Sprawmy, by i u nas kobiety już nie umierały na ten nowotwór

- Jaka ja byłam głupia. Teraz przewartościowałabym zupełnie życie - przyznaje pani Katarzyna. - Zawsze wszystko było ważniejsze niż badania profilaktyczne. Praca, dzieci. A cytologia? Zrobię za miesiąc, za rok. I tak mijały lata. Aż w końcu usłyszałam: rak szyjki macicy.

Sulęcin najlepiej, Żagań i Międzyrzecz najgorzej

- Jedynie co szósta Lubuszanka wykonała badanie cytologiczne w programie profilaktycznym w kierunku wykrywania raka szyjki macicy - bije na alarm dyrektor lubuskiego NFZ Piotr Bromber. - Największa zgłaszalność na badania jest w powiecie sulęcińskim (27 proc.), najmniejsza w żagańskim i międzyrzeckim (po 12 proc.). Słabo jest w Zielonej Górze (16), nieco lepiej w Gorzowie (20). Chcieliśmy sprawdzić, z czego to wynika i przeprowadziliśmy anonimową ankietę. Z odpowiedzi ponad 1000 ankietowanych kobiet wynika, że co dziesiąta Lubuszanka wykonuje badanie raz na 5 lat.
- Ta niska zgłaszalność bardzo nas niepokoi - mówi prof. Jana Skrzypczak, konsultant wojewódzki w dziedzinie ginekologii i położnictwa i dodaje, że w 2018 roku na raka szyjki macicy chorowało 15 na 100 tysięcy kobiet. Kiedy w 2009 roku robione były szczegółowe badania europejskie, okazało się, że w Polsce umieralność jest 70 procent wyższa niż w innych krajach. I to się nie zmienia.

Skandynawscy studenci chcą ten nowotwór... zobaczyć

Prof. Zbigniew Izdebski z UZ zauważa, że studenci medycyny ze Skandynawii przyjeżdżają do Polski, by zobaczyć, jak wygląda rak szyjki macicy, bo u nich tej choroby nie ma.

- Wczesne wykrycie nowotworu to 95-procentowa szansa na całkowite wyleczenie - mówi profesor Jana Skrzypczak.
A ginekolog Jerzy Hołowczyc dodaje: - Rak szyjki macicy jest nowotworem, który rozwija się bardzo powoli, latami. Mamy realną szansę na to, żeby wychwycić zmiany w początkowej fazie. Znamy dokładnie czynnik patogenny, wywołujący raka szyjki macicy - jest to infekcja HPV wirusowa. W Europie Zachodniej jest tak, że w ramach ubezpieczalni pacjentka jest zobowiązana wykonać badanie cytologiczne.

Róża Poźniak-Balicka, onkolog specjalista radioterapii, kierownik Zakładu Radioterapii w Szpitalu Uniwersyteckim w Zielonej Górze: - Badanie cytologiczne to jest minuta. Nie wymaga jakiegoś przygotowania, angażowania czasu. Jest ono niebolesne. Jak rozmawiamy z pacjentkami, które już leczymy, to niektóre od urodzenia dziecka, a mają w tej chwili 60-70 lat, nie były u ginekologa ani razu.

Marek Szwiec, kierownik oddziału onkologii w Szpitalu Uniwersyteckim: - Badania pokazują, że około połowa pań, które zachorowały na raka szyjki macicy, nigdy w życiu nie wykonały cytologii. Różnica w rokowaniu jest olbrzymia pomiędzy bardzo wczesnym zaawansowaniem a tym zaawansowaniem dość późnym. Mamy coraz nowsze leki, większą możliwość leczenia, ale dalej główną rzeczą jest fakt, jak wcześnie się przyjdzie. Jeżeli chodzi o objawy w przypadku raka szyjki macicy, to te ewidentne świadczą o najczęściej późnym nowotworze.

Panie nie wiedzą i się boją...

Dlaczego tak się dzieje? Na podstawie ankiety przeprowadzonej przez lubuski NFZ, można powiedzieć, że panie nie widzą takiej potrzeby, tłumaczą, że nie miały skierowania, że nie wiedzą, gdzie można takie badanie wykonać, że ich nie stać na cytologię, bo jest droga. Panie twierdzą, że boją się bólu podczas badania albo wykrycia czegoś niepokojącego... Pojawiły się też i takie odpowiedzi, że „mój partner zabronił takich badań”.
Jak mówi prof. Józef Haczyński - odpowiedzi mijają się z prawdą... Badania są bezpłatne. Na stronie internetowej lubuskiego NFZ są wymienione 74 punkty, w których je można wykonać (sprawdź wykaz poniżej). Wystarczy zadzwonić i się umówić. Nie potrzeba żadnego skierowania. Poza tym cytologia jest bezbolesna.
Warto dodać, że wdrożenie programu powszechnej profilaktyki opartej na przesiewowym badaniu cytologicznym doprowadziło na świecie do obniżenia o 50 proc. zachorowalności i o 70 proc. umieralności na raka szyjki macicy.

