Nieustępujące bóle głowy
Bóle głowy występują u większości osób z koronawirusem i u wielu z nich pozostają długo po chorobie, a u części wskazują na niewyleczoną infekcję. Bywa nawet, że podobny do migreny ból występuje nawet przez 3-4 miesiące. U osób, które miały wcześniej migreny, infekcja może przez wiele tygodni, a nawet miesięcy, objawiać się w postaci wielogodzinnych, obezwładniających bólów głowy i nasilać pod wpływem wysiłku.
Problemy bólowe częściej dotyczą kobiet oraz osób, które w przebiegu infekcji doświadczyły utraty węchu, gorączki lub zaburzeń trawiennych. Utrata węchu, który determinuje też większość wrażeń smakowych, również jest bowiem częstym symptomem infekcji ośrodków nerwowych.
Wiele z symptomów dotyczących głowy wiąże się także z zaburzeniami neurologicznymi. W przypadku przejścia ciężkiego COVID-19 nierzadko utrzymują się dolegliwości takie jak zawroty głowy, nerwobóle, a nawet zaburzenia świadomości. W niektórych przypadkach może też dojść do stałego podniesienia temperatury ciała, choć nie gorączki.
Duszności
Znanym objawem nawet przy dość łagodnym przebiegu COVID-19 jest spłycony czy też skrócony oddech, który zwłaszcza z czasem staje się przyczyną uczucia duszności, skłonności do zadyszki, bólu w klatce piersiowej, zawrotów głowy.
Objawy związane ze długotrwałą infekcją oddechową to także kaszel, zaleganie wydzieliny w drogach oddechowych, świsty i chrzęsty w klatce piersiowej[b] oraz znaczne zmniejszenie ich wydolności.
U chorych, którzy byli leczeni szpitalnie, długoterminowe problemy z oddychaniem mają już [b]charakter stały i wynikają ze zmian zwłóknieniowych w tkance płucnej oraz mikrozakrzepów w naczyniach krwionośnych. W jednym z niewielkich badań odkryto, że nawet po 3 miesiącach od wypisania ze szpitala u 71 proc. ozdrowieńców występował stan zapalny w płucach.
Utrudniony wysiłek umysłowy
W przebiegu tzw. długiego covidu mogą występować objawy, które wiążą się z ograniczeniem zdolności do wysiłku psychicznego, zaburzeniami snu, wahaniami nastrojów i skłonnością do depresji.
To m.in. zaburzenia koncentracji i pamięci, które są nasilane przez tzw. mgłę umysłową czy też mózgową. Stan ten wynika z zaburzeń równowagi neuroprzekaźników w układzie nerwowym i w znacznym stopniu wiąże się z dotkliwym stresem związanym z chorobą i jej leczeniem. Wywołuje objawy takie jak dezorientacja, trudności w wysławianiu się, spowolnienie i rozproszeniem myśli i uwagi.
Z zaburzeniami neurologicznymi ma związek ponadto jeszcze jedna grupa długoterminowych objawów COVID-19, występująca nawet przez sześć tygodni: zapalenie spojówek i/lub nadwrażliwość oczu na światło.
Zmęczenie i osłabienie
Choroba spowodowana koronawirusem SARS-CoV-2 często wywołuje obezwładniające zmęczenie, które może przez wiele dni uniemożliwiać dłuższe opuszczanie łóżka. Oprócz wyczerpania osoby z długo utrzymującym się wirusem w organizmie mogą odczuwać też osłabienie mięśni. Z czasem staje się ono też wynikiem braku aktywności i zaburzeń neurologicznych.
Dolegliwość pogłębia się w przypadku biegunki i zaburzeń pokarmowych, które mogą przyczyniać się do braków dostatecznych dawek płynów, energii i składników pokarmowych, m.in. niedoboru elektrolitów takich jak potas. Odwodnienie i zaburzenia elektrolityczne pogarszają też pracę serca.
Niektórzy badacze uważają też, że zmęczenie w tzw. zespole pocovidowym to forma zespołu chronicznego zmęczenia (CFS, chronic fatigue syndrome). Zaburzenie to, nazywane też encefalopatią mialgiczn, zostało poznane jako częste następstwo infekcji wirusowych. Jego objawy – dotkliwe zmęczenie, problemy z myśleniem i spaniem, bóle mięśni oraz inne dolegliwości, które nasilają się po wysiłku fizycznym, praktycznie pokrywają się z tymi, na które narzekają osoby rzekomo wyleczone z koronawirusa.
![Kosmiczna oprawa po porażce Nadala. Godne pożegnanie legendy w Madrycie [GALERIA]](https://d-art.ppstatic.pl/kadry/k/r/1/96/97/663235f2b8458_o_xsmall.jpg)
