Wysokość emerytury (6)

Obliczanie emerytury

Przykład obliczenia wysokości emerytury osoby, która ma 35-letni okres zatrudnienia (okresy składkowe) i 5 lat studiów (okresy nieskładkowe). Do podstawy wymiaru wskazano wynagrodzenie z okresu 1991 r. - 2000 r., którego stosunek do przeciętnego wynagrodzenia w kraju stanowi 128,47 %. Podstawę wymiaru tej emerytury stanowi kwota 2 161,76 zł (1 683,27 zł z 128,47 %).
Emerytura = 0,24 x 1 683,27 + 0,013 x 35 x 2 161,76 + 0,007 x 5 x 2 161,76 + 403,98 + 983,60 + 75,66 = 1 463,24 zł

Ponadto w wymiarze emerytury uwzględniony jest stały składnik, stanowiący 24 proc. kwoty bazowej. Od 1 czerwca 2001 r. jest to kwota 403,98 zł
(1 683,27 zł x 25 %). Z kolei kwotę bazową wyznacza przeciętne wynagrodzenie miesięczne, pomniejszone o potrącone od ubezpieczonego składki na ubezpieczenie społeczne, w kwartale kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji. Od 1 czerwca 2001 r. jest to przeciętne wynagrodzenie z pierwszego kwartału 2001 r.
Za każdy rok okresów składkowych emerytura stanowi 1,3 % podstawy jej wymiaru, a za okresy nieskładkowe po 0,7 % podstawy wymiaru.
Wysokość emerytury można więc obliczyć według formuły:
Emerytura = 0,24 x kwota bazowa + 0,013 x lata składkowe x PW + 0,007 x lata nieskładkowe x PW
gdzie: 5 PW - podstawa wymiaru.
Podstawę wymiaru ustala się z wynagrodzeń z kolejnych najkorzystniejszych lat wybranych z ostatniego dwudziestolecia albo z 20 najkorzystniejszych lat (nie muszą to być lata kolejne) z całego okresu zatrudnienia. Stosunek wynagrodzeń pracownika do przeciętnego wynagrodzenia w kraju z wybranego okresu pomnożony przez kwotę bazową wyznacza podstawę wymiaru emerytury. Stosunek ten nie może przekroczyć 250 proc. Oznacza to, że górną granicę podstawy wymiaru ogranicza się do kwoty 4 208,18 zł (1 683,27 zł z 250 %).
Dolną granicę emerytury wyznacza kwota najniższej emerytury, która od 1 czerwca 2001 r. wynosi 530,26 zł. Kwota ta podwyższona jest wskaźnikiem waloryzacji emerytur i rent od miesiąca, w którym przeprowadzona jest waloryzacja.
Dolną granicę emerytury przyznanej (kobiecie mającej okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 15 lat ale mniej niż 20 lat; mężczyźnie mającemu okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat ale mniej niż 25 lat) wyznacza kwota stanowiąca 24 proc. kwoty bazowej, tj. 403,98 zł od 1 czerwca 2001 r.
Górną granicę emerytury wyznacza podstawa jej wymiaru.