Chcesz iść do sądu? Sprawdź, do którego

Zanim oddamy sprawę, powinniśmy sprawdzić:

* do jakiego sądu trzeba ją wnieść - rejonowego czy okręgowego;

UWAGA
Jeśli wybierzemy źle, sąd prześle dokumenty do tego właściwego i poinformuje nas o tym na piśmie. To jednak znacznie przedłuży postępowanie.

* w jakiej miejscowości.

REJONOWY CZY OKRĘGOWY

Sądy okręgowe rozpatrują:

* sprawy o prawa niemajątkowe i dochodzone łącznie z nimi roszczenia majątkowe - na przykład rozwodowe, o podział majątku między małżonkami, kto będzie sprawował po rozwodzie opiekę nad dziećmi;

UWAGA
Wyjątkiem są sprawy o ustalenie lub zaprzeczenie pochodzenia dziecka, ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa oraz o rozwiązanie przysposobienia.

* sprawy o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa 75 tys. zł - oprócz spraw o alimenty, naruszenie posiadania, ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami, uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym oraz spraw rozpoznawanych w elektronicznym postępowaniu upominawczym;

* sprawy o ochronę praw autorskich i pokrewnych - jak również te dotyczące wynalazków, wzorów użytkowych i przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych oraz o ochronę innych praw na dobrach niematerialnych;

* roszczenia wynikające z prawa prasowego;

* wydanie orzeczenia zastępującego uchwałę o podziale spółdzielni;

* uchylenie, stwierdzenie nieważności albo ustalenie nieistnienia uchwał organów osób prawnych lub jednostek organizacyjnych, które nie są osobami prawnymi, a którym ustawa przyznaje zdolność prawną;

* zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji;

* odszkodowanie z tytułu szkody wyrządzonej przez wydanie prawomocnego orzeczenia niezgodnego z prawem.

ZAPAMIĘTAJ
Wszystkie pozostałe sprawy rozpoznają sądy rejonowe.

WARTOŚĆ PRZEDMIOTU SPORU

WAŻNE
Jeśli chcemy sądzić się o majątek, bardzo ważna jest kwota, jaką chcemy uzyskać. Czyli wartość przedmiotu sporu.

* Jeśli przewyższa 75 tys. zł - sprawę musimy skierować do sądu okręgowego.

* Jeśli wynosi równo tyle lub mniej - do sądu rejonowego.

CO DO NIEJ WLICZAMY

1. W sprawach o roszczenia pieniężne wartość przedmiotu sporu stanowi podana kwota pieniężna.

2. W innych sprawach majątkowych powód (zakładający sprawę) w pozwie podaje kwotę pieniężną, która jego zdaniem stanowi wartość przedmiotu sporu. Trzeba jednak pamiętać, że:

* nie wlicza się odsetek, pożytków i kosztów żądanych obok roszczenia głównego;

* jeżeli w jednym pozwie dochodzimy kilku roszczeń, zliczamy ich wartość;

* w sprawach o prawo do świadczeń powtarzających się (przykładowo są to alimenty) wartość przedmiotu sporu stanowi suma świadczeń za jeden rok. Jeżeli trwają krócej niż rok - za czas ich trwania.

3. W sprawach o istnienie, unieważnienie albo rozwiązanie umowy najmu lub dzierżawy, o wydanie albo odebranie przedmiotu najmu/dzierżawy wartość przedmiotu sporu stanowi przy umowach zawartych na czas:

* oznaczony - suma czynszu za sporny okres, ale nie więcej niż za rok;

* nieokreślony - suma czynszu za trzy miesiące.

4. W sprawach o roszczenia pracowników wartość przedmiotu sporu stanowi przy umowach na czas:

* określony - suma wynagrodzenia za pracę za okres sporny, lecz nie więcej niż za rok;

* nieokreślony - za jeden rok.

5. W sprawach o wydanie nieruchomości posiadanej bez tytułu prawnego lub na podstawie tytułu innego niż najem/dzierżawa wartość przedmiotu sporu oblicza się przyjmując podaną przez powoda sumę, która odpowiada trzymiesięcznemu czynszowi należnemu od danego rodzaju nieruchomości.

6. W sprawach o zabezpieczenie, zastaw lub hipotekę wartość przedmiotu sporu stanowi suma wierzytelności.

UWAGA
Jeżeli jednak przedmiot zabezpieczenia lub zastawu ma mniejszą wartość niż wierzytelność, przyjmuje się tę mniejszą.

W JAKIEJ MIEJSCOWOŚCI

Kodeks postępowania cywilnego określa nie tylko, jaki sąd mamy wybrać do rozpatrzenia naszej sprawy, ale także gdzie ma być położony.

1. Jeśli chcemy kogoś pozwać, sprawę wnosimy do sądu pierwszej instancji, w którego okręgu mieszka pozwany.

UWAGA
Jeżeli nie mieszka w Polsce, sprawę kierujemy do sądu odpowiedniego do miejsca jego pobytu w Polsce. Gdy nie jest znane lub nie leży na terenie kraju - zgodnie z jego ostatnim miejscem zamieszkania w Polsce.

