To był pracowity, ale dobry rok dla WFOŚiGW w Zielonej Górze, a przy tym - dla środowiska

Jak to się zaczęło?

Na wstępie trzeba zaznaczyć, że przedmiotem działania Funduszu jest finansowanie inwestycji służących ochronie środowiska i gospodarce wodnej zgodnie z kierunkami polityki ekologicznej państwa i celami strategii rozwoju naszego województwa. W perspektywie 2004-2006 oraz 2007-2013 rolą WFOŚiGW w Zielonej Górze było również wdrażanie środków unijnych w dziedzinie środowiska dla zadań finansowanych z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko oraz Regionalnego Programu Operacyjnego. Dziś spektrum działań Funduszu na rzecz środowiska jest zdecydowanie szersze, i nie chodzi tu o środki unijne, lecz krajowe i nasze statutowe. Gremium beneficjentów wykracza też zdecydowanie poza podmioty prawne, tj. instytucje, samorządy, przedsiębiorców, coraz bardziej otwierając się na osoby fizyczne - czyli po prostu mieszkańców naszego regionu.

Jakie programy i działania realizuje WFOŚiGW?

Jest ich pełna gama. Skala i liczba obsługiwanych programów pomocowych rośnie, już nawet nie z roku na rok, lecz z półrocza na półrocze. Wiodącym zakresem naszych działań w ochronie środowiska, poza ciągle aktualnymi zadaniami statutowymi w komponentach ochrony ziemi, ochrony wód, atmosfery, monitoringu środowiska, ochrony różnorodności biologicznej czy edukacji ekologicznej, stała się obsługa osób fizycznych, szczególnie w działaniach, dzięki którym nasze powietrze staje się czystsze.

Zacznijmy od najbardziej nośnego Programu „Czyste Powietrze” walczącego od 2018 roku ze starymi piecami węglowymi w naszych domach, dotyczący też termomodernizacji domów jednorodzinnych Lubuszan. W ub. roku uproszczono i ułatwiono składanie wniosków, zwiększono też wysokość dofinansowania dla mieszkańców o niższych i bardzo niskich dochodach. Aby dostać wyższą dotację na wymianę „kopciucha” i termomodernizację domu wystarczy do wniosku dodać zaświadczenie o niskich dochodach, wydane przez gminę. Na naszej stronie internetowej oferujemy takie udogodnienia jak kalkulator dotacji, kalkulator ocieplenia budynku czy listę urządzeń i materiałów zgodnych z programem. Ten Program został rozbudowany kilka dni temu (dokładnie 15 lipca tego roku) o wersję zwaną „Czyste Powietrze Plus”. Najnowsze zmiany wprowadzają możliwość uzyskania zaliczki w wysokości do 50% dotacji przez wnioskodawcę przed wymianą starego pieca czy ociepleniem domu, w sytuacji gdy dochody tego wnioskodawcy są bardzo niskie. W lipcu wchodzi też Program „Ciepłe Mieszkanie” - będący wersją „Czystego Powietrza” dla właścicieli mieszkań w budynkach wielorodzinnych. Na taki rodzaj dofinansowania właściciele mieszkań w blokach mieszkalnych czy kamienicach województwa lubuskiego bardzo czekali. Zasady finansowania przedsięwzięć w ramach „Ciepłego Mieszkania” są nieco inne niż w „Czystym Powietrzu”, ponieważ środki finansowe dla budynków wielorodzinnych przyznawać będą gminy, które wystąpią do Funduszu o ich przyznanie, a następnie, w ramach podpisanej z Funduszem umowy, ogłoszą nabór wniosków. WFOŚiGW w Zielonej Górze już wystąpił do NFOŚiGW w Warszawie o pieniądze na ten cel, a gminy lubuskie powinny zacząć się do nas zgłaszać w sierpniu br.

Innowacją w zakresie ochrony atmosfery jest też Program „Moje Ciepło” , realizowany przez NFOŚiGW w Warszawie, do którego wnioski o dofinansowanie zakupu pompy ciepła i paneli fotowoltaicznych mogą składać właściciele nowobudowanych domów jednorodzinnych. My, WFOŚiGW w Zielonej Górze, a szczególnie doradcy energetyczni województwa lubuskiego, wspomagamy Lubuszan radą i pomocą przy wypełnianiu tych wniosków, podobnie zresztą jak przy programie „Mój Prąd”, który także jest realizowany przez NFOŚiGW w Warszawie.

