Tak stwierdza się chorobę zawodową

1. Zasada jest taka: pracodawca ma obowiązek niezwłocznie zgłosić właściwym państwowym inspektorom (sanitarnemu i okręgowemu pracy) każdy przypadek podejrzenia choroby zawodowej.

2. W każdym takim przypadku lekarz (także dentysta) kieruje pacjenta na badania - celem wydania orzeczenia o rozpoznaniu choroby zawodowej albo o braku podstaw do jej rozpoznania.

3. Zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej może również dokonać pracownik (także były), który myśli, że występujące u niego objawy mogą wskazywać na chorobę zawodową.

UWAGA
Pracownik aktualnie zatrudniony zgłasza swoje podejrzenie za pośrednictwem lekarza sprawującego nad nim profilaktyczną opiekę zdrowotną.

4. Rozpoznanie choroby zawodowej u obecnego lub byłego pracownika może nastąpić nie tylko w czasie jego zatrudnienia w narażeniu zawodowym, ale i po zakończeniu takiej pracy - pod warunkiem wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych (w okresie ustalonym w wykazie chorób zawodowych, o którym napiszemy jutro).

KOMU ZGŁASZAMY

1. Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza się:

* właściwemu państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu;

* właściwemu inspektorowi pracy - czyli według miejsca pracy lub według siedziby pracodawcy (w przypadku, gdy dokumentacja dotycząca narażenia zawodowego jest gromadzona w tej siedzibie).

2. Zgłoszenia dokonuje się niezwłocznie - na określonym formularzu.

UWAGA
W przypadku choroby zawodowej o ostrym przebiegu lub podejrzenia, że była przyczyną śmierci pracownika - dodatkowo telefonicznie.

3. Inspektor sanitarny, który otrzymał zgłoszenie, wszczyna postępowanie. W szczególności kieruje pracownika, którego dotyczy podejrzenie, na badanie - w celu rozpoznania choroby zawodowej - do jednostki orzeczniczej. Powiadamiając o tym fakcie pracodawcę i służbę medycyny pracy, która sprawuje profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikiem.

ORZEKAJĄ O CHOROBIE

1. Właściwym do orzekania o rozpoznaniu choroby zawodowej lub o braku podstaw do jej rozpoznania jest lekarz, który spełnia wymagania kwalifikacyjne określone w przepisach o służbie medycyny pracy oraz jest zatrudniony w jednej z jednostek orzeczniczych.

2. Jednostkami orzeczniczymi pierwszego stopnia są:

* poradnie i oddziały chorób zawodowych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy;

* kliniki i poradnie chorób zawodowych uniwersytetów medycznych (akademii medycznych);

* poradnie chorób zakaźnych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy oraz przychodnie i oddziały chorób zakaźnych poziomu wojewódzkiego - w zakresie chorób zawodowych zakaźnych i inwazyjnych zakażeń;

* jednostki organizacyjne zakładów opieki zdrowotnej, w których nastąpiła hospitalizacja (umieszczenie w szpitalu) - w zakresie rozpoznawania chorób zawodowych u pracowników hospitalizowanych z powodu wystąpienia ostrych objawów choroby.

3. Jednostkami orzeczniczymi drugiego stopnia od orzeczeń:

* wydanych przez lekarzy zatrudnionych w jednostkach orzeczniczych - są jednostki badawczo-rozwojowe w dziedzinie medycyny pracy;

* w zakresie gruźlicy - jednostki badawczo-rozwojowe prowadzące rozpoznawanie i leczenie gruźlicy.

OCENA NARAŻENIA

1. Lekarz wydaje orzeczenie lekarskie o rozpoznaniu choroby zawodowej lub o braku podstaw do jej rozpoznania na podstawie:

* wyników przeprowadzonych badań lekarskich i pomocniczych;

* dokumentacji medycznej pracownika;

* dokumentacji przebiegu zatrudnienia;

* oceny narażenia zawodowego.

2. Narażenie zawodowe podlega ocenie, przy której uwzględnia się:

* czynniki chemiczne i fizyczne: rodzaj, wartość stężeń/natężeń i okres narażenia zawodowego;

* czynniki biologiczne: rodzaj, ustalenie czasu kontaktu, okresu utajenia oraz stwierdzenie mechanizmu działania lub drogi szerzenia się czynnika (bez konieczności określenia jego stężenia);

* czynniki o działaniu uczulającym (alergeny): rodzaj czynnika i stwierdzenie kontaktu z nim w czasie pracy - jeżeli występował w środowisku pracy, surowcach, półproduktach lub gotowych wyrobach (bez konieczności określania jego stężenia);

* czynniki o działaniu rakotwórczym: substancje i preparaty chemiczne zakwalifikowane do rakotwórczych, czynniki i procesy technologiczne o takim działaniu;

* pierwotną lokalizację nowotworu oraz okres latencji (od wystąpienia przyczyny do zaistnienia skutku);

* sposób wykonywania pracy: określenie stopnia obciążenia wysiłkiem fizycznym oraz chronometraż (ustalenie czasu potrzebnego na wykonanie pracy w określonych warunkach techniczno-organizacyjnych) czynności, które mogą powodować nadmierne obciążenie narządów lub układów organizmu.

