Studencie! Sprawdź, zanim pójdziesz odebrać indeks

Ubiegając się o przyjęcie na studia, trzeba liczyć się z koniecznością wniesienia opłaty. Nazywa się ją rekrutacyjną. Pobierają ją zarówno uczelnie publiczne, jak i niepubliczne.

UCZELNIE PUBLICZNE

W odniesieniu do nich maksymalną wysokość opłaty ustala na dany rok akademicki minister nauki. Obecnie najwyższa stawka na większość kierunków wynosi 85 zł. Ale na artystyczne 150 zł, a na sportowe - 100 zł, co wynika z konieczności zorganizowania egzaminów.

ZAPAMIĘTAJ
W przypadku ubiegania się o przyjęcie na kilka kierunków na każdy z nich trzeba wnieść osobną opłatę rekrutacyjną.

NIEPUBLICZNE

Oprócz opłaty rekrutacyjnej pobierają tak zwane wpisowe. Jego wysokość każda szkoła ustala indywidualnie. W pierwszym (i ostatnim) okresie rekrutacji uczelnie bardzo często rezygnują z wpisowego, aby przyciągnąć kandydatów. Jeśli więc jesteśmy zdecydowani na dany kierunek w konkretnej placówce, nie warto zwlekać ze złożeniem dokumentów.

ZASADY NA PIŚMIE

1. Uczelnie mają obowiązek podpisania umowy ze studentem - również studiów bezpłatnych stacjonarnych.

UWAGA
Umowę tę, tak jak każdą, przed podpisaniem należy dokładnie przeczytać.

2. Powinny znaleźć się w niej informacje o:

* wysokości czesnego - uczelnia musi dokładnie określić, kiedy i o ile może wzrosnąć;

WAŻNE
Maksymalna podwyżka powinna zostać sprecyzowana w umowie. Student ma bowiem prawo wymagać, aby możliwe było oszacowanie kosztów całych studiów.

* zasadach płatności - musi zostać zapisana nie tylko wysokość czesnego i ewentualnych rat, ale również terminy ich płatności;

UWAGA
Niedozwolone są zapisy mówiące o jednoczesnym pobieraniu odsetek i dodatkowych opłat w przypadku opóźnień w regulowaniu należności za studia.

* programie studiów i liczbie godzin przeznaczonych na zajęcia - uczelnia ma obowiązek wywiązać się z tych obietnic.

ODSTĄPIENIE OD UMOWY

W takim przypadku szkoła nie ma prawa żądać od studenta zapłaty czesnego na przykład za cały semestr nauki, gdy wykorzystał tylko część zajęć (i to za nie powinien zapłacić). Może jednak potrącić koszty poniesione na ich organizację. Niedozwolone są natomiast zapisy w umowie uniemożliwiające odstąpienie od niej w przypadku zmiany liczby godzin czy programu studiów.

TO JEST ZA DARMO

Zgodnie ze znowelizowaną ustawą Prawo o szkolnictwie wyższym od 1 stycznia 2012 roku uczelniom nie wolno pobierać opłat za:

* rejestrację na kolejny semestr lub rok studiów;

* egzaminy - w tym poprawkowy, komisyjny i dyplomowy;

* wydanie dziennika praktyk zawodowych;

* złożenie i ocenę pracy dyplomowej oraz wydanie suplementu do dyplomu.

TU CI POMOGĄ

W przypadku nieprawidłowości w umowie można zwrócić się do miejskiego/powiatowego rzecznika konsumentów. Pytajcie o nich w urzędzie gminy lub w starostwie.

PRAWA I OBOWIĄZKI

Podstawowym dokumentem, który je określa jest regulamin studiów obowiązujący na danej uczelni. Musi zostać uchwalony przynajmniej na pięć miesięcy przed rozpoczęciem roku akademickiego i powinien być dostępny dla wszystkich zainteresowanych.

WSPARCIE FINANSOWE

Osoby rozpoczynające studia na wiosnę mają te same prawa, co te, które odbierają indeksy jesienią. Mogą więc ubiegać się na przykład o pomoc materialną, czyli przede wszystkim stypendium socjalne. Progi dochodu umożliwiające jego otrzymanie określa minister nauki.

ZAPAMIĘTAJ
Minimalny dochód na osobę w rodzinie uprawniający do ubiegania się o stypendium socjalne wynosi obecnie 592,8 zł. Z kolei maksymalny to 850,2 zł.

