Obszar dzisiejszych lasów położonych w odległości zaledwie 700 m na południe od stacji kolejowej w Żaganiu, stanowił w okresie wojennym teren obozu jenieckiego Stalag Luft III (Kriegsgefangenen Stammlager der Luftwaffe 3 Sagan). Obóz powstał w 1942 r. w sąsiedztwie istniejącego już wcześniej obozu Stalag VIII C. Przeznaczony był dla żołnierzy – lotników, pilotów i członków załóg samolotów amerykańskich i Królewskich Sił Powietrznych Wielkiej Brytanii (Royal Air Force – RAF). Przebywali w nim również lotnicy z Australii, Nowej Zelandii, Republiki Południowej Afryki, USA i Kanady oraz wielu państw europejskich. Na przełomie 1944 i 1945 r., w żagańskim obozie przebywało ponad 10 tys. jeńców, w tym około 100 polskich lotników.
Obóz znany jest z tzw. Wielkiej ucieczki, którą przeprowadzili więźniowie w nocy z 24 na 25 marca 1944 r. Przystąpiło do niej 80 osób.
Z obozu wydostali się wydrążonym pod ziemią tunelem HARRY. Obóz opuściło 76 jeńców. Cztery ostatnie osoby zostały zatrzymane przez wartowników. W wyniku szeroko zakrojonej akcji poszukiwawczej złapano 73 osoby. Na osobisty rozkaz Hitlera 50 schwytanych uciekinierów zostało zamordowanych. Trzem jeńcom udało się dotrzeć do Wielkiej Brytanii.
Na początku lipca 2016 r. Muzeum Obozów Jenieckich w Żaganiu wraz ze Stowarzyszeniem Lubuska Grupa Eksploracyjna „Nadodrze" w ramach projektu „Lubuska sieć współpracy na rzecz ochrony zabytków" zrealizowało na części terenów poobozowych prace poszukiwawcze. Była to kontynuacja działań zainicjowanych w roku 2015. Poszukiwania prowadzono przy pomocy wykrywaczy metali oraz przy użyciu georadaru. Celem pomiarów georadarowych była lokalizacja tuneli ucieczkowych. Urządzenie wykazało anomalie na głębokości 6m, potwierdzające istnienie tuneli oraz pozwoliło zweryfikować dane zawarte na szkicu jednego z więźniów w odniesieniu do ich przebiegu. Dzięki zastosowanym wykrywaczom metali odnaleziono liczne przedmioty z okresu funkcjonowania obozu tj. łuski, monety, elementy ekwipunku żołnierskiego, przedmioty sztuki obozowej (guzik z wygrawerowanym numerem jenieckim), nieśmiertelniki obozowe jeńców itp. Znaleziska były skrzętnie ewidencjonowane łącznie z określeniem miejsc ich pochodzenia współrzędnymi GPS. Przedmioty te zasilą zbiory Muzeum Obozów Jenieckich w Żaganiu.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
