Egzamin ósmoklasisty 2023. Język polski: wymagania, co powtórzyć i streszczenia obowiązkowych lektur

Egzamin ósmoklasisty z języka polskiego rozpocznie się 23 maja 2023 o godz. 9.00 i będzie trwał do godz. 11.00. Uczniowie mają więc 120 minut na rozwiązanie zadań. Jednym z nich będzie wypracowanie. Praca pisemna zwykle dotyczy treści lektury obowiązkowej.

Na egzaminie ósmoklasisty uczniowie mogą zdobyć maksymalnie 45 punktów. Każdy zdobyty punkt ma ogromne znaczenie, ponieważ to właśnie on może zadecydować o przyjęciu ucznia do wybranej szkoły średniej. Warto zaznaczyć, że w 2022 roku istniał znaczny problem z wysokimi progami punktowymi na egzaminie ósmoklasisty w całej Polsce. Wielu uczniów konkurowało o ograniczoną liczbę miejsc, co skutkowało wysokimi wymaganiami i trudnościami w dostaniu się do preferowanych szkół średnich. Dlatego każdy zdobyty punkt może mieć kluczowe znaczenie dla dalszej ścieżki edukacyjnej ucznia i warto o tym pamiętać podczas przygotowań do egzaminu.

Podczas egzaminu ósmoklasisty z języka polskiego uczniowie są oceniani pod kątem określonych umiejętności, a wyniki mają wpływ na ocenę końcową oraz ewentualne procesy rekrutacyjne do dalszej edukacji. Ważne jest, aby dzieci dobrze przygotowały się do egzaminu, powtarzając materiał i ćwicząc różne zadania związane z językiem polskim.

Szczegółowe wymagania egzaminacyjne dla ucznia:

1. rozpoznaje rodzaje literackie: epika, liryka, dramat; określa cechy charakterystyczne dla poszczególnych rodzajów i przypisuje czytany utwór do odpowiedniego rodzaju;
2. rozróżnia gatunki epiki, liryki, dramatu, w tym: opowiadanie, powieść, baśń, legendę, mit, komedię, fraszkę, tren, balladę, tragedię – i wymienia ich podstawowe cechy oraz wskazuje cechy gatunkowe czytanych utworów literackich; rozpoznaje wiersz, przysłowie, komiks;
3. objaśnia morał bajki oraz samodzielnie formułuje przesłanie baśni;
4. omawia akcję, wyodrębnia wątki i wydarzenia;
5. odróżnia fikcję artystyczną od rzeczywistości;
6. odróżnia realizm od fantastyki;
7. charakteryzuje i ocenia bohaterów;
8. konfrontuje sytuację bohaterów z własnymi doświadczeniami;
9. wyraża swój stosunek do postaci;
10. wskazuje elementy dramatu (rodzaj): akt, scenę, tekst główny, didaskalia, monolog, dialog;
11. rozpoznaje w tekście literackim: porównanie, przenośnię, epitet, wyraz dźwiękonaśladowczy, neologizm, inwokację, symbol, alegorię i określa ich funkcje;
12. rozpoznaje: wers, zwrotkę (strofę), rym, rytm, refren; odróżnia wiersz rymowany i nierymowany (biały);
13. zna pojęcie komizmu, rozpoznaje jego rodzaje w tekstach oraz określa ich funkcje;
14. zna pojęcie ironii, rozpoznaje ją w tekstach oraz określa jej funkcje;
15. określa w poznawanych tekstach problematykę egzystencjalną i poddaje ją refleksji;
16. nazywa swoje reakcje czytelnicze (np. wrażenia, emocje);
17. dostrzega swoistość artystyczną dzieła;
18. wykorzystuje w interpretacji utworów literackich odwołania do wartości uniwersalnych związane z postawami społecznymi, narodowymi, religijnymi, etycznymi i dokonuje ich hierarchizacji;
19. wykorzystuje w interpretacji tekstów literackich elementy wiedzy o historii i kulturze;
20. wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, np. biograficzny, historyczny, historycznoliteracki, kulturowy, filozoficzny, społeczny;
21. sprawnie czyta teksty.

