Zakładamy własną firmę. Biznes plan to podstawa

Bernadetta Holak, konsultantka w zielonogórskim biurze Organizacji Pracodawców Ziemi Lubuskiej bardzo często rozmawia z przyszłymi przedsiębiorcami: - Przychodzi do nas wielu, zwłaszcza młodych ludzi, mają wspaniałe pomysły, upewniają się, czy przewidzieli wszystkie za i przeciw w swoich planach - opowiada ekspert. - Planowanie działalności to kluczowy moment przed startem firmy.

Jak widzisz własny biznes?

Biznes plan, czyli niezbędny dokument do prowadzenia firmy jest streszczeniem opisu twojego działania. Odpowiada na pytania: kto, co, gdzie, jak i za ile. Służy do oszacowania szans i ryzyka, obliczenia kosztów i przychodów, określa cele działania w ciągu najbliższego roku i w dalszej perspektywie, nawet pięciu lat. Kluczowe jest tutaj określenie sposobu realizacji twoich celów. Musisz przy tym brać pod uwagę realia, w których działasz, a rzeczywistość wciąż się zmienia. Biznes plan potrzebny jest w tej chwili w staraniach o wszelkie dofinansowanie: z pośredniaków, dotacji unijnych, funduszy pożyczkowych. Gotowe dokumenty możesz znaleźć na stronach internetowych. - My także podpowiadamy jak go spisać i ułożyć, ale nie zrobimy tego za przedsiębiorcę - mówi Holak.

Nie ma jednego wzoru biznes planu, ale każdy zawiera stałe elementy m.in. streszczenie, opis produktu lub usługi, opis rynku, konkurencji, grupy docelowej, marketing, sprzedaż, informacje i prognozy finansowe. Zbierz wszelkie informacje o specyfice swojej firmy. Pomogą w tym wszelkie dane statystyczne, badania, opinie, informacje z prasy branżowej i lokalnej, z izb gospodarczych, nawet z książki telefonicznej i oczywiście z internetu.

Krok pierwszy - streszczenie

Spisujesz: dane o przedsiębiorstwie (nazwa, adres, telefon, REGON, rodzaj działalności); historię przedsiębiorstwa (forma prawna, kapitał założycielski, data rozpoczęcia działalności, krótki jej opis, dotychczasowe osiągnięcia); informacje o właścicielach firmy (co umieją założyciele, jakie jest ich wykształcenie, doświadczenie zawodowe także we wspólnym prowadzeniu interesów, czy mają doświadczenie w prowadzeniu podobnych przedsięwzięć). Jeśli starasz się o dotację na otwarcie działalności, od tego fragmentu zależy czy opiniujący przeczytają dalszy ciąg.

Przykład. Jeśli planujesz uruchomienie baru, określasz w tym miejscu, oprócz informacji wstępnych o założeniu firmy, swoje umiejętności i wiedzę na temat prowadzenia gastronomii. Jeśli masz wspólnika lub wspólników, robisz także takie podsumowanie w stosunku do nich. Zadaj sobie pytania: jakie są wasze doświadczenia w tej branży, czy masz odpowiednich pracowników, a jeśli nie, to jak ich znajdziesz. Dobrym wzorem postępowania jest zdobycie samemu praktyki w branży, w której chcesz sam działać. Wielu dobrych przedsiębiorców, najpierw pracuje u innych, w różnych lokalach, poznaje „od kuchni” na czym polega ten biznes, a dopiero potem zakłada swoją firmę. W ten sposób sprawdzasz w ogóle, że planowana przez ciebie działalność naprawdę ci odpowiada. Pozbywasz się złudzeń i nabierasz przekonania, że dobrze lub źle wybrałeś.

Po przedstawieniu wkładu ludzi, opisujesz też lokalizację, jakie to miejsce, w jakiej dzielnicy i jak duży jest lokal.

Krok drugi - opis biznesu

Ta część dotyczy stanu zaawansowania organizacyjnego i inwestycyjnego, obecną i przewidywaną strukturę zatrudnienia. Spisujesz dane dotyczące swoich produktów lub usług: krótki opis (główne cechy i zalety, co je różni od oferowanych przez konkurencję), kim są Twoi konkurenci, ich główne atuty i słabości źródła finansowania: samofinansowanie, zapotrzebowanie na kapitał zewnętrzny. Musisz ocenić, czy potrzebujesz wsparcia finansowego, czy masz własny wystarczający kapitał.

Przykład. Teraz przystępujesz do opisu biznesu - usług, które będziesz oferował i produktów. Odpowiedz na pytanie, jaką masz konkurencję, czy są takie bary, co oferują i czy w takim razie ty możesz być lepszy. Potem spisujesz wszystkie konieczne wydatki: wynajmu lub kupna lokalu, wyposażenie, zakup towaru i pensje pracowników. - Tu trzeba brać pod uwagę, że ten pierwszy zakup towarów do baru, tak naprawdę nigdy nam się nie zwróci - podkreśla Holak. - O tym często zapominają początkujący przedsiębiorcy. Muszą przewidzieć ten wkład na wejściu.

Ustalenie pensji też nie jest proste, bo musisz znać realne wynagrodzenia, za które jesteś w stanie przyciągnąć dobrych pracowników. Warto część pensji uzależnić od wzrostu przychodów, wtedy zatrudnieni mogą mieć większą motywację, zwłaszcza jeśli od ich pracy zależy liczba klientów.

