Dodatki do rent i emerytur. Przeczytaj, ile można dostać z ZUS-u

Na początek najważniejsza informacja: dodatki i świadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych można otrzymać wyłącznie do:

* emerytury;

* renty z tytułu niezdolności do pracy;

* renty rodzinnej.

Dodatek pielęgnacyjny

1. Jest dla osób, które:

* zostały uznane za całkowicie niezdolne do pracy oraz samodzielnej egzystencji; albo

* ukończyły 75 lat.

ZAPAMIĘTAJ
Dodatek przyznawany jest na podstawie orzeczenia lekarza orzecznika ZUS-u stwierdzającego całkowitą niezdolność do pracy i samodzielnej egzystencji. Ale tym, którzy ukończyli 75 lat pieniądze należą się z urzędu! Oznacza to, że nie trzeba składać żadnych dokumentów, by dostać dodatek pielęgnacyjny. ZUS sam z siebie go naliczy.

Dodatek kombatancki

1. Przysługuje kombatantom i innym uprawnionym - w myśl ustawy z 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.

2. Wypłacany jest na podstawie zaświadczenia Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, który stwierdza określone w ustawie okresy działalności kombatanckiej lub represji.

Za tajne nauczanie

1. Przysługuje na podstawie Karty Nauczyciela.

2. Mogą go otrzymać osoby, które:

* w czasie okupacji prowadziły tajne nauczanie; lub

* przed 1 września 1939 r. nauczały w języku polskim w szkołach polskich na terenie III Rzeszy Niemieckiej oraz byłego Wolnego Miasta Gdańska.

WAŻNE
Tym, którzy uprawnieni są jednocześnie do dodatków kombatanckiego oraz za tajne nauczanie wypłacany jest tylko jeden.

Świadczenia pieniężne

I Dla byłych żołnierzy górników

1. Przyznawane na podstawie ustawy z 2 września 1994 r. o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym: w kopalniach węgla; kamieniołomach; zakładach rud uranu; batalionach budowlanych.

2. Przyznawane jest i wypłacane na podstawie zaświadczenia organu wojskowego (Wojskowej Komendy Uzupełnień właściwej ze względu na miejsce zamieszkania), potwierdzającego rodzaj i okres wykonywania przymusowego zatrudnienia w ramach zastępczej służby wojskowej.

WAŻNE
Przysługuje za każdy pełny miesiąc tego zatrudnienia, ale maksymalnie za 20 miesięcy.

II Dla deportowanych do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSR

1. Przyznawane na podstawie ustawy z 31 maja 1996 r. - o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR.

2. Przysługuje:

* za każdy pełny miesiąc pracy przymusowej, jednak nie więcej niż w sumie za 20;

* wyłącznie osobie, która nie ma ustalonego prawa do dodatku kombatanckiego oraz za tajne nauczanie.

3. W razie zbiegu tego świadczenia ze świadczeniem pieniężnym dla byłych żołnierzy górników przysługuje jedno z nich - korzystniejsze lub wybrane przez uprawnionego.

5. Świadczenie pieniężne dla deportowanych przyznawane jest decyzją kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, a wypłacane przez organy rentowe.

III Dla cywilnych niewidomych ofiar działań wojennych

1. Chodzi o osoby, które nie wchodząc w skład formacji wojskowych, zmilitaryzowanych służb państwowych lub formacji zbrojnych ruchu oporu, doznały naruszenia sprawności organizmu powodującego całkowitą niezdolność do pracy, poprzez utratę wzroku w wyniku:

* działań wojennych w okresie wojny w latach 1939-1945; lub

* eksplozji niewypałów lub niewybuchów pozostałych po tej wojnie na terytorium Polski.

2. Przyznawane jest na podstawie ustawy z 16 listopada 2006 r. o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych, która obowiązuje od 1 stycznia 2007 r.

3. Osobie uprawnionej równocześnie do świadczenia pieniężnego i do:

* dodatku kombatanckiego lub powiązanego świadczenia przysługującego w wysokości tego dodatku;

* dodatku określonego w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników:

* dodatku za tajne nauczanie;

* świadczenia pieniężnego określonego w przepisach o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud urany i batalionach budowlanych;

* świadczenia pieniężnego określonego w przepisach o osobach deportowanych do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR;

- przysługuje tylko jedno z tych świadczeń lub jeden z tych dodatków - wyższy lub wybrany przez zainteresowanego.

4. Świadczenie dla cywilnych niewidomych ofiar wojny przysługuje w wysokości renty socjalnej. Podlega zmniejszeniu o 50 proc. w przypadku, gdy uprawniony pobiera emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy/rodzinną/ socjalną, uposażenie rodzinne wypłacane członkom rodziny sędziego lub prokuratora bądź też świadczenie o charakterze rentowym z instytucji zagranicznej. Gdy ich wypłata jest zawieszona, wypłacane jest w całości.

Dodatek kompensacyjny

Przysługuje kombatantom oraz innym osobom uprawnionym na podstawie ustawy z 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.

Dla sierot zupełnych

Przysługuje, jeżeli do renty rodzinnej uprawniona jest sierota zupełna.

Ryczałt energetyczny

W wysokości 50 proc. taryfowych opłat za korzystanie z energii elektrycznej, gazowej i cieplnej na cele domowe przysługuje kombatantom i innym osobom uprawnionym na podstawie ustawy z 24 stycznia 1991 r. (o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego) oraz żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych.

ZAPAMIĘTAJ
Dodatek kompensacyjny i ryczałt energetyczny może być przyznany także wdowom i wdowcom po kombatancie - na podstawie zaświadczenia Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, które potwierdzi uprawnienia jako członka rodziny.

Zamiast węgla

Ekwiwalent pieniężny z tytułu prawa do bezpłatnego węgla przysługuje byłym pracownikom kopalni całkowicie likwidowanej (na podstawie ustawy z 28 listopada 2003 r. o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach 2003-2006). Z wnioskiem do ZUS-u występuje przedsiębiorstwo górnicze - po uprzednim uzyskaniu od emeryta/rencisty oświadczenia o rezygnacji z prawa do pobierania deputatu węglowego w naturze. To firma określa wysokość ekwiwalentu i okres, za jaki przysługuje.

Pracownicy kolei

Ekwiwalent pieniężny przysługuje byłym pracownikom kolejowym na podstawie ustawy z 8 września 2000 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe". Te pieniądze mogą dostać ci, którzy mieli prawo do deputatu węglowego w zatrudnieniu, z którego przeszli na emeryturę lub rentę.

ZAPAMIĘTAJ
Kwoty dodatków oraz świadczeń (z wyłączeniem ryczałtu energetycznego) są podwyższane o wskaźnik dorocznej waloryzacji emerytur i rent. Ostatnia była w marcu 2012 roku.

Oferty pracy z Twojego regionu