Szczegółowe widełki ustalają poszczególne uczelnie, w porozumieniu z samorządem studenckim. Stypendium socjalne może być zwiększone w przypadku zakwaterowania w akademiku lub innym obiekcie - dotyczy to jednak tylko studiujących stacjonarnie.
W szczególnie trudnych, zwłaszcza nagłych sytuacjach, na przykład choroby, przyznawane są zapomogi. Student może je otrzymać dwa razy w roku akademickim. Ponadto uczelnie przyznają stypendia specjalne dla niepełnosprawnych żaków. W tym przypadku wymagane jest orzeczenie odpowiedniego organu.

NAGRODA DLA NAJLEPSZYCH

1. Prymusi mogą natomiast liczyć na stypendium rektora dla najlepszych studentów. Zastąpiło ono dawne stypendia naukowe. Taką nagrodę może otrzymać nie więcej niż 10 procent najlepszych żaków każdego kierunku w danej szkole.

UWAGA
To stypendium jest przyznawane na wniosek studenta.

Przysługuje temu, który za dany rok akademicki uzyskał wysoką średnią ocen lub posiada osiągnięcia naukowe, artystyczne albo też sportowe (międzynarodowe lub krajowe). Szczegółowe zasady ustalają uczelnie.

2. Zdolnym i mogącym wykazać się wybitnymi osiągnięciami studentom przyznawane jest też stypendium ministra nauki za sukcesy w nauce i szczególne osiągnięcia naukowe, artystyczne czy sportowe. Wypłacane jest jednorazowo.

3. Można otrzymywać jednocześnie oba te stypendia. Nie wykluczają też prawa do pobierania tych przyznawanych przez organy samorządu terytorialnego oraz pracodawców, a także pochodzących ze środków funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, jak i innych świadczeń pomocy materialnej.

4. O przyznanie stypendium rektora czy też ministra można się ubiegać nie wcześniej niż po zaliczeniu pierwszego roku studiów.

ZAPAMIĘTAJ
Wszystkie stypendia - również te uzależnione od wyników w nauce - przyznawane są na wniosek studenta.

5. Żak studiujący równocześnie na kilku kierunkach może otrzymywać stypendium socjalne, specjalne dla osób niepełnosprawnych, zapomogę, stypendium rektora dla najlepszych studentów i ministra za wybitne osiągnięcia tylko na jednym, wskazanym przez siebie kierunku studiów.

DRUGI KIERUNEK

Nowe prawo o szkolnictwie wyższym zmieniło również zasady dotyczące studiów na drugim kierunku. Można je rozpocząć za darmo, ale warunkiem bezpłatnego studiowania przez kolejne lata jest spełnienie warunków uprawniających do otrzymania stypendium rektora dla najlepszych studentów. W innych przypadku student będzie musiał zapłacić za przebyty już pierwszy rok nauki.

WAŻNE
Prawo do bezpłatnego rozpoczęcia studiów na drugim kierunku, a także ich darmowego kontynuowania przysługuje tylko raz.

PRZERWA W NAUCE

Prawo do pomocy materialnej student zachowuje podczas tzw. urlopu dziekańskiego - chyba że regulamin uczelni stanowi inaczej. O jego przyznaniu - jak sama nazwa wskazuje - decyduje dziekan. Jego zgoda potrzebna jest również w przypadku ustalania indywidualnego toku studiów czy warunkowego zaliczenia roku.

EGZAMIN KOMISYJNY

Student ma prawo do niego podchodzić, ale niektóre uczelnie dopuszczają takie rozwiązanie tylko w przypadku jednej oceny niedostatecznej. Warunki umożliwiające przystąpienie do tzw. komisyjnego szkoły określają w swoich regulaminach. W komisji sprawdzającej powinien znaleźć się przedstawiciel samorządu studenckiego.

SKREŚLENIE Z LISTY

1. Następuje to, gdy student:

* nie podjął studiów;

* zrezygnował z nich;

* nie złożył w terminie pracy dyplomowej lub egzaminu dyplomowego;

* został dyscyplinarnie wydalony z uczelni.

2. Skreślenie z listy studentów może nastąpić też, gdy:

* nie robi postępów w nauce;

* nie zaliczył semestru lub roku w określony terminie;

* nie wniósł opłat związanych z odbywaniem studiów.

WAŻNE
O skreśleniu z listy studentów decyduje dziekan wydziału. Od jego decyzji, podobnie jak od innych, można odwołać się do rektora, którego decyzja jest już jednak ostateczna.

Źródło: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym.
Motoryzacja do pełna! Ogłoszenia z Twojego regionu, testy, porady, informacje