Torby materiałowe na zakupy mogą być szkodliwe dla zdrowia. Jak o nie dbać?

To najczęściej w torbach wielokrotnego użytku przenoszona jest żywność. Papierowe torby na zakupy, przynajmniej na razie, cieszą się dużo mniejszym zainteresowaniem. Posłowie jednak alarmują, że używanie toreb wielokrotnego użytku może narazić konsumenta na kontakt z groźnymi bakteriami i poważne komplikacje zdrowotne. Czy lubiane torby bawełniane, lniane czy konopne faktycznie stanowią jakieś zagrożenie?

– Brytyjscy naukowcy z rządowej agencji do spraw standardów żywienia przeprowadzili testy pobierając próbki z torebek materiałowych. Wynika z nich, że zwierzęce bakterie campylobacter pochodzące z surowej żywności mogą być przenoszone na materiale, co stwarza zagrożenie do zarażenia się przez człowieka – napisali w interpelacji posłowie Paweł Skutecki, Norbert Kaczmarczyk i Jarosław Sachajko zmuszając Ministerstwo Zdrowia do zajęcia stanowiska.

Na pozór sprawa wydaje się nieco niedorzeczna. Do czasu, gdy zobaczy się, jakie skutki nieść może ze sobą kontakt z tymi bakteriami. Ostre bóle brzucha gorączka i biegunka to i tak oznaka łagodnego przejścia takiego zarażenia. Ale w rzadkich wypadkach dochodzić może do porażenia mięśni szkieletowych, zapalenia opon mózgowych czy septycznego poronienia. Sporo problemów, gdy spojrzy się na fakt, że chodzi przecież o zwykłą torbę do przenoszenia jedzenia.

Ministerstwo odpowiedziało, ale wszystkich wątpliwości nie rozwiało. Bo formalnie torba materiałowa według przepisów, na które powołuje się urząd, „może nie być traktowana jako wyrób i materiał przeznaczony do kontaktu z żywnością". To oznacza, że ryzyko stosowania takich toreb bierze na siebie ich właściciel.

– Ryzyko związane z przenoszeniem bakterii Campylobacter za pośrednictwem zabrudzonych toreb materiałowych związane jest z nawykami higienicznymi konsumentów i poziomem świadomości, co do konieczności utrzymania ich w czystości – potwierdza Ministerstwo Zdrowia. Przy okazji informuje również, że od 2005 roku to właśnie kampylobakterioza jest najczęściej zgłaszaną chorobą odzwierzęcą u ludzi. Już około 500 komórek Campylobacter może wywołać pierwsze objawy chorobowe.

Okazuje się również, że nieprane torby materiałowe, które miały kontakt np. z surowym mięsem to nic w porównaniu z... deskami do krojenia. – Z badań przeprowadzonych w Kanadzie wynika, że 48 procent desek do krojenia niewłaściwie mytych po kontakcie z mięsem drobiowym stanowiło główny czynnik ryzyka zakażeń spowodowanych przez Campylobacter – ostrzega MZ.

Jak zatem bronić się przed bakteriami przenoszonymi na torbach...do przenoszenia zakupów?
– Zminimalizowanie ryzyka wystąpienia zatruć pokarmowych dotyczy zastosowania dobrej praktyki higienicznej w czasie zakupów i transportu żywności. W celu zmniejszenia ryzyka zanieczyszczeń krzyżowych należy zwrócić uwagę na prawidłowe korzystanie z toreb materiałowych do wielokrotnego transportu produktów spożywczych. W przypadku stosowania toreb wielokrotnego użycia, zaleca się, zwłaszcza w przypadku zabrudzenia, upranie ich bądź wymianę na nowe. Można również surowe produkty spożywcze (np. mięso, jaja) pakować w oddzielne torebki. Zastosowanie szczególnej ostrożności dotyczy głównie toreb stosowanych do produktów surowych. Torby bawełniane mają zdolność do wchłaniania różnych substancji, w tym także materii organicznej, czy zawiesiny bakteryjnej. Może to sprzyjać przenoszeniu patogenów na inne produkty. Również torby plastikowe stwarzają ryzyko przenoszenia patogenów, poprzez chropowatą strukturę, do której mikroorganizmy mogą przylegać. Torby papierowe są najmniej trwałe, dlatego przy zabrudzeniu zaleca się ich wymianę – radzi ministerstwo.

W chwili obecnej brak jest opracowań naukowych uwzględniających dane z dochodzeń epidemiologicznych potwierdzających lub wykluczających istotne ryzyko szerzenia się kampylobakteriozy poprzez torebki materiałowe.

W wymianę opinii włączyło się również Ministerstwo Środowiska, które podpowiedziało, że „alternatywą dla toreb materiałowych wielokrotnego użytku mogą być torby w całości biodegradowalne wykonane np. ze skrobi. Takie torby z wyglądu są podobne do toreb z tworzywa sztucznego. Mogą być używane wielokrotnie natomiast ulegają rozkładowi na wodę, dwutlenek węgla oraz resztki organiczne w warunkach naturalnych w ciągu kilku miesięcy, bez konieczności zapewnienia do tego procesu specjalnych warunków (np. przekazania do kompostowni).