Emerytury i renty

- W listopadzie 2008 r. kończę 60 lat życia i mam udowodnione ponad 37 lat pracy, a w tym ponad 20 lat pracy w szczególnych warunkach - na kolei. Aktualnie pobieram zasiłek przedemerytalny i nigdzie nie pracuję. Czy w listopadzie tego roku uzyskam prawo do emerytury? - Tak. Mężczyzna, który osiągnie 60 lat życia i udokumentuje łącznie co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, a w tym co najmniej 15 lat zatrudnienia na kolei, może ubiegać się o ustalenie prawa do emerytury. Należy złożyć wniosek o emeryturę i załączyć niezbędne dokumenty potwierdzające przebyty staż pracy i wysokość zarobków stanowiących podstawę wymiaru emerytury.

W pana przypadku prawo do emerytury będzie mogło być ustalone również w oparciu o zmieniony artykuł 29 ustawy emerytalnej po wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Zmiana ta została już przyjęta przez Sejm RP. Wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia publikacji w Dzienniku Ustaw.

Jestem na wcześniejszej emeryturze od 1981 r. Po jej przyznaniu przepracowałem jeszcze cztery lata. Teraz nigdzie nie pracuję. Jestem emerytem tzw. "starego portfela". Czy możliwe jest przeliczenie mojej emerytury od aktualnej kwoty bazowej?- Możliwość przeliczenia emerytury z zastosowaniem aktualnej kwoty bazowej określa art. 110 ustawy emerytalnej. W pana przypadku konieczne jest przedłożenie zarobków z co najmniej 20 lat wybranych z całego okresu zatrudnienia (ubezpieczenia), w części (przynajmniej 1 rok) przypadających po przyznaniu wcześniejszej emerytury przy wskaźniku podstawy wymiaru wyższym od obecnie ustalonego. Jeśli pana wskaźnik podstawy wymiaru jest ograniczony do 250 proc., to do porównania przyjmuje się wskaźnik przed ograniczeniem.

Możliwe jest przeliczenie pańskiej emerytury przy częściowym zastosowaniu aktualnej kwoty bazowej tj. do obliczenia tzw. części socjalnej. Należy w tej sprawie złożyć wniosek o przyznanie emerytury w związku z osiągnięciem pełnego wieku emerytalnego. Z okoliczności przedstawionych przez pana wynika, że po przyznaniu wcześniejszej emerytury przepracował pan cztery lata (a warunkiem jest przepracowanie co najmniej 30 miesięcy), ZUS więc obliczy emeryturę według art. 53 ust.3 i 4 ustawy emerytalnej przyjmując do części socjalnej kwotę bazową aktualną na dzień ustalenia prawa do emerytury w pełnym wieku emerytalnym.

Likwidacja tzw. starego portfela, nastąpiła w marcu 2008 r. wraz z coroczną waloryzacją. Świadczenia obliczone od obniżonej kwoty bazowej zostały przeliczone według kwoty bazowej stanowiącej 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia na dzień ustalenia prawa do świadczenia a następnie zwaloryzowane.

Pobieram rentę rodzinną po mężu. Mam również ustalone prawo do swojej emerytury, ale jest ona niższa niż renta rodzinna. W latach 1979 - 88 opłacaliśmy z mężem składkę na ubezpieczenie rolnicze, ponieważ oprócz pracy zawodowej byliśmy właścicielami gospodarstwa rolnego. Czy z tego powodu moja renta może być wyższa?- By ZUS mógł ocenić prawo do tzw. dodatku rolnego z tytułu podwójnego ubezpieczenia (pracowniczego i rolniczego), należy złożyć wniosek i załączyć zaświadczenie z urzędu gminy właściwego dla miejsca położenia gospodarstwa rolnego o okresie i wysokości opłacanych składek na Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników (FUSR) odrębnie za panią i męża. ZUS wydając decyzję w tej sprawie oceni czy okres prowadzenia gospodarstwa rolnego był przyjęty do ustalenia prawa do świadczenia pracowniczego.