3. Ocenę narażenia zawodowego przeprowadza:

* w związku z podejrzeniem choroby zawodowej - lekarz kierujący na badania w celu wydania orzeczenia o rozpoznaniu choroby zawodowej albo o braku podstaw do jej rozpoznania (jeżeli sprawuje profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikiem);

* podczas ustalania rozpoznania choroby zawodowej - lekarz zatrudniony w jednostce orzeczniczej;

* przy podejmowaniu decyzji o stwierdzeniu choroby zawodowej lub braku podstaw do jej stwierdzenia - właściwy państwowy powiatowy inspektor sanitarny.

4. Ocenę narażenia zawodowego sporządza się na określonym formularzu, wykorzystując dokumentację gromadzoną zgodnie z przepisami przez pracodawców i jednostki organizacyjne inspekcji sanitarnej. A także - jeśli postępowanie dotyczy aktualnego zatrudnienia - na podstawie oceny przeprowadzonej bezpośrednio u pracodawcy.

5. Jeżeli zakres informacji zawartych w dokumentacji jest niewystarczający do wydania orzeczenia lekarskiego, lekarz występuje o ich uzupełnienie do:

* pracodawcy - w zakresie obejmującym przebieg oraz organizację pracy * w tym w godzinach nadliczbowych * dane o narażeniu zawodowym (obejmujące także wyniki pomiarów czynników szkodliwych wykonanych na stanowiskach, na których pracownik był zatrudniony) * stosowane przez pracownika środki ochrony indywidualnej * a w przypadku jego narażenia na czynniki o działaniu uczulającym - o przekazanie próbki substancji w ilości niezbędnej do przeprowadzenia badań diagnostycznych;

* lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikiem - w zakresie dokonania uzupełniającej oceny narażenia zawodowego oraz o udostępnienie dokumentacji medycznej pracownika (wraz z wynikami przeprowadzonych badań profilaktycznych);

* lekarza ubezpieczenia zdrowotnego lub innego prowadzącego leczenie tego pracownika - o udostępnienie dokumentacji medycznej w zakresie niezbędnym do rozpoznania choroby zawodowej;

* właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego - w zakresie oceny narażenia zawodowego, zwłaszcza na podstawie dokumentacji archiwalnej oraz informacji udostępnianej na jego wniosek przez odpowiednie jednostki organizacyjne inspekcji sanitarnej i służby medycyny pracy (w odniesieniu do zakładów, które uległy likwidacji);

* pracownika - w zakresie uzupełnienia wywiadu zawodowego przeprowadzonego przez lekarza wykonującego zawód w ramach indywidualnej praktyki lekarskiej, indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej, grupowej praktyki lekarskiej lub zatrudnionego w zakładzie opieki zdrowotnej albo właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego wydającego skierowanie na badanie w celu rozpoznania choroby zawodowej.

ZAPAMIĘTAJ
Orzeczenie lekarskie przesyłane jest właściwemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu, zainteresowanemu pracownikowi oraz osobie zgłaszającej podejrzenie choroby zawodowej. A w przypadku, gdy zostało wydane przez lekarza zatrudnionego w jednostce orzeczniczej drugiego stopnia - również jednostce orzeczniczej pierwszego stopnia.

CZAS NA ODWOŁANIE

1. Pracownik, który nie zgadza się z treścią orzeczenia lekarskiego, może wystąpić z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania przez jednostkę orzeczniczą drugiego stopnia.

UWAGA
Wniosek o przeprowadzenie ponownego badania składa się w ciągu 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia lekarskiego - za pośrednictwem jednostki orzeczniczej pierwszego stopnia zatrudniającej lekarza, który je wydał.

2. W przypadku wystąpienia pracownika z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania jednostka orzecznicza I stopnia powiadamia o tym właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego.

WAŻNE
Orzeczenie wydane w wyniku ponownego badania jest ostateczne.

TU SĄ PRZEPISY

Szczegółowe zasady postępowania w sprawach zgłaszania podejrzenia, rozpoznania i stwierdzenia chorób zawodowych określa rozporządzenie Rady Ministrów z 30 czerwca 2009 roku w sprawie chorób zawodowych (ogłoszone w Dzienniku Ustaw numer 105, pozycja 869).

Oferty pracy z Twojego regionu