Z dawnego Trzebiela zostały tylko smętne resztki

Trzebiel nie kryje swoich turystycznych aspiracji. To na terenie tej gminy mieści się większa część wpisanego na listę UNESCO Parku Mużakowskiego, unikalny park geologiczny Łuk Mużakowa, sporo zabytków.

- Mamy nadzieję, że dzięki sieci ścieżek rowerowych goście zwiedzą gminę, zajadą do Trzebiela - mówi Marek Iwlew z urzędu gminy.

Pomnik w pomniku
I tutaj rozpoczyna się problem. Trzebiel jest atrakcyjny turystycznie, ale tylko na papierze. Nawet pytani przez nas mieszkańcy przyznają, że wygląda - cytując - ohydnie. Straszą rozgrzebane budowy i walące się resztki zabytków.
Malowniczy Trzebiel przestał istnieć w 1945 roku, czyli w tym samym czasie, gdy utracił prawa miejskie. I nie stało się to za sprawą zniszczeń wojennych, ale... rozbiórki. Wiele budynków przestało istnieć ponieważ materiał budowlany był potrzebny na odbudowę stolicy.

Trwa dyskusja nad odbudową rynku. Jednak jest to "zabawa" kosztowna, sama wycena może kosztować 100 tys. zł. Na razie należałoby odsłonić piwnice, aby odtworzyć układ parcel. niestety już wiadomo, że do przedwojennego charakteru trudno będzie wrócić, gdyż już został złamany układ - wymagałoby to zniszczenia już postwionych budynków.

Okazuje się, że prawdopodobnie nie da się nawet zrekonstruować słynnej szubienicy, unikalnej w skali kraju. Oto wewnątrz niej wyrosła lipa, która już pretenduje do miana pomnika przyrody.

A co powinniśmy podziwiać w mieście, gdyby nie wyglądało, jak wygląda. Oto, wylotów biegnącej przez miasto drogi strzegły dwie bramy: od zachodu Gubińska i od wschodu Żarska. Kościół, gród (potem zamek) i osady starsze pozostały poza obwarowaniami.

Świątynię z przyległą osadą włączono w obręb fortyfikacji po wzniesieniu drugiej linii murów od wschodniej strony w XV wieku. Rozplanowanie z tamtego okresu zachowało się prawie bez zmian do czasów najnowszych i jest przykładem średniowiecznego układu miasta o małej skali. Średnica obwarowanego miasta miała ledwie 220 metrów.

Niestety nie zachowały się: szpital - stojący dawniej przed Bramą Gubińską oraz związany z nim kościół Św. Krzyża i ratusz - usytuowany kiedyś pośrodku rynku. Z pięknych murów obronnych pozostały tylko nikłe resztki.