2. Powództwo przeciwko Skarbowi Państwa wytaczamy do sądu w miejscowości, w której ma siedzibę państwowa jednostka organizacyjna, z której działalnością wiąże się nasze roszczenie.

3. Powództwo przeciwko osobie prawnej lub innemu podmiotowi, który nie jest osobą fizyczną wytaczamy do sądu, w którym pozwany ma swoją siedzibę.

4. Sprawę o alimenty (w tym także o ich obniżenie) oraz o ustalenie pochodzenia dziecka i związane z tym roszczenia składamy do sądu zgodnego z miejscem zamieszkania osoby uprawnionej do nich - na ogół jest to miejsce zamieszkania dziecka.

5. Sprawę o roszczenie majątkowe przeciwko przedsiębiorcy można wytoczyć przed sąd, w którego okręgu znajduje się jego zakład główny lub oddział - jeżeli roszczenie pozostaje w związku z ich działalnością.

6. Powództwo o:

* zawarcie umowy;

* ustalenie jej treści;

* zmianę oraz ustalenie jej istnienia;

* wykonanie, rozwiązanie lub unieważnienie;

* odszkodowanie z powodu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy;

- można wytoczyć przed sąd miejsca jej wykonania.

7. Powództwo o roszczenie z czynu niedozwolonego (na przykład odszkodowanie za kradzież, zniszczenie lub uszkodzenie rzeczy itd.) można wytoczyć przed sąd, w którego okręgu nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę.

8. Powództwo o zapłatę należności za prowadzenie sprawy - przed sąd w miejscu, w którym pełnomocnik procesowy ją prowadził.

9. Powództwo o roszczenie ze stosunku najmu lub dzierżawy nieruchomości - przed sąd w miejscu położenia nieruchomości.

10. Powództwo przeciwko zobowiązanemu z weksla lub czeku - sąd w miejscu płatności.

UWAGA
Sprawy o własność lub inne prawa rzeczowe do nieruchomości oraz o jej posiadanie wytaczamy wyłącznie przed sąd odpowiedni do miejsca jej położenia.

11. Jeżeli przedmiotem sporu jest służebność gruntowa, sprawę może rozpatrzyć wyłącznie sąd wybrany według położenia nieruchomości. Dotyczy to również roszczeń osobistych związanych z prawami rzeczowymi i dochodzonymi łącznie z nimi przeciwko temu samemu pozwanemu.

UWAGA
Sprawy dotyczące dziedziczenia, zachowku oraz rozporządzeń testamentowych wytacza się wyłącznie przed sąd z ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy (czyli osoby, po której dziedziczymy). Jeżeli nie da się ustalić miejsca jego zamieszkania w Polsce - przed sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część.

12. Sprawy wynikłe ze stosunku członkostwa spółdzielni, spółki lub stowarzyszenia - wyłącznie według miejsca ich siedziby.

WAŻNE
Sprawy rozwodowe lub inne ze stosunku małżeństwa - wyłącznie przed sąd, w którego okręgu małżonkowie ostatnio wspólnie mieszkali, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze mieszka lub przebywa. Jeśli nie, sprawą może zająć się sąd odpowiedni do miejsca zamieszkania strony pozwanej.

13. Powództwo ze stosunku między rodzicami a dziećmi oraz między przysposabiającym a przysposobionym wytacza się wyłącznie przed sąd zgodny z miejscem zamieszkania powoda.

OPŁATY SĄDOWE

1. Wnosząc sprawę do sądu, musimy zapłacić opłatę od pozwu lub wniosku.

2. Opłaty dzieli się na stałe i stosunkowe.

3. Stała pobierana jest w sprawach o prawa niemajątkowe oraz w niektórych o prawa majątkowe - w jednakowej wysokości (niezależnie od wartości przedmiotu sporu lub zaskarżenia).

UWAGA
Nie może być niższa niż 30 zł i wyższa niż 5 tys. zł. Przykładowo: opłata od wniosku o stwierdzenie nabycia spadku wynosi 50 zł, o rozwód - 600 zł.

4. Opłata stosunkowa pobierana jest w sprawach o prawa majątkowe. Wynosi - co do zasady - 5 proc. wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia. Ale nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 100 tys. zł.

Wnosząc sprawę do sądu, powinniśmy zapłacić wymaganą kwotę. Jeśli tego nie zrobimy, zostaniemy wezwani do jej uiszczenia. Gdy nie zrealizujemy żądania w terminie, sąd zwróci złożone przez nas dokumenty - bez ich rozpatrzenia. Nie zamyka to drogi do dochodzenia swoich spraw. Możemy ponownie złożyć pozew, ale jeśli nie zapłacimy, dokumenty znów do nas wrócą.

WAŻNE
Jeśli nie stać nas na opłatę, możemy wystąpić do sądu z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych. Trzeba do niego dołączyć oświadczenie o stanie majątkowym - napisane na formularzu dostępnym w sądzie lub internecie.

Oferty pracy z Twojego regionu