Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Sprawdź, jak przejść na rentę inwalidzką

Irena Boguszewska
Starając się o rentę, musisz m.in. wypełnić wniosek. Może być wycofany nie później niż do dnia uprawomocnienia się decyzji w sprawie renty, to jest w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.
Starając się o rentę, musisz m.in. wypełnić wniosek. Może być wycofany nie później niż do dnia uprawomocnienia się decyzji w sprawie renty, to jest w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji. DiGiTouch
To już pewne - będziemy musieli dłużej pracować do emerytury. W związku z tym pewnie wielu z nas będzie chciało starać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Poznaj wymagania, jakie trzeba spełnić.

1. Prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który - jednocześnie - spełnia następujące warunki:

* został uznany za niezdolnego do pracy;

* ma wymagany - stosowny do wieku, w którym powstała niezdolność do pracy - okres składkowy i nieskładkowy;

* niezdolność do pracy powstała w okresach składkowych (na przykład ubezpieczenia, zatrudnienia) lub nieskładkowych (choćby w okresie pobierania zasiłku chorobowego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego) - albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

ZAPAMIĘTAJ
Za niezdolną do pracy uważa się osobę, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania tej zdolności po przekwalifikowaniu.

2. Wymóg powstania niezdolności do pracy w określonym ustawą emerytalną czasie nie obowiązuje osób, które łącznie spełniają trzy warunki:

* zostały uznane za całkowicie niezdolne do pracy; oraz

* posiadają wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

* legitymują się co najmniej 20-letnim (w przypadku kobiet) i 25-letnim (w przypadku mężczyzn) okresem składkowym i nieskładkowym.

Rodzaje niezdolności

1. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.

2. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła - w znacznym stopniu - zdolność do pracy zgodnej z posiadanymi przez nią kwalifikacjami.

3. W przypadku stwierdzenia naruszenia sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych orzeka się niezdolność do samodzielnej egzystencji.

Staż do renty

1. Okres składkowy i nieskładkowy wymagany do uzyskania renty uzależniony jest od wieku osoby, w jakim powstała niezdolność do pracy.

2. Okres ten wynosi:

* 1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;

* 2 lata - jeżeli niezdolność powstała w wieku 20-22 lata;

* 3 lata - w wieku 22-25 lat;

* 4 lata - w wieku 25-30 lat;

* 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

UWAGA
Warunek wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego nie jest wymagany od ubezpieczonego, który stał się niezdolny do pracy z powodu skutków wypadku w drodze do lub z pracy.

3. Okres wymaganych pięciu lat dla osób, u których niezdolność do pracy powstała po ukończeniu 30. roku życia, musi przypadać w ciągu ostatnich 10 lat przypadających przed dniem:

* zgłoszenia wniosku o rentę; lub

* powstania niezdolności do pracy.

4. Do 10-letniego okresu poprzedzającego datę zgłoszenia wniosku o rentę/powstania niezdolności do pracy nie zalicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy (inwalidzkiej), renty szkoleniowej lub rodzinnej.

5. Warunku dotyczącego posiadania 5-letniego okresu składkowego i nieskładkowego w ciągu 10-lecia poprzedzającego dzień zgłoszenia wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy lub dzień powstania niezdolności do pracy nie muszą spełnić osoby, które:

* udowodnią okres składkowy (wymieniony w art. 6 ustawy emerytalnej) wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiet i 30 lat dla mężczyzn; oraz

* zostaną uznane za całkowicie niezdolne do pracy.

ZAPAMIĘTAJ
W tym przypadku data powstania całkowitej niezdolności do pracy nie ma znaczenia.

6. Jeżeli ubezpieczony nie osiągnął wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego - uzależnionego od wieku, w którym powstała niezdolność do pracy - warunek posiadania tego okresu uważa się za spełniony, gdy został zgłoszony do ubezpieczenia:

* przed ukończeniem 18 lat; albo

* w ciągu sześciu miesięcy po ukończeniu nauki w szkole ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub wyższej;

- oraz do dnia powstania niezdolności do pracy miał bez przerwy lub z przerwami nieprzekraczającymi sześć miesięcy okresy składkowe i nieskładkowe.