W kosztach dolicz też rezerwę finansową na ewentualne podwyżki użytkowania lokalu i na ubezpieczenie działalności. - O tym najczęściej zapominają przedsiębiorcy - mówi Bernadetta Holak. - A przecież mogą nas spotkać przykre niespodzianki i z braku ubezpieczenia stracimy nasz majątek i nawet pożyczone na biznes pieniądze.

Krok trzeci - oceniasz rynek

Spisujesz: kim są twoi główni odbiorcy produktu, formy rozliczeń z głównymi dostawcami surowców i towarów. Tu musisz przewidzieć skalę obsługiwanego rynku oraz tendencje jego rozwoju. Planujesz także strategię marketingową stosowaną przez swoje przedsiębiorstwo.

Przykład. To bardzo ważny punkt w biznes planie, lecz często niedokładnie przygotowany. O tej oceny tak naprawdę zależy, czy odniesiesz sukces. Co to znaczy zbadać rynek? Określasz tutaj przyszłych klientów. Jeśli chcesz docierać tylko do ludzi z okolicy, musisz obserwować, czy jest to ruchliwe miejsce, czy jesteś w stanie ich zatrzymać, zachęcić do wejścia i skorzystania z twojej oferty. Odpowiadasz sobie na pytanie: w jakim wieku są ludzie, którzy tam mieszkają lub przychodzą, jaką kuchnię lubią, robisz nawet ustne, uliczne ankiety. Policz, ile barów jest w mieście, w jakiej odległości od twojego, czy mają jedzenie na wynos i w czym twoja oferta jest oryginalna. Odwiedź konkurencję, poobserwuj jak działa, jak smakują i ile kosztują dania. Jeśli chcesz wystartować z podobną propozycją do już istniejącej, musisz mieć przygotowaną prawdziwą bombę. Trudniej bowiem przekonać klientów, aby zrezygnowali z dotychczasowych miejsc żywienia. Poza tym twój lokal będzie nowy, więc musisz dotrzeć jeszcze z informacją o swoim istnieniu. Planując działania promocyjne wykorzystaj własny wkład pracy i znajomości. Na otwarcie zaproś na przykład ludzi, którzy prowadzą bogate życie towarzyskie. Jeśli twój lokal przypadnie im do gustu, błyskawicznie polecą go innym. Przed wejściem zachęcaj klientów wyraźnym menu, drobnym poczęstunkiem. Wykorzystaj reklamę internetową, rozsyłając informacje o swoim lokalu. Jeśli twój klient, to np. pracownicy okolicznych biur, rozdawaj tam ulotki, aby wiedzieli, że mogą zjeść w nowym miejscu.

Krok czwarty - finansowanie

Znając już koszty przedsięwzięcia i planowane przychody, oceniasz, czy stać cię na otwarcie biznesu. Pamiętaj, że w banku raczej nie masz szans na kredyt na startującą firmę. Pozostają ci własne pieniądze, pożyczone od rodziny, wspólnik, dotacja z pośredniaka lub z programu unijnego. Tak naprawdę to jest najtrudniejszy moment. Wielu naszych Czytelników w opisie swoich początków biznesowych podawało swoje przykłady szukania kapitału: wynajmowali swoje mieszkania, przeprowadzali się na jakiś czas do rodziny, a pieniądze z wynajmu przeznaczali na czynsz za lokal. Szukając pieniędzy na początek biznesu, często trzeba zacząć od radykalnych cięć w domowych wydatkach. Chociażby po to, aby ograniczyć ryzyko, że twoja firma zagrozi rodzinie. Pamiętaj bowiem, że prowadząc działalność odpowiadasz swoim majątkiem za wszelkie zobowiązania.

Krok piąty - podsumowanie

Wiedząc już o swojej przyszłej firmie to, co spiszesz w poprzednich punktach, zrób analizę słabych i mocnych punktów, zagrożeń i szans, czyli analizę SWOT. Planując potem każde kolejne działanie, powinieneś obserwować, czy wzmacniasz swoje mocne strony i zwiększasz szanse, czy wręcz przeciwnie, osłabiasz swoje możliwości.

Krok szósty - zmiany

Raz napisany biznes plan nie oznacza, że pozostaje on bez zmian. Jeśli wprowadzasz jakieś innowacje, musisz wrócić do tego, co zapisałeś. Pamiętaj, że zmienia się rzeczywistość wokół ciebie, pojawia się lub znika konkurencja, więc powinieneś reagować na otoczenie. Zawsze rób to z planem w ręku.

TU PYTAJ O PORADY

W przygotowaniu biznes planu mogą ci pomóc eksperci z Organizacji Pracodawców Ziemi Lubuskiej:

Zielona Góra

Bernadetta Holak

tel. 68 327 18 81

e-mail [email protected]

Nowa Sól

Łukasz Rut

tel. 68 356 94 32

e-mail [email protected]

Żary-Żagań

tel. 68 415 53 61

e-mail [email protected]

Czytaj też:
Nie chciały etatu i mają swój biznes

Nie wiemy co zrobić z miliardami złotych. Leżą bezczynnie na kontach bankowych

Niezawodny sposób na biznes. Kręcenie filmów porno

Jaki mały biznes daje największą szansę na sukces? Zapytaliśmy Lubuszan