Tutaj bije serce Zagrzebia (zdjęcia)

Stolica Chorwacji przywitała mnie sino-burymi chmurami, z których przez okrągły dzień siąpił kapuśniaczek. Pogoda w sam raz na wizytę w barze, lub eskapadę po muzeach. Wybrałem trzecie wyjście, czyli spacerek po starówce. Zacząłem od jednej z najbardziej znanych budowli Zagrzebia, czyli Katedry Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i przylegającego do niej pałacu biskupów (chor. Katedrala Uznesenja Blažene Djevice Marije i svetih Stjepana i Ladislava). - To największy kościół katolicki w Chorwacji. Jest znany także jako katedra świętego Stjepana, czyli Stefana, który wcześniej był jego głównym patronem - zaznaczał Iwo, mój przewodnik i pilot podczas ostatniego rajdu po Bałkanach.

Świątynia ma średniowieczną metrykę. Wybudowana została na przełomie XII i XIII w. w miejscu, gdzie wcześniej stał romański kościół. Była wielokrotnie przebudowywana, dlatego obecnie stanowi mieszaninę różnych stylów architektonicznych. Wieńczą ją dwie dzwonnice. Jedna ma 104 metry, druga jest od niej o metr wyższa. Trafiłem właśnie na ich remont, który - jak wyjaśnia chorwacka przewodniczka Milena - trwa od lat i na dobrą sprawę nikt nie wie, kiedy się zakończy.

Zagrzebską diecezję utworzono w 1094 roku. Na początku XII w. z inicjatywy króla Emeryka rozpoczęto budowę świątyni. Pierwszy etap zakończył się w 1217 r. Rozbudowę przerwały jednak wyprawy krzyżowe króla Andrzeja II oraz późniejszy najazd Mongołów. Prace zostały wznowione w 1263 r, zaś w latach 1633-1641 katedrę ozdobiła renesansowa wieża, zaprojektowana i wybudowana przez niemieckiego architekta Jana Albertala.

Obecne dzwonnice zostały dobudowane w 1880 r. po trzęsieniu ziemi, które zniszczyło wiele zabytkowych budowli w Zagzebiu i poważnie uszkodziło katedrę. To dzieło architekta Hermanna Bollégo. Obecnie są symbolem Zagrzebia. Zdobią pocztówki, ale także serwety, talerze i wiele innych pamiątek z tego miasta.

Katedra ma 77 m. długości i 48,2 m. szerokości. Jej powierzchnia przekracza 1,6 tys. m. kw. i może pomieścić aż 5 tys. osób. Niespodziewanie odnajduje tam polski ślad. - W 1994 roku z okazji dziewięćsetlecia diecezji zagrzebskiej mszę świętą w tej katedrze celebrował papież Jan Paweł Drugi. To było wielkie wydarzenie religijne, ale także polityczne, gdyż nasz kraj właśnie odzyskał niepodległość po trwającej kilka lat krwawej wojnie - opowiada Milena.

Pierwsza wzmianka o katedrze pochodzi z 1175 r., kiedy pochowano w niej biskupa Prodana. Była sercem średniowiecznej twierdzy, której reliktem są obecnie baszty obronne i fragmenty murów. W jej skarbcu przechowywane są bezcenne przedmioty sakralne i dzieła sztuki, zgromadzone od XI w. Otacza ją pałac biskupów zagrzebskich, zaś sąsiadujący z nią Plac Kaptolski jest miejscem spotkań młodzieży oraz punktem orientacyjnym dla turystów.