Budapeszt: Ten kościół był meczetem (zdjęcia)

Nad panoramą Budapesztu góruje strzelista wieża kościoła Najświętszej Maryi Panny. To jedna z najbardziej znanych węgierskich świątyń. Była świadkiem najważniejszych wydarzeń w historii tego państwa - m.in. koronacji madziarskich królów i tureckiej okupacji.

- W 1541 roku mahometanie zajęli Budę i przekształcili kościół w meczet na następne 146 lat. Podczas wojny wyzwoleńczej z Turkami w 1686 r. odegrał podobną rolę jak klasztor w Częstochowie w czasie szwedzkiego Potopu. 2 września w pobliżu doszło do eksplozji, która zburzyła jedną ze ścian i odsłoniła dawne chrześcijańskie kaplice, zamurowane przez mahometan i zasłonięte dywanami.

Turcy wpadli w panikę, kiedy zobaczyli posąg wotywny Maryi, podarowany parafii w 1515 roku przez króla Władysława Jagiellończyka. Stracili ducha walki i jeszcze tego samego dnia wojska Świętej Ligii zajęły zamkowe wzgórze - opowiada Beata, moja przewodniczka po kraju naszych bratanków znad Dunaju.

Oficjalną patronką kościoła jest Maryja Panna. Miejscowi nazywają go jednak Mátyás templom, czyli kościół Macieja. Ta nieformalna nazwa to swoisty hołd dla węgierskiego monarchy Macieja Korwina, który rządził krajem w drugiej połowie XV w.

Dał się we znaki naszym przodkom, gdyż w 1474 r. jego wojska - wspierane przez Czechów i Jana Szalonego z Żagania - spustoszyły południowo-zachodnią Wielkopolskę. Jego doborowe oddziały szturmowe Fekete Sereg (Czarne Szeregi) zdobyły m.in. Międzyrzecz i wymordowały jego mieszkańców.

Dla Madziarów Korwin był bohaterem. Podbił Czechy, rzucił na kolana Habsburgów i zajął wschodnią Austrię. Opanował też Wiedeń, gdzie przeniósł swoją siedzibę. Za jego panowania Węgry stały się środkowoeuropejskim mocarstwem.

Miał swój wkład w rozbudowę świątyni, Z jego rozkazu dobudowano do niej królewskie oratorium i odbudowano jedną z wież, która zawaliła się sto lat wcześniej. Dlatego wdzięczni rodacy uczynili go później jej nieformalnym patronem.

Przez kilkaset lat kościół był katedrą koronacyjną węgierskich monarchów. Ostatnia koronacja królewska odbyła się w niej w grudniu 1916 r. Hierarchowie pobłogosławili wtedy związek Karola IV Habsburga i jego żony Zyty. Pamiątki z tej ceremonii - fotele królewskiej pary - umieszczono potem nad zakrystią kościoła.

Świątynia ma średniowieczną metrykę. Jej budowa rozpoczęła się w drugiej połowie XIII w. w miejscu kościoła, zburzonego w 1241 r. podczas tatarskiego najazdu. Powstał w szczególnym miejscu - na górującym nad Dunajem wzgórzu, które z czasem stało się siedzibą madziarskich królów.

Był wielokrotnie przebudowywany, dlatego obecnie stanowi mieszaninę różnych stylów architektonicznych. Reliktem średniowiecza jest gotycki portal z 1370 r. oraz południowa wieża. Pozostałe części są dużo młodsze.

- To w dużej części rekonstrukcja z drugiej połowie dziewiętnastego wieku. Generalny remont rozpoczął się w 1874 roku i trwał szesnaście lat. Architekci starali się przywrócić świątyni dawny wygląd, ale dodali wiele współczesnych elementów. Pokłosiem tamtych prac i czasów są freski, przedstawiające między innymi herb i postać króla Korwina. Właśnie wtedy pojawiłam się jej nieformalna nazwa związana z tym królem - dodaje Beata.

W świątyni odnajdziemy polskie ślady. M.in. koronę, którą w 2000 r. udekorowano posąg Maryi Dziewicy po uprzednim poświęceniu przez Jana Pawła II. Papież odwiedził ten kościół dziewięć lat wcześniej. W sierpniu 1991 r. spotkał się w nim z nowicjuszami i młodymi księżmi.

Świątynia jest jedną z atrakcji Budapesztu. Przyciąga tłumy turystów z całego świata. W pobliżu znajduje się zamek królewski. Ze znajdujących się przed nim tarasów mamy doskonały widok na obie części miasta: dawną Budę i Peszt, przecięte wstęgą Dunaju, który obecnie - niestety - nie jest już ani piękny, ani modry, jak w znanym walcu skomponowanym w 1867 r. przez Johanna Straussa II.

Nieruchomości z Twojego regionu