KONKURS DLA CZYTELNIKÓW

KONKURS DLA CZYTELNIKÓW

KONKURS DLA CZYTELNIKÓW

Za tydzień w sobotę zapraszamy Czytelników do konkursu. Nagrodą jest pięć papieskich banknotów ofiarowanych przez Narodowy Bank Polski.

- Jest pan autorem wyjątkowego banknotu.
- Tak, bo nigdy dotąd w historii monetarnej Polski nie wydano banknotu kolekcjonerskiego.

- Dlaczego?
- Nawet na świecie rzadko się to robi. Poza tym pieniądz papierowy jest kosztowniejszy w przygotowaniu z powodu zabezpieczeń przed fałszerstwem. Dłużej też trwają prace. Narodowy Bank Polski zamówił u mnie banknot w listopadzie 2005 roku. Od tego czasu nad nim pracowałem. Pomysł emisji papierowego pieniądza na cześć Papieża powstał już po jego śmierci. Zasadą jest w polskiej tradycji, że nie umieszcza się na banknotach portretów osób żyjących. Wcześniej powstało szereg monet kolekcjonerskich z wizerunkiem Ojca Świętego, w sumie 12 rodzajów monet.

- Czy na wygląd banknotu miał ktoś jeszcze wpływ oprócz pana?
- Zawsze, gdy robię projekt, są konsultanci. W przypadku banknotu papieskiego zapoznali się z nim przedstawiciele Episkopatu. Gdy pracowałem nad serią "Wielcy Polacy" i królewską towarzyszyli mi historycy. Pracowałem też nad projektami, które nie weszły do obiegu, na przykład serią z polskimi miastami, czy banknotem pięciomilionowym z Józefem Piłsudskim. Z kolei w serii królewskiej był problem, jakich królów wybrać. Mieli byli Piastowie, Jagiellonowie, królowie elekcyjni. Bardzo chciałem, żeby był Batory, Sobieski, ale trudno było ich wszystkich zmieścić.

- Czy przy banknocie papieskim też toczyły się dyskusje, co ma się na nim znaleźć?
- Wiadomo było, że na awersie znajdzie się portret Papieża jako głowy Kościoła, stąd mapa świata w tle. Dłużej trwało ustalenie rewersu, która miała być poświęcona perspektywie polskiej pontyfikatu. Początkowo proponowałem katedrę wawelską i Jasną Górę. Wtedy ksiądz ks. prof. W. Chrostowski, konsultant NBP, zaproponował pamiętne spotkanie kardynała Stefana Wyszyńskiego z Janem Pawłem II po jego wyborze na stolicę apostolską oraz cytat z "Listu do Polaków".

- Nietypowe rozwiązanie, aby na banknocie był cytat.
- Prawda, też się z tym wcześniej nie spotkałem.

- Ważna była więc wizja ideowa banknotu, trudna do przeniesienia na papier.
- Trudna do przedstawienia była scena powitania Papieża i kardynała Wyszyńskiego. Korzystałem ze zdjęć Ryszarda Rzepeckiego z tej uroczystości.

- Czego nie zobaczymy okiem, tylko pod lupą?
- To są różne formy zabezpieczeń, mikrodrukiem zapisana jest na przykład nazwa banku centralnego, a na mapie świata są zapisane nazwy państw, które odwiedził Papież. Aby je zobaczyć, konieczne jest szkło powiększające.

- Ale jak widać kocha pan miniaturę?
- Rzeczywiście to moja dziedzina. Moja historia z banknotami zaczęła się w 1960 roku, gdy NBP zaprosił mnie do konkursu na wykonanie 1.000 zł. Banknoty są naprawdę nietypowym zadaniem. Gdy projektuję okładkę, moja praca jest przenoszona fotograficznie na formę drukarską. W przypadku pieniądza mój projekt przechodzi przez ręce innego człowieka. Na stal przenosi go rytownik, więc też jest współtwórcą. Od jego umiejętności też zależy końcowy efekt.

- Dlatego na banknocie papieskim jest obok pana podpisu, także nazwisko rytownika?
- Tak, to znów kolejny wyjątek. Zrobiłem blisko 40 projektów banknotów, z których 23 weszły do obiegu. Na żadnym powojennym banknocie nie ma podpisu autora. Przed wojną zaledwie kilka razy się to zdarzało.

- Żaden z artystów nie ma chyba takiej szansy. Pana prace przez wiele lat są w rękach milionów, zawsze trafiają do historii i w dodatku ludzie uwielbiają je gromadzić.
- Rzeczywiście. Każdy grafik użytkowy opracowuje projekt na zamówienie dla określonego odbiorcy, a w wypadku pieniędzy odbiorcą jest całe społeczeństwo. Tym większa jest odpowiedzialność autora.

- Jakkolwiek to zabrzmi, przeszedł pan do historii.
- Banknot papieski jest prawdopodobnie moim ostatnim. Wymiany złotówek już raczej nie będzie, inflacja duża raczej nam nie zagraża i poza tym czeka nas chyba euro. Cieszę się, że mogłem zakończyć moją działalność właśnie takim projektem.

- Gratuluję.