KTO DOSTANIE
Aby dostać rentę musisz:
TRZEBA MIEĆ UBEZPIECZENIE
GDZIE SZUKAĆ PRZEPISÓW
Ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. nr 39 z 2004 r., poz. 353 ze zm.).
Długość wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, czyli stażu ubezpieczeniowego, zależy od wieku, w którym stałeś się niezdolny do pracy. Musi to być co najmniej:
Prawo do renty bez okresów składkowych i nieskładkowych zostanie ci przyznane tylko wtedy, gdy zacząłeś pracę i płacenie składek ubezpieczeniowych przed ukończeniem 18 lat albo w czasie pół roku po ukończeniu nauki w szkole średniej lub wyższej.
Do dnia powstania niezdolności do pracy musiałeś być ubezpieczony bez przerwy lub z przerwami nie trwającymi dłużej niż pół roku.
Prawo do renty bez wymaganego stażu ubezpieczeniowego otrzymasz także wtedy, gdy twoja niezdolność do pracy powstała w wyniku wypadku w pracy, w drodze do niej lub z pracy.
RENTY TYLKO OKRESOWE
Ustawa emerytalno-rentowa mówi, że niezdolność do pracy może być całkowita lub częściowa. W przypadku częściowej nie możesz pracować na dotychczasowym stanowisku i zgodnie z kwalifikacjami, ale np. możesz robić coś innego w zakładzie pracy chronionej. Rentę dostaniesz na określony czas, gdy według ocen lekarzy możesz odzyskać zdolność do pracy. Maksymalnie okres jej przyznania wynosi pięć lat. Chyba że według wiedzy medycznej nie masz szans na wyzdrowienie - wtedy twoja niezdolność do pracy może być orzeczona na dłużej niż pięć lat. Jeśli brakuje ci mniej niż pięć lat do osiągnięcia ustawowego wieku emerytalnego (60 lat kobiety, 65 lat mężczyźni), renta przyznana zostanie do czasu uzyskania emerytury.
Wtedy trzeba jednak spełnić dwa warunki:
Po osiągnięciu wieku emerytalnego (60 lat kobiety, 65 lat mężczyźni), zamiast renty dostaniesz z urzędu emeryturę. Nie będzie ona mogła być niższa od otrzymywanej renty.
ILE DOSTANIESZ
Wysokość renty będzie zależała od twojego stażu ubezpieczeniowego, najlepszych zarobków z 10 kolejnych lub 20 wybranych lat pracy. Wyliczenie jest podobne jak przy emeryturze, z uwzględnieniem kwoty bazowej obowiązującej w dniu złożenia wniosku:
NAJNIŻSZA STAWKA
Najniższa renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy wynosi obecnie:
Do renty z powodu całkowitej niezdolności do pracy oraz samodzielnej egzystencji, dostaniemy też dodatek pielęgnacyjny 163,15 zł.
TŁUMACZYMY NA PRZYKŁADACH
1. Renta pani JaninyPani Janina zachorowała, ale po leczeniu nadal źle się czuła i lekarz orzecznik ZUS stwierdził u niej częściową niezdolność do pracy. Złożyła więc wniosek o rentę i wykazała 26 lat pracy (okres składkowy) i trzy lata opieki nad dzieckiem (okres nieskładkowy). Do ustalenia podstawy wymiaru renty przedstawiła wynagrodzenia z 10 lat. Wskaźnik podstawy wymiaru (stosunek jej zarobków do przeciętnej pensji krajowej), wyniósł 172,3 proc. Po przemnożeniu tego wskaźnika przez kwotę bazową w dniu złożenia wniosku o rentę (2.059,92 zł), podstawa wymiaru wyniosła 3.549,24 zł. Rentę obliczono tak:
24 proc. x 2059,92 = 494,38 zł
26 x 1,3 x 3549,24 = 1199,64 zł
3 x 0,7 proc. x 3549,24 zł = 74,53 zł
Po dodaniu jest to razem 1.768,55 zł. Ponieważ pani Janina dostała rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy, wyniesie ona 75 proc. wyliczonej kwoty, czyli 1.326,41 zł
2. Renta pana Bolesława
W styczniu 29 - letni pan Bolesław złożył wniosek o rentę. Lekarz orzecznik stwierdził, że niezdolność do pracy powstała u niego w wieku 28 lat. Pan Bolesław udowodnił czteroletni okres ubezpieczeniowy, jednak tylko 3,5 roku z tego okresu przypadło w ostatnim 10-leciu przed stwierdzeniem niezdolności do pracy lub złożeniem wniosku o rentę. Pan Bolesław dostał jednak rentę, bo od osób u których niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 30 lat nie wymaga się, aby okres ubezpieczeniowy przypadał w ostatnim dziesięcioleciu.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