Czy to wszystkie programy prośrodowiskowe Funduszu w zakresie ochrony… mieszkańca województwa lubuskiego?
Na pewno nie. Poza wspomnianymi programami związanymi z ochroną atmosfery dla osób fizycznych, od 2018 roku dotujemy rolników w ramach Ogólnopolskiego programu regeneracji środowiskowej gleb poprzez ich wapnowanie. Jeszcze w 2021 roku prowadziliśmy nabór do programu „Moja Woda”, wspierający Lubuszan w zakupie zbiorników na deszczówkę, budowaniu przydomowych oczek wodnych i innych instalacji gromadzących wodę deszczową. W ub. roku rozpatrzyliśmy blisko tysiąc wniosków tego typu, na tyle wystarczyło nam pieniędzy. W roku 2022 nabór został wstrzymany, bo pieniądze zostały przesunięte na inne programy. Mamy nadzieję, że w przyszłym roku powróci. Od ubiegłego roku realizujemy rządowy program „Agroenergia”, którego celem jest unowocześnienie polskiej wsi i uczynienie polskiego rolnictwa przyjaźniejszym środowisku naturalnemu. To program na dotacje dla rolników; którzy zamierzają zamontować w swoim gospodarstwie odnawialne źródła energii, wychodzących z założenia, że prowadzenie współczesnego gospodarstwa rolnego wiąże się z potencjalnie dużym zużyciem energii elektrycznej, a co za tym idzie - wysokimi kosztami, które można zminimalizować za sprawą optymalnie zaprojektowanej i wykonanej instalacji fotowoltaicznej. Do tego należy wspomnieć o kolejnych programach pomocowych - także dla osób prawnych: Ogólnopolskim programie gospodarki wodno-ściekowej poza granicami aglomeracji ujętych w Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych, realizowanym od lat; Programie usuwania wyrobów azbestowych dla gmin; naszym Programie Priorytetowym „Usuwanie dzikich wysypisk i rekultywacja terenów zdegradowanych”.

A co w przyszłości?
Czeka nas kontynuacja wcześniej rozpoczętych programów i działań statutowych. Bardzo mocno koncentrujemy się na szybkim wdrożeniu uproszczeń w Programie Czyste Powietrze oraz skutecznym finansowaniu inwestycji w budynkach wielorodzinnych w ramach Ciepłego Mieszkania. Prace wdrożeniowe nad zmianami są ukończone, a wszystkie informacje w tej sprawie dostępne są w Funduszu. Nasi doradcy energetyczni od miesiąca sierpnia rozpoczynają cykl spotkań na terenie całego województwa. Pracownicy będą wyjaśniać zasady programów, podpowiedzą jak uzyskać dotację dla swojej inwestycji oraz co jest najistotniejsze na etapie składania wniosków. Nowy, 2023 rok przyniesie też wiele zmian, naszym zdaniem - bardzo dobrych. Po pierwsze 3 stycznia 2023 roku nastąpi uruchomienie nowej, zmienionej wersji Programu „Czyste Powietrze”. Od tego dnia zaczną obowiązywać nowe warunki Programu, zdecydowanie korzystniejsze dla mieszkańców domów jednorodzinnych. Zmiany obejmują m.in. podwyższenie progów dochodowych, zwiększenie wysokości dotacji oraz możliwość złożenia kolejnego wniosku o dofinansowanie dla tych, którzy już wcześniej skorzystali z Programu. Jednocześnie i przede wszystkim promujemy kompleksową termomodernizację, która służy bezpieczeństwu cieplnemu gospodarstw domowych lubuszan.

Szczegóły dotyczące nowych zasad programu ,,Czyste Powietrze” znajdą Państwo na stronie internetowej www.wfosigw.zgora.pl.

Artykuł ukazał się w wydaniu papierowym Gazety Lubuskiej w dniu 29.12.2022 r.