Wniosek o rentę

1. Ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności następuje na podstawie wniosku (druk ZUS Rp-1) osoby zainteresowanej lub jej pełnomocnika (zgłoszonego na piśmie lub ustnie do protokołu).

UWAGA
Druki potrzebne do wystąpienia o ustalenie renty z tytułu niezdolności do pracy dostępne są nieodpłatnie w każdej jednostce organizacyjnej ZUS-u oraz na jego stronie internetowej www.zus.pl.

2. Wniosek może być zgłoszony:

* u płatnika składek (pracodawca);

* w organie rentowym - właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej, który będzie wydawał decyzję.

Niestety, aby złożyć wniosek przez internet, za pośrednictwem elektronicznej skrzynki podawczej zakładu, trzeba mieć certyfikowany e-podpis.

3. Do wniosku o przyznanie renty trzeba dołączyć:

* kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych (druk ZUS Rp-6) i dokumenty na potwierdzenie ich przebycia (świadectwa pracy, legitymacja ubezpieczeniowa, zaświadczenie szkoły wyższej o programowym toku trwania ukończonych studiów, wyciągi z akt urodzenia dzieci);

* zaświadczenie pracodawcy o wysokości osiąganego wynagrodzenia (druk ZUS Rp-7) lub legitymację ubezpieczeniową z wpisami dotyczącymi zarobków;

* zaświadczenie o stanie zdrowia (formularz ZUS N-9) wydane przez lekarza prowadzącego leczenie - wystawione nie wcześniej niż na miesiąc przed datą złożenia wniosku;

* inną dokumentację medyczną, która może mieć znaczenie dla wydania orzeczenia (historia choroby, karty informacyjne z leczenia szpitalnego czy badania profilaktycznego, dokumentacja rehabilitacji leczniczej lub zawodowej);

* wywiad zawodowy (formularz ZUS N-10);

* ankietę wypełnioną przez płatnika składek;

* kartę wypadku w drodze do pracy lub z pracy - jeśli ubezpieczony zgłasza wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej takim wypadkiem.

UWAGA
Składałaś wniosek o ustalenie kapitału początkowego? W takim przypadku nie musisz dołączać do wniosku o rentę dokumentów potwierdzających okresy składkowe i nieskładkowe przebyte do 31 grudnia 1998 roku oraz potwierdzających wysokość osiąganego wynagrodzenia. Wystarczy, że zaznaczysz to w odpowiednim załączniku, podając jednocześnie numer sprawy kapitału początkowego.

4. Wniosek może być wycofany na prośbę zainteresowanego nie później niż do dnia uprawomocnienia się decyzji w sprawie renty - tj. w terminie jednego miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

Co dalej

1. Oceny niezdolności do pracy i jej stopnia dokonuje lekarz - orzecznik ZUS-u. Zajmuje się również ustaleniami dotyczącymi:

* daty powstania niezdolności do pracy;

* trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności pracy oraz do samodzielnego życia;

* związku przyczynowego niezdolności do pracy/śmierci z określonymi okolicznościami;

* celowości przekwalifikowania zawodowego.

2. Niezdolność do pracy może być orzeczona na okres nie dłuższy niż pięć lat. Ale od tej zasady są wyjątki! Może być orzeczona na dłużej w przypadku:

* gdy według wiedzy medycznej przed upływem tego okresu nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy;

* gdy uprawnionemu do renty przez okres co najmniej ostatnich pięciu lat poprzedzających dzień badania lekarskiego brakuje mniej niż pięć lat do osiągnięcia wieku emerytalnego, to w przypadku dalszego stwierdzenia niezdolności do pracy orzeka się ją na czas do dnia osiągnięcia tego wieku. Wynosi on 60 lat dla kobiety i 65 lat dla mężczyzny.

ZAPAMIĘTAJ

Od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS-u przysługuje prawo wniesienia sprzeciwu do komisji lekarskiej ZUS-u w ciągu 14 dnia od jego doręczenia.

Oferty pracy z Twojego regionu

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gazetalubuska.pl Gazeta Lubuska