Przede wszystkim przy powtórce do egzaminu ósmoklasisty z języka polskiego warto pamiętać, żeby zapoznać się z materiałami, które były omawiane na lekcjach, skonsultować się z nauczycielem przedmiotu - na pewno podpowie, co jest istotne, a także korzystać z podręczników i dostępnych testów próbnych.

Regularna powtórka i praktyka są kluczowe dla osiągnięcia dobrych wyników. Przed egzaminem z języka polskiego warto skupić się na kilku kluczowych obszarach.

Oto kilka tematów, które warto powtórzyć:

1. Ortografia i interpunkcja: Zwróć uwagę na zasady pisowni wyrazów, poprawne użycie wielkich liter, interpunkcję (np. przecinki, kropki, myślniki) i zasady pisowni cyfr.
2. Czytanie ze zrozumieniem: Przygotuj się do czytania tekstów i rozumienia ich treści. Ćwicz analizę tekstu, rozpoznawanie głównych pomysłów, wnioskowanie na podstawie informacji zawartych w tekście.
3. Gramatyka: Powtórz podstawowe zasady gramatyki, takie jak rodzajniki, czasowniki, rzeczowniki, przymiotniki, przysłówki, przyimki i zaimki. Ćwicz tworzenie poprawnych zdań i rozumienie ich struktury.
4. Styl i budowa wypowiedzi: Zapoznaj się z różnymi rodzajami wypowiedzi (opis, narracja, dialog) oraz ich cechami charakterystycznymi. Ćwicz tworzenie spójnych i logicznych tekstów, dbając o odpowiednią budowę zdania i rozwinięcie tematu.
5. Wiedza o literaturze: Przeglądaj lektury szkolne i zapoznaj się z ich fabułą, postaciami, miejscem i czasem akcji. Zwróć uwagę na główne przesłania i motywy literackie.

Na egzaminie ósmoklasisty, lektury są wymagane i stanowią część materiału, który będzie podlegał ocenie. Uczniowie muszą zapoznać się z określonymi lekturami i zdobyć wiedzę na ich temat. Zrozumienie treści, charakterystyki bohaterów, motywów i kontekstów lektur jest istotne w kontekście egzaminu. Dlatego ważne jest, aby uczniowie dokładnie przeczytali i przeanalizowali wszystkie lektury obowiązkowe, aby być dobrze przygotowanym na egzamin ósmoklasisty.

Oto lista lektur obowiązkowych na egzamin ósmoklasisty 2023:

• Charles Dickens - „Opowieść wigilijna”,
• Aleksander Fredro – „Zemsta”,
• Jan Kochanowski - wybór fraszek i trenów, w tym tren VII i VIII,
• Aleksander Kamiński - „Kamienie na szaniec”,
• Adam Mickiewicz - „Reduta Ordona”,
• Adam Mickiewicz - „Śmierć Pułkownika”,
• Adam Mickiewicz – „Świtezianka”,
• Adam Mickiewicz - „Dziady część II”,
• Adam Mickiewicz - „Pan Tadeusz” (całość),
• Antoine de Saint-Exupéry - „Mały Książę”,
• Henryk Sienkiewicz - „Quo vadis”,
• Henryk Sienkiewicz – „Latarnik”,
• Juliusz Słowacki – „Balladyna”,
• wiersze wybranych poetów.

Skupienie się na powtórce i streszczeniu lektur to kluczowy element przygotowań do egzaminu ósmoklasisty. Praca nad zrozumieniem i interpretacją tekstów literackich przyniesie korzyści podczas testu i pozwoli uczniom lepiej wykorzystać swoje umiejętności w analizie i pisaniu egzaminacyjnej wypowiedzi.