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi w stosunku do wielkości swoich udziałów.
SPRZEDAŻ SPADKU
1. Spadkobierca, który spadek przyjął, może go zbyć w całości lub w części. Ta sama zasada dotyczy zbycia udziału spadkowego.
2. Nabywca spadku - ale nie poszczególnych rzeczy wchodzących w jego skład - wstępuje w prawa i obowiązki spadkobiercy.
3. Nabywca spadku ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe w tym samym zakresie, co zbywca. Ich odpowiedzialność względem wierzycieli jest solidarna.
4. W razie zbycia spadku spadkobierca nie ponosi odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady fizyczne i prawne poszczególnych przedmiotów należących do spadku.
W PIGUŁCE
1. Jeśli zmarły nie pozostawił testamentu, oznacza to, że jego majątek będzie podzielony zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego. To tak zwane dziedziczenie ustawowe.
UWAGA
Śmierć bliskiej nam osoby nie oznacza, że automatycznie przyjmujemy jego majątek. Aby uregulować sprawy majątku po zmarłym, trzeba załatwić tak zwane stwierdzenie nabycia spadku. Zrobimy to w sądzie lub u notariusza.
2. Z kolei stwierdzenie nabycia spadku nie jest jednoznaczne z nabyciem własności określonych składników. Sąd nie określa, co wchodzi w skład spadku, a jedynie to, kto go nabył i w jakich częściach (udziały ułamkowe). Do nabycia określonego składnika potrzebny jest dział spadku. Tego również dokonamy przed sądem lub notariuszem.
3. Zgodnie z Kodeksem cywilnym w przypadku dziedziczenia ustawowego po zmarłym w pierwszej kolejności dziedziczy małżonek oraz dzieci, którym prawo przysługuje to na takich samych zasadach. Nie ma znaczenia, czy potomek pochodzi z pierwszego, drugiego czy kolejnego małżeństwa, nieformalnego związku, czy też został adoptowany.
Małżonek i dzieci dziedziczą w częściach równych. Jednak część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż 1/4 całości spadku.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