Gdzie kobiety w województwie lubuskim mogą wykonać bezpłatnie cytologię? Podajemy listę za Lubuskim Odziałem Wojewódzkim Narodowego Funduszu Zdrowia:

• Bogdaniec, ul. Leśna 9, tel. 41 240 19 41.
• Gorzów Wlkp., ul. Sienkiewicza 10-11, tel. 95 720 10 32, ul. Piłsudskiego 1b, tel. 95 725 91 11, 95 732 13 29, ul. Towarowa 6a, tel. 95 720 78 87, Dworcowa 4, tel. 95 739 29 08, 95 739 29 00, 95 739 29 01, ul. Dekerta 1, tel. 95 7331 890 lub 892 lub 734 lub 562, ul. Walczaka 23 E, tel. 95 739 29 01, ul. Gwiaździsta 16, tel. 95 720 23 60, ul. Mieszka I 42, tel. 601 99 04 66, Piłsudskiego 1A, tel. 95 720 53 76, ul. Baczyńskiego 24, tel. 95 721 39 78, ul. Obrońców Pokoju 74A, tel. 95 729 42 74.
• Krosno Odrzański, ul. Bohaterów Wojska Polskiego 24, tel. 68 420 04 14.
• Kostrzyn nad Odrą, ul. Narutowicza 6, tel. 41 240 19 04.
• Lipki Wielkie, ul. Szosowa 107, tel. 95 731 23 70.
• Santok, ul. Gorzowska 43, tel. 95 731 61 21.
• Witnica, ul. Piaskowa 4, tel. 41 240 19 42.
• Gubin, ul. Kresowa 258, tel. 68 455 80 62, 68 455 80 77.
• Stargard Gubiński, Stargard Gubiński 1, tel. 68 359 25 28.
• Międzyrzecz, osiedle Centrum 3d, tel. 95 742 25 02, osiedle Centrum 3d, tel. 95 742 25 02, ul. Konstytucji 3 Maja 35, tel. 95 742 82 53.
• Przytoczna, ul. Główna 1 A, tel. 95 717 01 13.
• Pszczew, ul. Rynek 4, tel. 95 742 82 53.
• Skwierzyna, ul. Szpitalna 5, tel. 95 717 01 13.
• Trzciel, ul. Grunwaldzka 7, tel. 95 742 82 53.
• Bytom Odrz., ul. Sadowa 42, tel. 68 387 38 96.
• Kożuchów, ul. Legnicka 19, tel. 607 629 171, ul. Szprotawska 21, tel. 68 355 36 40.
• Nowa Sól, ul. 1 Maja 30, tel. 68 356 35 67, ul. Chałubińskiego 1, tel. 68 38 82 100,
• 68 356 18 36.
• Nowe Miasteczko, ul. Szkolna 1, tel. 68 388 81 02.
• Górzyca, ul. Kostrzyńska 15, tel. 500 5016 48.
• Ośno Lubuskie, ul. Rybacka 3a, tel. 95 757 50 42.
• Rzepin, ul. Słubicka 4, tel. 95 759 63 08.
• Słubice, ul. Nadodrzańska 6, tel. 95 758 20 71 wew. 352, 95 758 22 85, ul. Mickiewicza 5, tel. 95 758 10 45.
• Dobiegniew, ul. Mickiewicza 3, tel. 95 761 19 07.
• Drezdenko, ul. Piłsudskiego 8, tel. 95 763 99 77.
• Strzelce Krajeńskie, al. Wolności 9k, tel. 95 763 07 00, 95 717 50 60, ul. Mickiewicza 2c, tel. 95 763 20 79.
• Krzeszyce, ul. Gorzowska 5, tel. 95 757 30 72.
• Słońsk, ul. Puszkina 22, tel. 95 757 22 17.
• Sulęcin, ul. Witosa 7, tel. 95 755 22 60.
• Torzym, ul. Wojska Polskiego 52, tel. 68 341 36 20.
• Łagów, ul. Toporowska 11, tel. 68 456 40 22.
• Świebodzin, ul. Kilińskiego 7, tel. 68 382 21 18, ul. Młyńska 6, tel. 68 45 64 022, ul. Strzelecka 1, tel. 68 475 60 72, ul. Matejki 1, tel. 68 475 75 00, os. Łużyckie 39, tel. 68 475 65 80.
• Zbąszynek, ul. Długa 1, tel. 68 456 40 22, ul. Kosieczyńska 4, tel. 68 347 95 12.
• Sława, ul. Ogrodowa 2, tel. 603 672 497.
• Wschowa, ul. Zielony Rynek 7, tel. 65 540 63 35, ul. Ks. A. Kostki 33, tel. 65 540 27 61.
• Babimost, ul. Gagarina 18, tel. 68 351 20 24.
• Czerwieńsk, ul. Zielonogórska 2, tel. 601 567 024.
• Sulechów, ul. Bankowa 1, tel. 68 385 33 00, ul. Niepodległości 32, tel. 797 606 250.
• Zielona Góra, ul. Wazów 42, tel. 68 452 77 69 i 68 458 77 78, al. Niepodległości 1, tel. 68 353 06 00, ul. Towarowa 20, tel. 68 353 06 00, ul. Słowacka 27, tel. 68 326 64 00, ul. Anny Jagiellonki 25, tel. 601 567 024, ul. Podgórna 45/4b, tel. 68 324 31 86, ul. Jedności 59, tel. 68 453 01 03, ul. Prof. Szafrana 8, tel. 68 328 25 33, 515 582 533, ul. Zyty 26, tel. 68 329 62 00.
• Gozdnica, ul. Ceramików 30 (dawna Świerczewskiego), tel. 68 360 10 81.
• Szprotawa, ul. Henrykowska 1, tel. 68 376 27 11.
• Żagań, ul. Żelazna 1, tel. 68 477 12 04, 68 477 12 05.
• Lubsko, ul. Poznańska 2, tel. 68 475 77 09.
• Żary, ul. Skarbowa 2, tel. 68 470 36 89.

Zielona Góra Rozmowa z Markiem Prawdą dyrektorem Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce. WIDEO: